Argumentatiestructuren en -schema's

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5,6

Vandaag

• Opfrissen standpunt - argument - tegenargument
• Feitelijke en waarderende argumentatie
  

• Argumentatiestructuren (blokjesschema's)
• Oefeningen hiermee
  

Standpunt of argument?
Omdat oude auto's heel vervuilend zijn, mogen ze niet meer in het centrum komen.

Omdat oude auto's heel vervuilend zijn is een ...

1. standpunt
2. argument

Leerlingen moeten meebeslissen over nieuwe tafels en stoelen op school. [Leerlingen moeten kunnen testen of tafels en stoelen comfortabel zijn]

De zin tussen haakjes is een:

1. Standpunt
2. Argument

Wat is een tegenargument?

1. Een argument dat een standpunt onderuithaalt.
2. Een argument dat een ander argument onderuithaalt.

"Leerlingen moeten meebeslissen over nieuwe tafels en stoelen op school. Leerlingen moeten kunnen testen of tafels en stoelen comfortabel zijn."
["Maar dan kunnen we het meubilair niet meer vóór de kerstvakantie bestellen."] Deze laatste zin is een.....

1. Standpunt
2. Argument
3. Anders

Tegenargument (weerlegging)

"Leerlingen moeten meebeslissen over nieuwe tafels en stoelen op school. Leerlingen moeten kunnen testen of tafels en stoelen comfortabel zijn."

["Maar dan kunnen we het meubilair niet vóór de kerstvakantie bestellen."]

• Deze laatste zin is een tegenargument tegen het standpunt (zin 1) of tegen het argument (zin 2).
• Een tegenargument kan dus een standpunt of een argument ontkrachten => Dit laatste heette vroeger weerlegging (zie boek 6.1)
  
• NU: allebei tegenargument

Feitelijk versus waarderend

• Als iemand zijn standpunt ondersteunt met een feitelijke uitspraak noemen we die uitspraak een feitelijk argument. 
• Over een waarderend argument kun je van mening verschillen, over een feitelijk argument niet. Een waarderend argument moet daarom vaak ondersteund worden.

Feitelijke argumenten

Een feitelijk argument:

• is waar / niet waar en is controleerbaar;
• hoef je niet te onderbouwen.

Voorbeeld: I

k ga morgen naar de film kijken in Luxor, want die bioscoop is bij mij om de hoek.

rom is Luxor prettiger?

 

Feitelijk of waarderend?

Kun je controleren of het argument klopt? 

Waarderende argumenten

Een waarderend argument:

• geeft een smaak of voorkeur weer;
• hierover kun je van mening verschillen.
•  daarom moet je uitleggen waaróm je dat vindt. 

Voorbeeld: Ik ga morgen naar de film kijken in Pathé, want die bioscoop vind ik veel prettiger.   =>Waarom is Pathé prettiger?

 

Verschil

Kun je controleren of het argument klopt? 

Feitelijk of waarderend?

De kans is erg klein dat je iets wint bij de Postcodeloterij.

1. feitelijk
2. waarderend

Feitelijk of waarderend:
Mobieltjes in de klas moeten verboden worden. Ze zijn irritant.

1. Feitelijk
2. Waarderend

Feitelijk of waarderend?
Ik ga liever niet mee naar Parijs, want er is veel criminaliteit.

1. Feitelijk
2. Waarderend

Argumentatiestructuren

• Enkelvoudig

• Onderschikkend

• Nevenschikkend (afhankelijk en onafhankelijk)
• Mengvorm: onderschikkend én nevenschikkend
  

Enkelvoudige argumentatie

Een argumentatie die bestaat uit één standpunt en één argument (standpunt > argument).

Zij moet de opvolgster worden van onze coach (s),

want zij heeft al veel ervaring (a).

Enkelvoudige argumentatie

Een voorbeeld:

Onderschikkende argumentatie

Een argumentatie waarin een argument wordt ondersteund door één of meer subargumenten (standpunt > argument > argument).

Zij is de juiste persoon voor die baan van boekverkoopster, want zij heeft ruime ervaring in die branche. Ze heeft namelijk al twee jaar bij een Libris boekhandel gewerkt. 

Onderschikkende argumentatie

Een voorbeeld in de argumentatiestructuur:

Nevenschikkende argumentatie

• onafhankelijk: twee of meer argumenten die gelijkwaardig zijn en van plaats kunnen wisselen 

OF

• afhankelijk:: twee of meer argumenten die samen een argument vormen en alleen samen kracht hebben.
• nevenschikkend is naast elkaar staand

Onafhankelijk nevenschikkend         

Afhankelijke nevenschikkende argumentatie

Bij een afhankelijke nevenschikkende argumentatie vormen twee of meer deelargumenten samen een argument. 

