Verwijzen/ wederkerend en wederkerig vnw, blok 3, gramm , h3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Verwijzen

'Het meisje dat daar loopt.'
of
'Het meisje die daar loopt.'?

Schrijf drie dingen op
die je vandaag geleerd hebt.

Lesdoel

Aan het einde van deze les weet je weer

• kan je de juiste verwijswoorden gebruiken
• kan je benoemen wat een wederkerend voornaamwoord is
• kan je benoemen wat het wederkerig voornaamwoord is

Waar denk je aan bij verwijzen?
Schrijf drie verwijswoorden op.

Wat is een wederkerend voornaamwoord, denk je?
(denk aan me :) )

Wat is een wederkerig voornaamwoord, denk je?
(er is er maar 1!)

De jongen koopt een fiets. De jongen fietst op zijn fiets naar huis. De jongen laat zijn fiets zien aan zijn moeder. De jongen is blij met zijn fiets.

Verwijswoorden 

Hoe leest dit en/of wat valt je op?

De jongen koopt een fiets. Hij fietst erop naar huis. Hij laat hem zien aan zijn moeder. De jongen is er blij mee.

Verwijswoorden

Met een verwijswoord wijs je terug naar een of meer woorden die eerder genoemd zijn, het antecedent. Vaak is dit antecedent de kern van een zinsdeel.

Als je verwijst, houd je rekening met het geslacht en het getal van de kern.

Verwijswoorden

Onzijdige woorden

Het-woorden zijn onzijdig.

Namen van landen, provincies, steden en clubs en verkleinwoorden zijn ook onzijdig.

Vrouwelijke woorden

De-woorden zijn mannelijk of vrouwelijk. Vrouwelijk zijn:
- vrouwelijke dieren of personen

- de-woorden op de 

volgende uitgangen:

Mannelijke woorden

Alle de-woorden die niet vrouwelijk zijn, zijn mannelijk.

Als je van een woord niet kunt vaststellen of het mannelijk of vrouwelijk is, mag je het beschouwen als mannelijk.

Ezelsbruggetje

voor de/het:

Deze en die gebruik je bij de-woorden

Dit en dat gebruik je bij het-woorden

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

De koningin

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

Duitsland

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

De apotheek

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

De tafel

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Let op!

Het verwijswoord hen gebruik je als lijdend voorwerp (lv) en na een voorzetsel (vz). 

Het verwijswoord hun gebruik je als meewerkend voorwerp (mv).

Verwijswoorden - hen/hun

Anita’s ouders wonen vlakbij en ze bezoekt hen vaak. Ze neemt dan iets lekkers voor hen mee en bezorgt hun een 

gezellige middag.

Verwijswoorden - hen/hun

Let op!

Met het verwijswoord wat verwijs je naar dat en datgene, naar een onbepaald voornaamwoord (alles, iets, niets en het enige), naar een overtreffende trap (het beste) en naar een hele zin:
Er stond een lange file voor de brug, wat behoorlijk tegenviel.

Verwijswoorden - wat

Let op!

- Naar dieren en dingen verwijs je met daar/waar+voorzetsel (daarvan, waarover) 

- Naar mensen verwijs je met voorzetsel+wie (van wie, over wie):

De SRV-man bij wie ik wekelijks boodschappen doe, beschikt over een luxe wagen, waarmee hij door het dorp rijdt

Verwijswoorden - dieren/mensen

De vereniging vraagt ........................ leden om een gift ................ gebruikt zal worden voor zieke kinderen.

zijn

haar

dat

die

hun

zij

Mijn oma, ........................... ik elke dag een appje krijg, heeft een auto .......................... ze veel kilometers aflegt.

waarvan

van wie

waarmee

met wie

De meeste mensen hechten aan .......... vrije weekend.

1. het
2. hun
3. zijn
4. hen

Wederkerend voornaamwoord

	wederkerend voornaamwoord	voorbeeld
eerste persoon ev.	me	ik schaam me
tweede persoon ev.	je u	jij schaamt je
derde persoon ev.	zicht	u schaamt u (zich)
eerste persoon mv.	ons	wij schamen ons
tweede persoon ev.	je u	jullie schamen je u schaamt u (zich)
derde persoon	zich	zij schamen zich

Wederkerig voornaamwoord

Het wederkerig voornaamwoord is elkaar (of soms mekaar).

Het wederkerig voornaamwoord verwijst naar meer personen.

Voorbeeld:

De boksers wilden elkaar niet te veel bezeren.

Werk voor de deze en de volgende les:

Je maakt van de onderstaande onderdelen minstens twee opdrachten:

• Blz. 92/93, opdracht 1, 2 en 3
• Blz. 94, opdracht 1 en 2

Lesdoel

Aan het einde van deze les:

• kan je de juiste verwijswoorden gebruiken
• kan je benoemen wat een wederkerend voornaamwoord is
• kan je benoemen wat het wederkerig voornaamwoord is

Ik weet wat verwijswoorden zijn en hoe ik deze correct moet gebruiken.

😒🙁😐🙂😃

Reflectie:
Wat ging bij jou goed tijdens deze les?
Wat kan nog iets beter?

Feedback:
Wat vond je fijn/goed aan deze les?
Wat zou je liever anders willen zien?