Regenten en Vorsten KA 23 t/m 26

Regenten en vorsten

1 / 39

Slide 1: Tekstslide

GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 39 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 9 videos.

Lesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Regenten en vorsten

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Regenten en Vorsten

Slide 2 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoel

Kenmerkend aspect:

23. Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie.

Handelskapitalisme?

Wereldeconomie?

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie.

Slide 5 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

23. Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie

Door de Europese expansie waren er veel handelscontacten ontstaan. De zeereizen waren echter wel gevaarlijk en kostbaar. Daarom gingen kooplieden steeds vaker samenwerken in compagnieën, ze legden geld bij elkaar en zetten samen een grote onderneming op. Hiermee ontstond ook het handelskapitalisme: mensen die niks met de compagnie hadden te maken, gingen hierin investeren in de hoop een deel van de winst te ontvangen later. Bekende compagnieën zijn: de VOC (1602 - Azië) en de WIC (1621 - Afrika/Amerika). Door al deze handelsrelaties ontstond een samenhangende economie op wereldschaal. De driehoekshandel ontstond, en producten raakten over de hele wereld verspreid.

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 7 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 9 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 10 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 11 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Gevolgen Moedernegotie

Goedkoop graan is verkrijgbaar

Specialisatie -> gaan zich richten op een specifieke tak van de nijverheid

- Kaas, Boter, Melk en Vlees

Ze richten zich op de markt -> Commerciële landbouw

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Commerciële landbouw

De boeren produceerden voortaan niet alleen voor het eigen dorp, maar voor de markt

Die marktgerichte manier van boerenbedrijvigheid noemen we commerciële landbouw.

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leg uit wat we bedoelen met de commerciële landbouw.

Boeren werken voor de industrie of voor de lokale markt en niet voor de export.

Boeren werken voor de nijverheid of voor de export en niet alleen meer voor eigen dorp of streek.

Boeren werken voor de nijverheid en de lokale markt en niet voor de export.

Boeren werken voor handelaren of voor de export en niet alleen meer voor eigen dorp of streek.

Slide 14 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Zet de gebeurtenissen in de chronologische volgorde

Van vroeg (links) naar laat (rechts)

Boeren kunnen niet genoeg

graan produceren. Ontstaan

moedernegotie

1585 Val van Antwerpen, Amsterdam

groeit.

Boeren richten zich op de

commerciële landbouw,

kooplieden importeren

producten uit Europa en

verkopen het in het Oostzeegebied

De vergrootte

welvaart zorgt

voor de Gouden

Eeuw

Slide 15 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat is handelskapitalisme?

Een vorm van handel met als doel het maken van winst

Een economisch systeem waarbij iedereen hetzelfde verdiende

Een systeem waarbij het kapitaal uit handel weer geïnvesteerd werd in handel

Een economisch systeem waarin veel gehandeld werd in valuta

Slide 16 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Een stapelmarkt is:

Een markt waar producten in stapels worden aangeboden

Plaats waar ingekochte producten worden opgeslagen om verhandeld te worden

Plaats waar ingekochte producten worden opgeslagen om te laten vergaan.

Een markt waar producten worden verhandeld.

Slide 17 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Leg uit het verband is tussen de handelsproducten uit deze afbeelding en de nijverheid, commerciële landbouw in de Republiek.

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Wat is een wereldeconomie?

In de Republiek werden handelsstromen van Afrika en Azië aan elkaar gekoppeld.

In de Republiek werd de oostzeehandel gekoppeld aan de Middellandse zeehandel.

In de Republiek werden handelsstromen van Duitsland en Frankrijk aan elkaar gekoppeld.

In de Republiek werden meerdere handelsstromen over de hele wereld aan elkaar gekoppeld.

Slide 19 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

KA 23:
'Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie.'

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Een wereldeconomie

De grootste handel was de moedernegotie (graan). Daarnaast waren er handelscompagnieën:

1595-1602: voorcompagnieën

1602: oprichting VOC:

- VOC kreeg het alleenrecht (monopolie) op handel met Oost-Afrika en Azië (specerijen)

- Uitgifte van aandelen (om startkapitaal te hebben)

- Eigen soldaten in dienst

- Kon eigen handelsposten veroveren en besturen

Waarom werd de VOC opgericht?

- Eigen zeeroute, vanwege oorlog met Spanje

- Spreiding van het handelsrisico

- Geen concurrentie meer tussen Nederlandse kooplieden

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 23 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 24 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 25 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 26 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Een wereldeconomie

1621: Oprichting WIC

- Kreeg het alleenrecht op handel met Amerika (West-Indië) en West-Afrika. De WIC heeft meer concurrentie van andere Europese landen dan de VOC in Oost-Azië

- Kaapvaart!!!

- 1628: Piet Heyn verovert de Spaanse Zilvervloot

- Maar: de kaapvaart kost verder vooral geld (gaat ten koste van de handelswinst)

- WIC sticht plantagekoloniën (suikerteelt) in Brazilië en Suriname. Dit leidt tot de trans-Atlantische slavenhandel / driehoekshandel

De VOC en WIC zorgden voor wereldwijde handelscontacten (Europa, Azië, Afrika, Amerika)

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

trans-Atlantische slavenhandel / driehoekshandel

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 30 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 31 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Bekijk hiernaast een kaart van Europa (1635) uit het boek de Atlas Mayor, gemaakt door de wereldberoemde Nederlandse kaartenmaker Joan Blaeu.

In het filmpje werd genoemd dat de Republiek (Nederland) in de 17e eeuw vooral rijk is geworden door de Oostzeehandel.

Maar waar ligt de Oostzee? Sleep de punaise naar de juiste plek:

Hierna: 1 quizvraag, daarna kaart vaarroute VOC en WIC.

Punaise

Slide 33 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

VOC

WIC

Slaven

Specerijen

Slide 34 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Sleep de onderstaande woorden naar de juiste kolom, kies uit:

- VOC, of

- WIC, of

- VOC en WIC

VOC:

WIC:

VOC en WIC:

slavenhandel

monopolie

specerijen

aandelen

J.P. Coen

multinational

Spaanse schepen kapen

Fort Elmina

Batavia

driehoeks- handel

Piet Hein

kolonialisme

Slide 35 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Mercantilisme is:

import verminderen, export stimuleren

import stimuleren, export verminderen

invoerrechten verminderen, binnenlandse subsidies verhogen

invoerrechten verhogen binnenlandse subsidies verlagen

Slide 37 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welk begrip geeft de beste verklaring voor de welvaart van de Republiek tussen 1500 en 1700? Kies één van de begrippen en plaats deze bij een cijfer (1 = belangrijkst)

Er zijn meer begrippen dan plaatsen dus je moet kiezen!

Moedernegotie

Het scheepsontwerp 'de Fluit'

Molens en polders

Val van Antwerpen (1585)

Commerciële landbouw

Regenten aan de macht in de Republiek

Onafhankelijkheid en oprichting Republiek (1581 & 1588)

Stapelmarkt Amsterdam