3.5 Schimmels

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Schimmels

H1a

H1b

Log in op lessonup!

Planning

Vragen over het huiswerk

Bacteriën en schimmels

Practicum: gistcellen bekijken onder microscoop

Vragen over het huiswerk

Opgave 1t/m 7

Blz 197 - 199

Opdracht 4

Opdracht 5

Een schimmel kan aan fotosynthese doen

1. Juist
2. Onjuist

Wat weet je al van schimmels?

Dierlijke en plantaardige cellen

Alleen plantaardige cellen

Bladgroenkorrel

Celkern

Celwand

Celmembraan

Cytoplasma

Vacuole

Domeinen

In de Tree of life is te zien hoe alle organismen zijn geordend.

De eerste levensvorm

Prokaryoten

Eukaryoten

Leerdoelen

• Je kunt kenmerken noemen van schimmels en bacteriën.
  
• Je kunt uitleggen dat schimmels en bacteriën zowel nuttig als schadelijk kunnen zijn, en hiervan voorbeelden noemen.

Het rijk van de schimmels

Schimmels

Schimmels hebben een celwand, een celkern, maar GEEN bladgroenkorrel

Eencellige schimmels: 

vb: gisten

Meercellige schimmels: 

Bestaan meestal uit lange dunne draden

vb: schimmeldraden

Domein: eukaryoten

Rijk:

Meercellige

Sporenvorming

1. Aan het eind van de schimmeldraden
2. In speciale organen: paddenstoelen

Meercellige

Alle schimmels zijn opgebouwd uit schimmeldraden.

1. Waar
2. Niet waar

Voeden zich met (resten van) dode organisme

Eéncellige schimmels

Er groeit een knop aan de gistcel en hieruit groeit een nieuwe gistcel dit noemen we celdeling. 

Er zijn eencellige en meercellige schimmels

gist is een eencellige schimmel.

Er groeit een knop aan de gistcel en hieruit groeit een nieuwe gistcel dit noemen we celdeling. 

Eencellige schimmels

Meercellige schimmels

Bestaan uit lange dunne draden: schimmeldraden

Bijvoorbeeld op een beschimmelde boterham

Meercellige schimmels

• Voortplanting door sporen

         - Paddenstoel

         - Uiteinde schimmeldraden

• Voorbeelden

Meercellige schimmels

meercellige schimmels bestaan uit schimmeldraden.

1. Waar
2. Niet waar

Wat is een nuttige toepassing van schimmels

1. Je kunt er eten mee maken of je kunt ze eten
2. Ze worden als geneesmiddel gebruikt
3. Ze helpen om voedsel langer houdbaar te maken
4. Het zijn opruimers van organisch materiaal

Heksenkring is ontstaan uit de spore van één exemplaar

zwemmerseczeem, schimmelnagel

Wat kan er worden gemaakt met nuttige schimmels?

1. kaas, appelsap, frikadel.
2. medicijnen, bier, kaas.
3. alle schimmels zijn nuttig
4. er zijn geen nuttige schimmels.

Zelfstandig aan de gang

Nakijken Bs 1-4

Maken BS5: 1-9 

B2 Bacteriën

Het rijk bacteriën

Bacteriën

Domein: prokaryoten

Rijk:

Bacteriën hebben een celwand, maar GEEN celkern, GEEN bladgroenkorrel

Eencellig

Bacteriën hebben

1. wel een celwand geen celkern wel bladgroenkorrels
2. wel een celwand wel een celkern geen bladgroenkorrels
3. geen celwand geen celkern wel bladgroenkorrels
4. wel een celwand geen celkern geen bladgroenkorrels

Bacteriën zijn

1. prokaryoot
2. eukaryoot

Bacteriecel

soorten bacteriën

Hoe groot/klein is een bacterie?

Roze = rode bloedcel

Paars = bacterie

Blauw = bacterie

Achtergrond = menselijke cel

Voortplanting van bacteriën

• Planten zich voort door celdeling
• Snel (één deling per 20 min)

Gunstige omstandigheden

- warm

- vochtig

- voedsel (vaak (resten van) dode organisme)

- bij bovenstaande omstandigheden groeien de bacteriën extra snel 

Practicum - Blz. 248 en 249

In dit practicum bekijk je gist (een schimmel) onder de

microscoop. 

Je maakt zelf het preparaat en tekent wat je ziet

Leerdoel: Je kunt kenmerken noemen van schimmels.

Leerdoelen

• Je kunt kenmerken noemen van schimmels en bacteriën.
  
• Je kunt uitleggen dat schimmels en bacteriën zowel nuttig als schadelijk kunnen zijn, en hiervan voorbeelden noemen.

Volgende les

JDW-planner

• SO thema 3:  basisstof 1 t/m 6

Welke van deze cel onderdelen heeft een bacterie niet?

1. Celplasma
2. Celmembraan
3. Celwand
4. Celkern

longontsteking, oorontsteking, tuberculose en blaasontsteking.

Maar.....Zijn alle bacteriën slecht?

Ja

Nee

Sleep de voedingsmiddelen naar de juiste kolom

Voedselproductie door bacteriën 

Voedselproductie door schimmels

Bier

Zuurkool

Yoghurt

Wijn

Kaas

Brood

Practicum 1 - blz. 251

In dit practicum ga je onderzoeken of broodschimmels het snelst groeien op droge of vochtige plaatsen.

Je werkt in tweetallen

Blz. 251

Vul een hypothese in. 

3 zakjes

- gewoon brood

- vochtig brood

Practicum 2 - blz. 252

In dit practicum ga je zelf bacteriekolonies kweken.

Voer de opdrachten in de tabel uit en vul de tabel verder in.

Vul een hypothese in.

Je werkt in tweetallen

Ik kan de eigenschappen van bacteriën benoemen.

ja

nee

Ik kan uitleggen hoe bacteriën en schimmels ook nuttige eigenschappen en toepassingen hebben.

ja

nee

Ik kan de eigenschappen van schimmels benoemen.

ja

nee

Ik kan voorbeelden van ziektes die veroorzaakt worden door bacteriën en schimmels opnoemen en uitleggen hoe die veroorzaakt worden.

ja

nee