4.1 Een verdeeld Europa 2024 deel 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

4.1 Een verdeeld Europa

Deel 1

• Je kunt uitleggen wat de oorzaken waren van de Koude Oorlog en welke gevolgen die oorlog had voor Europa.
  

• Je kunt beschrijven hoe Duitsland zich tussen 1945 en 1970 politiek en economisch ontwikkelde.
  

• Je kunt uitleggen hoe de NAVO en het Warschaupact ontstonden.

Leerdoelen

Begrippen

IJzeren Gordijn

Koude Oorlog

Trumanleer

Marshallplan

Wirtschaftswunder

Blokkade van Berlijn

NAVO

Oostblok

Warschaupact

Berlijnse Muur

→Sleep deze gebeurtenissen in de juiste volgorde, van vroeger naar later. 

Slag om Stalingrad

Operatie Barbarossa

Blitzkrieg: Duitsland verovert West-Europa

Inval in Polen

Battle of Britain

Gebeurtenissen

D-day

Slag om Stalingrad

Inval Polen

Battle of Britain

Hiroshima en Nagasaki

Operatie Barbarossa

Armoede  in de Sovjet-Unie na WWII. 

Stalin wil na WWII:

• een herhaling van deze ramp voorkomen
• Sovjet Unie sterker weder opbouwen. 

Conferenties van de 'Grote Drie'             

• Teheran (Iran) herfst 1943
  
• Opening 2e front in mei 1944: 'Operatie Overlord'
• Om Stalins hulp te behouden
• Opgave Oost-Europa
  

• Teheran - De grote leiders van links naar rechts: Stalin, Roosevelt en Churchill!

• Satellietstaten

• staten die politiek, economisch en militair onder controle staan en afhankelijk zijn van een ander land. 
• Oost Europa is dan voor Stalin

Satellietstaten

Op Jalta besloten de 3 grote leiders dat: 

• Duitsland in 4 bezettingszones zou worden verdeeld.  
• Vrije en eerlijke verkiezingen in bevrijde landen in Europa! 

Conferentie van Potsdam juli 1945

• Roosevelt (VS) was overleden en Truman volgde hem op. Geen vertrouwen in plannen van de SU (Stalin) niet.
• Truman --> Stalin: VS heeft atoomwapen. Ingezet tegen Japan, aug '45.
• Stalin: zo min mogelijk afspraken vastleggen zodat hij zijn gang kon gaan in Oost-Europa
• Duitsland werd definitief in 4 zones opgedeeld, maar er kwam geen gezamenlijk bestuur!
• Oost-Europa en ook Oost-Duitsland kwam onder de invloedssfeer van de Sovjet-Unie.

Potsdam - De grote leiders van links naar rechts: Churchill, Truman en Stalin!

de conferentie van Potsdam

de conferentie van Teheran

de conferentie van Jalta

Verdeling Duitsland/Berlijn in invloedssferen na WO II

• West-Duitsland (latere BRD) kwam onder invloed van de westerse democratische overwinnaars
• Oost-Duitsland (latere DDR) kwam onder invloed van de communistische SU

Ook de hoofdstad werd in invloedsferen verdeeld

Oost-Berlijn werd dus communistisch en West-Berlijn kapitalistisch

Groeiend wantrouwen

• Na conferentie van Potsdam werd het wantrouwen te groot en de Koude Oorlog was begonnen.
• Groot deel van wereld raakte verdeeld in 2 vijandige blokken: Oostblok o.l.v. Sovjet-Unie en het Westen o.l.v. de VS. 
• De Amerikanen voerden een politiek van containment (to contain = indammen). 
• Vooral na het communistisch worden van China en het krijgen van een atoombom door de SU !
• Truman wilde verspreiding van het communisme tegengaan. Elk land dat bedreigd zou worden door het communisme, zou hulp krijgen van de VS (Trumanleer) 

Hulp vanuit Amerika

• Vanaf 1948 krijgt Europa steun vanuit Amerika: het Marshallplan
• Dit was een Amerikaans plan om West-Europese landen te helpen met de wederopbouw 
• Nederland kreeg vier jaar lang geld, machines, grondstoffen en levensmiddelen

Blokkade van Berlijn - 1948-1949

• Stalin blokkeert (uit woede over het invoeren van de Duitse mark in W-Duitsland) aanvoerwegen naar West-Berlijn: Blokkade van Berlijn
  

• Doel: Stalin hoopt dat de geallieerden de stad zouden verlaten 
  

• Waarom blokkade? Marshallplan, invoering Duitse mark
  

• Het Westen gaat West-Berlijn via de lucht bevoorraden: de luchtbrug

• Een jaar lang landt er iedere 3 minuten een vliegtuig in West-Berlijn
  

Vragen & huiswerk

- lezen P4.1

- maken P4.1: opdracht 4 t/m 11

- leg voor jezelf vast een mindmap of samenvatting aan