Groepsdynamica

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1,2

WELZIJN: Groepsdynamica

Deel 1

Meme van de dag

Aan het einde van de les..

- Kun je omschrijven wat groepsdynamica inhoudt.

- Kun je de aspecten binnen een groep benoemen.

- Kun je de verschillende soorten groepen benoemen.

- Kun je de kenmerken van de verschillende groepsfases benoemen.

Groepsdynamiek

Groepsdynamica

-Wat is nu groepsdynamica?​

Groepsdynamica is de term voor het gedrag en de psychologische processen die plaatsvinden binnen een sociale groep, of tussen sociale groepen.

-Wanneer spreek je van een groep?​
Een groep is een verzameling van twee of meer personen die met elkaar omgaan (identificatie of gezamenlijk doel).

Soorten groepen

• Primaire groep: Groep in de directe omgeving van de cliënt. (familie, vrienden). Er is sprake van een gevoelsband. 
• Secundaire groep: Een groep je in terecht komt, bv. sport, klas, werk. De groep heeft vaak een gemeenschappelijk doel. 
• Formele groep: Niet zelf samengesteld. Leden hebben geen invloed op regels. Bv. binnen een organisatie
• Informele groep: Groep ontstaat spontaan en is niet verplicht. bv. vriendschappen 
• Homogene groep: Bestaat uit leden met gelijke kenmerken. Zegt iets over de fysieke kenmerken of zijn overeenkomstig aan de rol van de groepsleden. Voorbeeld in de zorg??
• Hetrogene groep: De  individuele kenmerken verschillen. Vaak is de groep bij elkaar ivm een groepstaak. Voorbeeld in de zorg??

Altijd lid van een groep

Functies: 

Basisbehoefte van een mens om ergens bij te horen. Verschaft identiteit en status.  Wij gevoel. 

Doelen: 

          Taakdoel: een gezamenlijke taak die de groep wil vervullen (werk, sport)

          Sfeerdoel: hoe mensen met elkaar omgaan, samenwerken (bewust en onbewust) 

Sfeer en taakdoelen zijn met elkaar verbonden en beïnvloeden elkaar

Voor en nadelen: 

          Voordelen: verschaft identiteit, geeft gevoel ergens bij te horen

          Nadelen: mensen worden afhankelijk van de groep

Wat is een waarde en wat is een norm?

Groepskarakteristieken 

Groepskarakteristieken bepalen het karakter van de groep. 

• Groepscultuur: bestaat uit normen en waarden. (formele en informele groepen)
• Groepssocialisatie:  eigen maken van de groepscultuur
• Groepsdruk: Iedereen wil ergens bij horen. Negatief en positief
• Groepscohesie: een groep die een geheel vormt. Iedereen krijgt voldoende ruimte om zichzelf te zijn, taken en verantwoordelijkheden zijn eerlijk verdeeld. 
• Groepsrollen, activelingen/leiders, sfeermakers, meelopers, dwarsliggers, zondebokken

Voorbeelden van groepscodes
(wat kenmerkt een groep)

Aspecten binnen een groep

Groepsdynamica zegt iets over de processen in de groep.

Proces aspect​

Omgangsregels, normen en relaties (het sociaal-emoionele stuk). Voorbeeld?

Taak aspect

De zaken waarmee de groep bezig is en waarover de groep praat. bv gezamenlijk doel 

Kun je een procesaspect benoemen uit een groep waar je bij hoort (procesaspect is het sociaal-emotionele stuk)

Kun je een taakaspect noemen binnen een groep waar je bij hoort?

Primaire groep

Secundaire groep

Formele groep

Informele groep

Homegene groep

Hetrogene groep

Groep in de directe omgeving van de cliënt. (familie, vrienden). Er is sprake van een gevoelsband. 

Een groep je in terecht komt, bv. sport, klas, werk. De groep heeft vaak een gemeenschappelijk doel. 

Niet zelf samengesteld. Leden hebben geen invloed op regels. Bv. binnen een organisatie

Groep ontstaat spontaan en is niet verplicht. bv. vriendschappen 

Bestaat uit leden met gelijke kenmerken. Zegt iets over de fysieke kenmerken of zijn overeenkomstig aan de rol van de groepsleden.

De individuele kenmerken verschillen. Vaak is de groep bij elkaar ivm een groepstaak

Wat is groepsdynamica

1. De indeling van de groep
2. Gaat over processen die zich in de groep afspelen
3. de invloeden vanuit de maatschappij
4. Zijn de normen en waarden van een groep

Vanaf wanneer is er sprake van een groep

1. 2
2. 3
3. 4
4. meer dan 5

Welke groepsaspecten hebben we behandeld?

1. Proces en doel
2. Individu, taak en doel
3. Proces, taak en doel
4. Proces en taak

Waar vallen omgangsregels, normen en regels onder?

1. Taakaspect
2. Procesaspect

Noem een voordeel en een nadeel van een groep?

Helikopterview niveau 4

het gezin / de woning

Vrienden / werk / dagbesteding

de maatschappij

Micro

Meso

Macro

Volgende keer gaan wij verder

Groepsdynamica deel 2

Wat is Nature and Nurture?

