Onderzoek doorlopende leerlijn

• Mens & Natuur
• Basisschool
• Groep 1

Onderzoek doorlopende leerlijn

Waar moet het heen?

Eisen havo/vwo onderzoekend vermogen

Het startpunt

Artikel 4. Indeling eindexamen; profielwerkstuk 

3 Het schoolexamen vwo, havo en vmbo, voor zover het betreft de theoretische leerweg, bedoeld in artikel 10 van de wet, of de gemengde leerweg, bedoeld in artikel 10d van de wet, omvat mede een profielwerkstuk. Het profielwerkstuk is een werkstuk, een presentatie daaronder begrepen, waarin op geïntegreerde wijze kennis, inzicht en vaardigheden aan de orde komen die van betekenis zijn in het desbetreffende profiel.

4 Het profielwerkstuk in het vwo en havo heeft betrekking op één of meer vakken van het eindexamen. Ten minste één van deze vakken heeft een omvang van 400 uur of meer voor vwo en 320 uur of meer voor havo.

Eindexamenbesluit VO

https://wetten.overheid.nl/BWBR0004593/2022-04-06

Natuurwetenschappelijke, wiskundige en technische vaardigheden (bètaprofielniveau)

Subdomein A5: Onderzoeken

5. De kandidaat kan in contexten vraagstellingen analyseren, gebruik maken van relevante begrippen en theorie, vertalen in een vakspecifiek onderzoek,

dat onderzoek uitvoeren, en uit de onderzoeksresultaten conclusies trekken.

De kandidaat maakt daarbij gebruik van consistente redeneringen en

relevante rekenkundige en wiskundige vaardigheden. 

Bron: Examenprogramma's exacte vakken scheikunde/natuurkunde

Bron: Examenprogramma_scheikunde_vwo_2016.docx

Doorlopende leerlijn PO - onderbouw VO

	PO	Onderbouw VO
Onderzoeken	Leerlingen leren, vanuit een gegeven of zelfgekozen onder- zoeksvraag, een onderzoek begeleid uit te voeren. Naar aanleiding van het onderzoek leren ze conclusies te formuleren en deze te presenteren.	Leerlingen leren een verkla- rende onderzoeksvraag op te stellen; op gestructureerde wijze te onderzoeken en de resultaten te presenteren. Ze leren te reflecteren op proces en uitkomst van het onderzoek.

Leerlijn onderzoeksvaardigheden 

Radboud universiteit

https://curriculum.nu/

Eisen bachelor en master onderzoekend vermogen

Historie

• Europese Bologna verklaring uit 1999 -> invoering bachelor-masterstructuur (BaMa) meer aandacht voor onderzoek.
• Cultuuromslag naar combinatie van onderwijs en praktijkgericht onderzoek. 
• HBO op basis van de Dublindescriptoren professionals afleveren met 'onderzoekend vermogen'.

Als gevolg van de Europese Bolognaverkla-ring uit 1999 en daaruit volgend de invoering van de bachelor-masterstructuur (BaMa), is binnen het hoger beroepsonderwijs (hbo) steeds meer aandacht gekomen voor onder- zoek. Op hogescholen, die sindsdien interna- ionaal ‘Universities of Applied Sciences’ genoemd worden (Kyvik & Skodvin, 2003), is een cultuuromslag aan de gang van een pure onderwijsinstelling naar een combinatie van onderwijs en praktijkgericht onderzoek. Dit betekent dat de opleidingen onderzoeks- activiteiten voor studenten zijn gaan imple-menteren in hun curricula, wat niet eenvoudig blijkt te zijn (Verburgh & Elen, 2013). De HBO-raad1 (2009) stelt dat het hbo op basis van de Dublindescriptoren de ambitie heeft om professionals af te leveren met een ‘onderzoekend vermogen’. Wat het ‘onder-zoekend vermogen’ precies inhoudt wordt zelden helder gedefinieerd en is nauwelijks wetenschappelijk onderbouwd. Toch wordt het in de meeste visie- en beleidsdocumenten van de opleidingen genoemd.

Dublindescriptoren 

3.B Onderzoekend vermogen

De kern van de pijler onderzoekend vermogen is het onderkennen en analyseren van complexe vraagstukken in de beroepspraktijk en deze op een strategische, tactische en creatieve wijze op kunnen lossen.