-> Alléén in combinatie hebben ze kracht - ze zijn van elkaar afhankelijk.

-> Samen onderbouwen de (deel)argumenten het standpunt.

Afhankelijke nevenschikkende argumentatie

Onder- en nevenschikkend

Je hoorde muziek door elkaar.

Test je kennis: enkelvoudig of onderschikkend of 

nevenschikkend of onder- + nevenschikkend?

Deze argumentatie is ...

1. enkelvoudig
2. nevenschikkend
3. onderschikkend
4. onder- en neven- schikkend

Wat voor soort argumentatie is dit?

1. meervoudige argumentatie
2. enkelvoudige argumentatie
3. onderschikkende argumentatie
4. meervoudige onder-schikkende argumentatie

Deze week

Leren en maken:

• 6.1 - Opfrissen standpunt en argumenten + tegenargumenten
• 6.2 - Argumentatiestructuren + opdracht 1 t/m 6
• Raoul de Jong: verslag maken van zijn bezoek
• Literatuur: personages, vertelinstanties en ruimte
• Maak de opdrachten bij literatuur

Argumentatieschema's

1. Oorzaak en gevolg (causaliteit)
   
2. Kenmerk of eigenschap
   
3. Voor- en nadelen
   
4. Vergelijking
   
5. Algemene uitspraak en voorbeelden
   

Welk schema?

Het Nederlands verloedert want jongeren gebruiken steeds meer Engelse woorden als spam, hacken, gamen, cool, relaxed en chill.

Welk schema?

Voorstanders van all inclusive hotelvakanties roemen het zorgeloze karakter van zo’n verblijf. Eten en drinken zijn immers inbegrepen waardoor je budget makkelijk te overzien is. Tegenstanders vinden dit soort vakanties te voorspelbaar. Maar als je houdt van naar hartenlust genieten van bar en restaurant zonder te hoeven nadenken over de kosten is dit voor jou een prima vakantie.

Welk schema?

Voorstanders van all inclusive hotelvakanties roemen het zorgeloze karakter van zo’n verblijf. Eten en drinken zijn immers inbegrepen waardoor je budget makkelijk te overzien is. Tegenstanders vinden dit soort vakanties te voorspelbaar. Maar als je houdt van naar hartenlust genieten van bar en restaurant zonder te hoeven nadenken over de kosten is dit voor jou een prima vakantie.

Zondag met Lubach

Je bekijkt zo een aflevering van Zondag met Lubach over het legaliseren van xtc-pillen. 

Welke argumenten worden voor deze legalisering gegeven?

Wat voor soort redeneringen zijn het (op basis van voor- en nadelen, overeenkomst, kenmerk of eigenschap, oorzaak-gevolg, etc.)? Schrijf op!

Zondag met Lubach

Volgens Kees Kramers, hoogleraar medicatieveiligheid, moet xtc gelegaliseerd worden. Welke twee argumenten noemt hij? Op wat voor argument is zijn argument gebaseerd?

Arjen Lubach gaat in op deze argumentatie en komt zelf ook met een ander argument. Welk argument is dat? Op wat voor argument is zijn argument gebaseerd?

Zondag met Lubach

Volgens Kees Kramers is het legaliseren van xtc een goed idee, omdat we dan pillen krijgen die goed en zuiver zijn en waarvan we weten wat het is. Hierdoor kan er een goede voorlichting worden gegeven. 

Het andere voordeel is dat we de criminaliteit de wind uit de zuilen nemen.

Argumentatie gebaseerd op voordelen (en nadelen)

Zondag met Lubach

Arjen Lubach vindt dat xtc gelegaliseerd moet worden, omdat pillen dan veiliger zullen zijn en dat er daardoor minder ongelukken gebeuren met vervuilde pillen.

Argumentatie op basis van oorzaak-gevolg

Ik denk niet dat de PVV veel stemmen zal krijgen bij de verkiezingen, want ik denk dat veel kiezers erg tevreden zijn over het beleid van premier Rutte.

Wat is het standpunt in bovenstaande argumentatie?

1. Ik denk niet dat de PVV veel stemmen zal krijgen bij de verkiezingen
2. Ik denk dat veel kiezers erg tevreden zijn over het beleid van premier Rutte

Marcus is duidelijk te veel bezig geweest met de beest uithangen; nu heeft hij een flinke studievertraging opgelopen!

Wat is het argument in bovenstaande argumentatie?

