herhaling S&G 1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

 Grammatica

Zinsdeel

Een zin bestaat uit zinsdelen.

Een zinsdeel kan uit één woord bestaan, maar ook uit twee of meer woorden.

Eén zinsdeel ken je al ;-):de persoonsvorm 

Een zin | bestaat | uit zinsdelen.

Alles wat voor de persoonsvorm staat of kan staan is 1 zinsdeel.

Zinsdelen

Verdeel de zin in zinsdelen. 

 Zet een schuine streep ( / ) tussen de zinsdelen. 

Verdeel / de zin / in zinsdelen

 Zinsdelen

Bijvoorbeeld de zin:

Ik eet een appel in de klas.

Zinsdelen
Hoeveel zinsdelen heeft de zin?
'Hij eet een appel.'

1. 3 zinsdelen
2. 2 zinsdelen
3. 4 zinsdelen
4. 1 zinsdeel

zinsdeel 1

zinsdeel 2

zinsdeel 3

Mijn

vriend

eet

een

broodje

kroket

Maak zinsdelen en sleep ze naar de juiste plek. 

Zinsdeel 1

Zinsdeel 2

Zinsdeel 3

Zinsdeel 4

Zinsdeel 5

Ik

maak

straks

mijn

opdrachten

wel

Opdracht: geef aan welke woorden bij hetzelfde zinsdeel horen. Begin vooraan in de zin (ik = zinsdeel 1).

Zinsdeel 1

Zinsdeel 2

Zinsdeel 3

Zinsdeel 4

Zinsdeel 5

Ik

vind

dit

onderdeel

van

Nederlands

leuk

Maak zinsdelen en sleep ze naar de juiste plek. 

Zinsdeel 1

Zinsdeel 2

Zinsdeel 3

Zinsdeel 4

Zinsdeel 5

Niet

iedereen

kan

een

prijs

winnen

vandaag

Zinsdeel 1

Zinsdeel 2

Zinsdeel 3

Zinsdeel 4

Vrijdag

gaat

de

kat

naar

de

dierenarts.

 Werkwoordelijk gezegde

• Het werkwoordelijk gezegde = alle werkwoorden in de zin.

• De persoonsvorm is onderdeel van het werkwoordelijk gezegde.
  

• Het werkwoordelijk gezegde zegt wat het onderwerp 
  ‘doet’ of ‘overkomt’.

 Werkwoordelijk gezegde

• Let op: het woordje te voor een heel werkwoord hoort ook bij het werkwoordelijk gezegde!
  

Bijvoorbeeld:

Ik heb veel te doen.

werkwoordelijk gezegde: heb te doen

'Faye heeft goed geleerd voor de toets'
werkwoordelijk gezegde =

1. Faye
2. heeft geleerd
3. Faye heeft
4. heeft

'Daniël gaat vakantie vieren.'
werkwoordelijk gezegde =

1. gaat
2. Daniël
3. vieren
4. gaat vieren

'Rik gaat een website ontwerpen.'
werkwoordelijk gezegde =

1. ontwerpen
2. een website
3. gaat ontwerpen
4. Rik

Lotas maakt een mooi schilderij.

Werkwoordelijk gezegde =

Lotas kan heel mooi schilderen.

Werkwoordelijk gezegde =

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

werkwoordelijk gezegde

Cheyenne

heeft

haar werk

goed

gedaan

Wat is het werkwoordelijk gezegde?

werkwoordelijk gezegde

Alvaro

zit

met

zijn haar

te

spelen

OW 

Wie of Wat + WWG 

Er zat een kraai op ons dak.

Achter onze schuur zat een kat onder de kruiwagen.

Lijdend voorwerp (lv)

Bij het lijdend voorwerp 'overkomt iemand' of 'ondergaat een onderwerp' iets. 

Ook voor het lv is er een vraag die je kan gebruiken: 

Wie/wat + wg + ow = lijdend voorwerp

Lijdend voorwerp (lv)

Lijdend voorwerp

Wat is het lijdend voorwerp?

Deze klas kan het lijdend voorwerp vinden.

1. Deze klas
2. kan
3. het lijdend voorwerp
4. vinden

Mijn vader

leest

de krant.

Onderwerp

Persoonsvorm

Lijdend Voorwerp

Persoonsvorm

In elke zin staan één of meer werkwoorden. 

Één van die werkwoorden is de persoonsvorm.

• Boris en Erlijn gaan elke vrijdag naar basketbal.
• Ik koop een kaartje voor de film.
• Jay wordt met de auto gebracht.
• Morgen zullen we onze kamer opruimen.

​ 

Spelling

Zo vind je de Persoonsvorm

Maak van de zinnen een vraag. Dit is de vraagproef. Je moet precies dezelfde woorden gebruiken. Het eerst woord is de PV.

• Boris en Erlijn gaan elke vrijdag naar basketbal.
• Gaan Boris en Elijn elke vrijdag naar basketbal?
• Ik koop een kaartje voor de film.
• Koop ik een kaartje voor de film?

​ 

De persoonsvorm spellen in de

tegenwoordige tijd

Als de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd staat,

zijn er maar drie mogelijkheden

1. STAM

Enkelvoud ik-vorm of jij erachter:

schrijf alleen de stam

ik loop

ik fiets

ik praat

ik vind

loop jij

fiets jij

praat jij

vind jij

2. STAM + T

Enkelvoud andere vormen:

schrijf de stam + t

jij loopt

hij fietst

zij praat

Fred vindt

3. HELE WERKWOORD

Meervoud:

schrijf het hele werkwoord

wij lopen

zij fietsten

jullie praten

Fred en Laurien vinden

Persoonsvorm verleden tijd

• Sterke en zwakke werkwoorden. 

 • Sterke werkwoorden: je kunt de spelling horen. 

 • Zwakke werkwoorden: ex-kofschip.

Sterk of zwak werkwoord?

Jij fietste

1. sterk
2. zwak

Sterk of zwak werkwoord?

Het vliegtuig vloog

1. sterk
2. zwak

Sterk of zwak werkwoord?

De hond blafte

1. sterk
2. zwak

Sterk of zwak werkwoord?

ik sliep

1. zwak
2. sterk

Verleden tijd: welke vorm is goed?

De jongen ----- (spelen) met de bal.

1. speelt
2. speelte
3. speelde
4. gespeelde

liften
VT - De jongens ..... naar Frankrijk

1. lifte
2. liften
3. liftte
4. liftten

doden
VT - De leeuwen ..... het kleine schaap

1. dode
2. doden
3. doodde
4. doodden

GRENZEN
VT - Het huis ..... aan het bos

1. grenste
2. grensten
3. grensde
4. grensden