Bron:De professionele masterstandaard

Het kunnen onderzoeken en oplossen van deze complexe praktijkvraagstukken vereist onderzoekend vermogens waarbij de professional kan bevragen, contextualiseren (conceptualiseren en concretiseren)

De masterprofessional plaatst het praktijkvraagstuk binnen een internationaal (wetenschappelijk) conceptueel kader en/of geldende discours en andere vormen van kennis, zoals vakkennis en praktijkkennis. Dit is de fase van het bevragen en conceptualiseren. Vervolgens is het aan de professional om dit te concretiseren en te komen tot mogelijke oplossingen, ontwerpen en interventies, die bijdrage aan kenniscreatie en innovatie in het beroepsdomein. Dit kan een iteratief proces zijn.

De masterprofessional zet een vorm van praktijkgericht onderzoek in bij het onderzoeken en oplossen van praktijkvraagstukken en is in staat om de methodologie van praktijkgericht onderzoek af te stemmen op de gestelde doelen (kennis-, maak-, leer- en veranderdoelen7). De professional kan daarbij kritisch om gaan met de diversiteit aan verschillende soorten kennis en komen tot een logische én bruikbare synthese van beschikbare kennis. De professional doet dit vanuit een stevige praktijktheoretische basis.

Dat betekent ook dat de masterprofessional een goede afweging kan maken in de mate waarin een onderzoek grondig methodologisch aangepakt moet worden en tegelijkertijd voldoende relevant weet te blijven voor de context waarin het praktijkvraagstuk zich voordoet. Hierbij geeft de professional het onderzoeksproces zo vormgegeven dat doorwerking in de beroepspraktijk plaats kan vinden (zie d.).

Dublindescriptoren

Het onderzoekend vermogen komt bij de Dublin Descriptoren terug bij “Kennis en inzicht” waarin wordt verwezen naar “onderzoeksverband”. 

In het NLQF komt de pijler onderzoekend vermogen het meest tot uiting. Alleen de categorie waarbinnen het onderzoekend vermogen wordt geplaatst varieert.

Bron:De professionele masterstandaard

In 2008 is in Europa het European Qualifications Framework (EQF) opgesteld om onderlinge vergelijking tussen de verschillende onderwijssystemen en de eindkwalificaties van opleidingen in Europa mogelijk te maken. Het EQF beslaat het gehele onderwijssysteem en bestaat uit acht niveaus. De hoogste niveaus zijn gebaseerd op de Dublin Descriptoren, die de eindniveaus van opleidingen in het Hoger Onderwijs beschrijven. Elk EU-land heeft het EQF vertaald in een eigen niveaubeschrijving. In Nederland is het EQF vertaald in het NLQF

Bron:De professionele masterstandaard

In de NLQF wordt onder “Toepassen van kennis” over fundamenteel onderzoek gesproken, dit past niet in de context van de professionele master. Onder de categorie “Probleemoplossende vaardigheden” komt de wijze van onderzoek passend bij een professionele master meer tot uiting.

Koppeling VO-Bachelor

Ontwikkeling van kritische en nieuwsgierige leraren?

 Onderzoekend vermogen in leerlijnen

onderzoek van lerarenopleidingen basisonderwijs

van Katwijk, L. C., Jansen, E. P. W. A., & van Veen, K. (2019). 

Pedagogische Studiën, 96(5), 330-348.

Uit dit onderzoek

- 19 opleidingen (Pabo's)

- 1e fase Wat pabo's beogen met studentonderzoek in de opleiding (6 aspecten)

-2e fase hoe zijn die aspecten geoperationaliseerd in de beschreven leerlijn van het beoogd curriculum

Alle lerarenopleidingen op hbo-niveau hebben sindsdien een vorm van studentonder- zoek opgenomen in de curricula. Op basis van ervaringen in universitaire lerarenopleidingen en praktijkonderzoek in scholen, is de aanname hierachter dat leraren in staat zou-den moeten zijn om onderzoek te gebruiken en te doen ter verbetering van hun manier van lesgeven en ter verhoging van de kwaliteit van onderwijs. Geen van de opleidingen beoogt onderzoekers op te leiden.

Een groeiende groep docenten uit het vo en het hbo weet elkaar te vinden en sluit zich aan bij de werkgroep. Zij komen samen tijdens de werkconferenties die in het kader van de werkconferenties georganiseerd worden.

https://aansluiting-voho010.nl/

Bewijs van onderzoekend vermogen

Een plannings-, begeleidings – en beoordelingsinstrument dat aansluit op kenmerkende beroepstaken en -producten van startende leraren op bachelorniveau waarmee ontwikkeling van onderzoekend vermogen zichtbaar wordt gemaakt. 

https://www.nhlstenden.com/projecten/bewijs-van-onderzoekend-vermogen

en nu?

cursus onderzoekend vermogen

op universiteiten worden cursussen onderzoekend vermogen aangeboden.

*website

* gesprek met studenten van uni van leiden.