1. Marcus heeft een flinke studievertraging opgelopen.
2. Marcus is duidelijk te veel bezig geweest met de beest uithangen.

Lees het fragment goed door!

Door voeding te creëren door middel van een 3D-printer, wordt om te beginnen de food chain verkort. Voedingsproducten hoeven niet langer vervoerd te worden van distributiecentrum, naar supermarkt en tot slot naar de consument. Voeding kan op deze manier direct geproduceerd worden in de supermarkt aan de hand van de exacte vraag. De consument oogst zelf de hoeveelheid voedsel die hij of zij nodig heeft. Daarnaast kunnen we door het printen van voeding voedselverspilling beperken.

Wat vindt de schrijver van het printen van voeding?

1. De schrijver vindt dat door het printen van voeding de food chain kan worden verkort.
2. De schrijver vindt dat door het printen van voeding minder mensen aan obesitas zullen lijden.
3. De schrijver vindt dat het printen van voeding meerdere voordelen heeft.
4. De schrijver vindt dat door het printen van voeding het verspilling van voedsel kan worden beperkt.

Uitwerking

Standpunt

Het printen van voeding heeft meerdere voordelen, want:

1. Door voeding te creëren door middel van een 3D-printer, wordt de food chain verkort.

2. Door het printen van voeding kan voedselverspilling worden beperkt.

De strijd tussen vlees en soja

Veel mensen vragen zich af waarom vegetarisch eten nodig is. Wij doen het zelf vooral om de aardbol een beetje te sparen. Vlees eten is ontzettend slecht voor het milieu, zo weet iedereen. Zo is de CO2-uitstoot bij vleesvervangers, zoals tofu, tien keer lager dan die van rundvlees, en die van sojamelk vijf keer lager dan die van koemelk. Koeien poepen verder heel wat af. Omdat het herkauwers zijn, produceren ze methaangas. Bij al die opgeslagen mest komt methaan en lachgas (N2O) vrij. Die twee zijn samen nog schadelijker dan CO2! Vleesproductie kost daarnaast ook veel water. De productie van een kilo kip – de minst milieubelastende vleessoort – kost in totaal 3900 liter, de productie van een kilo sojabonen 'slechts' 1800 liter.

Bron: De vegetarische carnivoor, 2017

Wat is het standpunt van de schrijver
in het voorgaande fragment?

1. De schrijver vindt dat het eten van vlees ontzettend slecht voor het milieu is.
2. De schrijver vindt dat door het eten van vlees veel schadelijke stoffen in het milieu terechtkomen.
3. De schrijver vindt dat vegetarisch eten nodig is.
4. De schrijver vindt dat door het eten van vlees de aardbol niet wordt gespaard.

De strijd tussen vlees en soja

Veel mensen vragen zich af waarom vegetarisch eten nodig is. Wij doen het zelf vooral om de aardbol een beetje te sparen. Vlees eten is ontzettend slecht voor het milieu, zo weet iedereen. Zo is de CO2-uitstoot bij vleesvervangers, zoals tofu, tien keer lager dan die van rundvlees, en die van sojamelk vijf keer lager dan die van koemelk. Koeien poepen verder heel wat af. Omdat het herkauwers zijn, produceren ze methaangas. Bij al die opgeslagen mest komt methaan en lachgas (N2O) vrij. Die twee zijn samen nog schadelijker dan CO2! Vleesproductie kost daarnaast ook veel water. De productie van een kilo kip – de minst milieubelastende vleessoort – kost in totaal 3900 liter, de productie van een kilo sojabonen 'slechts' 1800 liter.

Bron: De vegetarische carnivoor, 2017

Van welke argumentatiestructuur
is sprake in het voorgaande fragment?

1. enkelvoudige argumentatie
2. onderschikkende argumentatie
3. nevenschikkende argumentatie
4. nevenschikkende argumentatie met ondersteunende argumenten

Welk argumentatieschema wordt hier gebruikt?
Als Jett Rebel volgend jaar optreedt op Lowlands gaan we weer naar het festival. Vorige keer was hij ook top.

1. argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
2. argumentatie op basis van voor- en nadelen
3. argumentatie op basis van een vergelijking
4. argumentatie op basis van voorbeelden

Welk argumentatieschema wordt hier gebruikt?

Het wordt warmer op aarde en dat komt door het Broeikaseffect.

1. argumentatie op basis van voorbeelden
2. argumentatie op basis van oorzaak en gevolg
3. argumentatie op basis van een kenmerk
4. argumentatie op basis van voor- en nadelen

Wat vond je moeilijk?