Nature: de biologie van de mens

Nature is de genetica (biologie) van de persoon. We erven vele trekken van familieleden zoals haarkleur, oogkleur, hoogte, enzovoorts. Dit zijn eigenschappen die gewoonlijk niet door de natuur worden gewijzigd. Ze zijn een deel van onze genen die gecodeerd zijn op onze chromosomen. Het is een bekend feit dat dit alles voortkomt uit de genetica, laat daar geen twijfel over bestaan. Wat de echte vraag is, als het gaat om de nature, is of de meer abstracte eigenschappen (gedrag, temperament, angst, persoonlijkheid, enzovoort) ook uit de genen voorkomen.

Nurture: de omgeving

Nurture heeft te maken met onze omgeving. De vraag aan de nurture kant van deze kwestie is de vraag of de omgeving invloed heeft op het type mens die hij of zij zal worden. Neem als voorbeeld dat nurture inderdaad de oorzaak is van iemands gedrag, houding, persoonlijkheid, enzovoort. Dit zou betekenen dat anderen die de persoon omringen een bepaald gedrag kunnen beïnvloeden. Dit zou betekenen dat een persoon niet geboren wordt met een persoonlijkheid, maar het de mensen in zijn of haar leven of in de samenleving zijn die de aard van de persoon zullen vormgeven.

Motiverend

Motivatie = de prikkel die mensen ertoe beweegt om iets te oden of na te streven, iemand motiveren wil dus zeggen dat je een ander ertoe beweegt een bepaalde handeling te verrichten.

Bij motivatie staat de waaromvraag centraal.

•Gedragingen zijn aangeboren

•Gedragingen zijn het gevolg van een tekortbehoefte

•Gedragingen ontstaan door het streven naar het prettige

Motiverend

•Intrinsiek gemotiveerd à van binnen uit

•Extrinsieke motivatie à van buiten af

3 componenten:

Willen: het belang van verandering inzien

Kunnen: het hebben van vertrouwen in verandering

Klaar zijn: het stellen van prioriteiten 

Motiverend

4 principes

•Wees empatisch

•Ontwikkelen van discrepantie

•Meeveren met weerstand

•Ondersteunen van eigen effectiviteit 

Groepscultuur 

• Alle normen en waarden van groepsleden vormen samen de groepscultuur in een groep. 
• Hiermee worden de regels bedoeld die gaan over hoe iemand zich dient te gedragen binnen de groep en datgene wat de groepsleden belangrijk vinden, waar zij voor kiezen en wat zij de moeite waard vinden. 
• De groepscultuur is van invloed op het functioneren van een groep. Het is belangrijk dat de cultuur in een groep zodanig is dat de groepsleden zich veilig voelen.   

Tot welke groepen behoor jij?

Research time!

Zoek de theorie van Tuckman op in groepjes 

Fasen binnen een groep

Forming

• De mensen kennen elkaar niet.
  
• Er is geen verbondenheid.
  
• De aandacht is vooral gericht op de centrale figuur, meestal de officiële   teamleider.
  
• In deze fase zal de teamleider zijn autoriteit moeten neerzetten en de   autoriteit uitstralen die de leden van hem verwachten.
  
• Of niet…
  

Storming

• Fase van conflict en chaos.
  
• Verschillen, Irritaties en conflicten komen aan de oppervlakte. Worden vaak openlijk uitgespeeld.
  
• Elk teamlid streeft zijn eigen standpunten en belangen na.
  
• Meer ik-gevoel dan wij-gevoel.
  
• Sommige groepsrollen worden duidelijk.
  

Norming

• De groepsnormen worden duidelijk.
  
• Deelnemers accepteren hun groepsrol.
  
• Samenwerking komt op gang, de manier waarop wordt soms expliciet vastgelegd.
• Ieder teamlid wordt zich er van bewust dat hij de ander   nodig heeft.
  

Performing

• Geen individuen maar teamspelers.
  
• Grote betrokkenheid bij elkaar en de teamdoelen.
  
• Open communicatie, uitspreken van gevoel en het geven van feedback.
  
• Een goed functionerend team.
  

Reforming (evaluatie)

• Een team zal weer uit elkaar vallen of deelnemers nemen   afscheid.
  
• Emoties rond het afscheid.
  
• Als het team doorgaat, komen ze opnieuw in de forming   fase.
  
• Rollen worden herverdeeld.
  

In welke fasen zitten jullie als groep volgens jou?

Als er sprake is van gelijke kenmerken, tot welke groep behoort iemand dan?

1. Informele groep
2. Homogene groep
3. Secundaire groep
4. Hetrogene groep

Welke fase hoort er niet bij?

1. forming
2. storming
3. Performing
4. Newforming

In welke fase komt de groep terecht nadat iemand de groep verlaten heeft?

1. Norming
2. Storming
3. Performing
4. Forming

Wat gebeurt er in de stormingsfase?

Waarom is het belangrijk om de fasen van een groepsproces te herkennen?

Wat is de basisbehoefte van een mens als het gaat om groepen?

Waar valt een formele groep onder?

1. micro niveau
2. meso niveau
3. macro niveau