Herhaling hoofdstuk 1, par 1.1 tm 1.4

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

 hoofdstuk 2

Hoofdstuk 2

Wat gaan we doen?

Herhaling & uitleg hoofdstuk 2

Kies:

Meedoen met de uitleg

De samenvatting maken van de paragraaf of de zelftoets maken online 

Paragraaf 1

Hoogste gebergte van Europa

Van zee naar berg

resten van planten en dieren stapelen zich op 

Bedekt door zand en steen

Sedimentgesteente

Endogene en Exogene Processen

Breuken in de aardkorst

Platen of schollen.

Bewegen

Plooiingsgebergte

Veel druk

Gesteente verandert door druk

metamorfe gesteenten (Onder hoge druk)

van kalksteen tot marmer

Jong gebergte

Oud gebergte

Kenmerken:

Steile hellingen

Diepe dalen 

Spitse toppen

Flauwe hellingen

Ondiepe dalen

Afgerondde toppen

Jong gebergte

Oud gebergte

Hoge spitse toppen

Diepe dalen

Afgesleten toppen

Begroeiing

Maak de juiste combinaties

Endogeen proces

Exogeen proces

Gebergteafbraak

Sedimentatie

Subductie

Aardbevingen

Erosie

Vulkanisme

Aardverschuivingen

Paragraaf 2

IJstijd 

Glaciaal ❄️

Koude periode. Temperatuur daalde met zo'n 5 graden.

Interglaciaal ☀️

Warme periode.

Gletjser

Rivier van ijs die langzaam naar beneden beweegt. (40-50 cm per jaar.

Het hele jaar valt er sneeuw.

De onderdelen van een gletsjer

Wat is firn?

korrelige, overjarige en ijsachtige sneeuw

Firnbekken is een plek waar de Firn zich ophoopt

Wat is een grondmorene?

Sediment dat achterblijft als de gletsjer smelt

Zijmorene ligt aan de zijkant van de ijstong

Eindmorene ligt aan het uiteinde van de gletsjer

Middenmorene Ligt op een plek waar twee gletsjertongen samenkomen.

U-dal

V-dal

U-dal

Kenmerken u-dal

Vlakke bodem

Steile bergwanden

Breed dal

Gletsjertunnel 

Laag in het dal is het warm en gaat de gletsjer smelten.

Daardoor ontstaat onder de gletsjer een tunnel.

De plek waar het water onder de tunnel door naar buiten komt heet een gletsjerpoort.

Interglaciaal

Glaciaal

Wat is de ijstijd?

1. een lange periode van veel sneeuw
2. een korte periode van winter
3. een korte periode van herfst
4. een lange periode van hevige kou

Firnbekken 

Middenmorene

Grote gletsjer

Grondmorene

Gletsjerrivier 

Zijmorene

Glaciaal

Interglaciaal

IJstijd

Tussenijstijd

Gemiddeld warmer

Gemiddeld kouder

Paragraaf 3

Bovenloop - middenloop - benedenloop

Erosie en Sedimentatie

Erosie= Het afschuren van gesteente door wind, water of ijs.

Sedimentatie= Het neerleggen van zand en steentjes 

Meander rivier erosie/sedimentatie

 debiet(hoeveelheid water)     regiem(schommelingen)

a) Voorbij Basel meer zijrivieren in de Rijn.

b) Zomer meer smeltwater van Gletsjer.

c) Winter stroomt er meer water en minder verdamping

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

Verticale erosie

Klein debiet

Groot debiet

Meanderen

Groot verval

grof sediment

Fijn sediment

Paragraaf 4

Golven

Kracht van de wind

Tijd dat de wind waait

Afstand die de golven afgelegd hebben

De zee bouwt op

Aanslibbingskust: Er komt zand bij dan dat er verloren gaat.

Terugstroom bepaalt of de kust opbouwt of niet. 

Bij een opbouwende kust weinig zand mee teruggenomen de zee in.

Zandbank/strandwal

Strandwal: Zandbank die daar is neergelegd 

door de zee en boven zeeniveau ligt.

1 De strandwal is afgezet door de zee en komt droog 

te liggen bij eb.

2  Het zand droogt op en wordt meegenomen door 

de wind.

3 Verderop wordt het zand afgezet door de wind 

en vormt het duinen.

De zee breekt af

Afbraakkust: Er gaat meer zand weg dan dat erbij komt.

Terugstroom bepaalt of de kust opbouwt of niet.

Bij een afbraakkust veel zand mee teruggenomen de zee in.

Afbraakkust

Ontstaan van een klifkust

De scheur wordt groter en vormt een grot

De grot is uitgehold en doorgestoken

De grot is ingestort uiteindelijk verdwijnt ook de pilaar.

de zee erodeert de zwakke plekken

Opbouwende golven

Afbrekende golven