4.3 Nederland in 1848

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Nederland in 1848

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

 - Wat belangrijke kenmerken zijn van het Koninkrijk der Nederlanden tussen 1815 en 1848

- Welke idealen de liberalen hebben op politiek en economisch gebied

- Waarom er in 1848 een nieuwe grondwet komt

Na Napoleon

• 1813 Napoleon verdreven
• Nieuw bestuur
• Koninkrijk
• Nederland, België en Luxemburg

Koninkrijk der Nederlanden

• Koning Willem I
• Parlement -> 1ste en 2e kamer
• Ondemocratisch
• Koning en rijke mannen kozen de leden
• 1815: grondwet met grondrechten voor iedereen

Economie in Nederland 1815

• Veel armoede
• Geen fabrieken
• Willem I wilde verbetering

1. Kanalen
2. Wegen aanleggen
3. Spoorlijnen voor stroommachines

Ontevreden burgers

• Oneens met Willem I
• Koning deed wat hij wou

1. Koos en ontsloeg ministers
2. Luisterde niet naar het parlement

Liberalisme

• Oneens met het bestuur van Willem I
• Ideeën Franse Revolutie
• Het belangrijkste uitgangspunt --> vrijheid
• Het liberalisme heeft meerdere doelen:

Vrijheid

Burgers moesten vrij zijn. Dit moet worden opgenomen in een grondwet met grondrechten

1

Stemrecht

Niet de koning, maar de burgers moeten het parlement kiezen (in ieder geval de rijke burgers)

2

Economische vrijheid

Ondernemers moeten vrij zijn om te handelen. De overheid moet dit niet beperken met allerlei regels en wetten.

3

Een politieke stroming die streeft naar meer vrijheid.

Liber is Latijn voor vrijheid.

1848 -> alweer REVOLUTIE !

• Revoluties in Europa (vrijheid)
• Willem II is bang voor zijn troon
• Liberaal Johan Rudolf Thorbecke schrijft een nieuwe grondwet

Grondwet van 1848

In de nieuwe grondwet heeft de koning minder macht

Nederland wordt een parlementaire democratie

Ministers

(uitvoerende macht)

Parlement (wetgevende macht)

Maakt plannen voor  wetten

Keurt plannen goed of af

Bepaalt wie minister mag zijn

(rijke, mannelijke) burgers

Kiezen

♛Koning

Beëdigt ministers

Ondertekent wetten

Rechters

(Rechterlijke macht)

Controleren

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

 - Wat belangrijke kenmerken zijn van het Koninkrijk der Nederlanden tussen 1815 en 1848

- Welke idealen de liberalen hebben op politiek en economisch gebied

- Waarom er in 1848 een nieuwe grondwet komt