§2.4 Een gouden rijk - De Inca's

tijdvak 6: Ontdekkers & Hervormers 
1500 - 1600
Een gouden rijk - De Inca's
In deze les kun je 15 punten verdienen.
Hierna: de leerdoelen
1 / 24
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavo, havo, vwoLeerjaar 2

In deze les zitten 24 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 2 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

tijdvak 6: Ontdekkers & Hervormers 
1500 - 1600
Een gouden rijk - De Inca's
In deze les kun je 15 punten verdienen.
Hierna: de leerdoelen

Slide 1 - Tekstslide

De leerdoelen. Aan het eind:
1. weet je welke rol Pizarro en Atahualpa spelen in de geschiedenis van het Inca-rijk

2. kun je met meerdere kenmerken een omschrijving geven van het verloop en het einde van het Inca-Rijk;

+ kun je bedenken hoe de geschiedenis van het Inca-rijk tot op de dag van vandaag mogelijk anders verlopen als Pizarro nooit Althualpa had gedood.

Slide 2 - Tekstslide

Buenos días ('goedendag' in het Spaans). Mijn naam Francisco Pizarro (1478-1541) en ik op 21-jarige leeftijd ben ik mijn beroep: Spaanse ontdekkingsreiziger en conquistador (veroveraar). Ik ben analfabeet en kan dus niet lezen en schrijven.
In 1522 hoor ik de meeste prachtige succesverhalen over mijn landgenoot Hernán Cortés  die veel goud en zilver vindt bij de Azteken in de Nieuwe Wereld (Amerika).
Daarom vaar ik in 1530 ook naar de Nieuwe Wereld met 168 soldaten en 62 paarden (!!!), maar dan iets zuidelijker om daar ook mijn geluk te beproeven. 
Uiteindelijk kom ik in het huidige Peru terecht en ik vind hier het Inca-Rijk. 





Slide 3 - Tekstslide

In het Inca-Rijk  kom ik op 15 november 1532 in contact met de goddelijke Inca-keizer Atahualpa.
Ik geef de Inca-keizer een bijbel en vertel dat hij christelijk moet worden. Hierna gooit de keizer de bijbel op de grond. Met deze actie beledigt hij het christelijk geloof. Ik reageer hierop door de Inca-keizer te gijzelen in een gevangenis.  
Hierna dwing ik de Inca-keizer als 'losgeld' een kamer van 7 meter lang, 6 meter breed en ruim 2 meter hoog volledig te vullen met goud en zilver. De Inca-keizer hoopt dat ik hem vrijlaat als de kamer helemaal gevuld is.
Als de kamer bijna is gevuld, wil ik de Inca-keizer op de brandstapel gooien. 
De Inca-keizer vertelt dat hij in zijn Inca-geloof zijn ziel nodig heeft na de dood, maar bij verbranding verliest hij zijn ziel. Daarom laat ik de Inca-keizer wurgen met een wurgpaal, waarna ik alsnog hem verbrandt. 

Uiteindelijk word ik ook zelf een paar jaar later op 65-jarige leeftijd vermoord in het land Peru. Een paar eeuwen later wordt in 1977 in een kathedraal in Peru mijn schedel gevonden in een loden kistje. 




Hierna: filmpje (+ 9 min.)

Slide 4 - Tekstslide

Slide 5 - Video


Deze les gaat over....
A
de Inca's
B
de Azteken
C
de Maya's
D
de Indianen

Slide 6 - Quizvraag


De Spaanse verovering op het Inca-Rijk staat onder leiding van....
A
Hernán Cortés
B
Francisco Pizarro
C
Christoffel Columbus
D
Geen van de genoemde antwoorden is juist

Slide 7 - Quizvraag


Twee uitspraken:
1. De Spaanse conquistador (veroveraar) Pizarro kwam bij het Inca-rijk in 1532, dit is de 15e eeuw / 16 eeuw.

2. Pizarro heeft eerder / later het Inca-Rijk vernietigd, dan Cortés dit heeft gedaan bij het Azteekse Rijk.
A
1. 15e eeuw, 2. eerder
B
1. 15e eeuw, 2. later
C
1. 16e eeuw, 2. eerder
D
1. 16e eeuw, 2. later

Slide 8 - Quizvraag

Hoe heet het gebergte in Zuid-Amerika waar het rijk van de Inca's was te vinden?
A
het Himalaya-gebergte
B
het Andes-gebergte
C
De Alpen
D
het Oeral-gebergte

Slide 9 - Quizvraag


Welke uitspraak is onjuist?
A
De Inca's deden al in de 16e eeuw aan schedel- operaties.
B
De Inca's hadden tot de komst van Pizarro nog nooit paarden gezien.
C
De Inca's geloofden dat de herinneringen van hun voorouders werden bewaard in stenen.
D
De Inca-samenleving kende veel gelijkwaardigheid (iedereen was gelijk aan mekaar)

Slide 10 - Quizvraag

Welke ziekte uit Europa werd genoemd waar veel Inca's aan stierven?
A
Scheurbuik
B
Tuberculose
C
De pokken
D
De mazelen

Slide 11 - Quizvraag


Klik op de afbeelding om in te zoomen. 
Je ziet een kaart van het continent / werelddeel Zuid-Amerika.
Welk cijfer is het Inca-rijk?
Hierna: sleepvraag.
A
Cijfer 1
B
Cijfer 2
C
Cijfer 3
D
Cijfer 4

Slide 12 - Quizvraag

Zijn de uitspraken juist of onjuist? Sleep de uitspraken naar de juiste kolom:
Hierna: filmpje 9 minuten.
Juist
Onjuist
De Inca's doen aan mummificatie.
De Inca's kennen geen privé-eigendom, alles wordt verdeeld.
De Inca's betalen elkaar met geld. Kortom, er is sprake van een geld-economie. 
De Inca's hadden het schrift en het wiel al uitgevonden toen Pizarro in 1530 aankwam.
De Inca's communiceerden op lange afstand met elkaar via een touwtjescode (ook wel quipu’s)
De Inca's gebruiken cement om bakstenen huizen te bouwen.

Slide 13 - Sleepvraag

Slide 14 - Video


Bron "Wie zijn deze mensen? Ze zijn ruw, smerig en onbehouden. Ze behandelen ons volk slecht. Ze zijn alleen maar uit op goud en zilver. Ze hebben geen fatsoenlijke kleren. We hebben niet van ze te vrezen!"
Lees de bron: Wie heeft dit gezegd?
A
Pizarro
B
Atahualpa
C
Cortes
D
Montezuma

Slide 15 - Quizvraag


Twee uitspraken:
1. Een oorzaak / gevolg van de eenvoudige overwinning van Pizarro is een burgeroorlog bij de Inca's tussen de broers Atahualpa en Huáscar.
2. Een oorzaak / gevolg van de eenvoudige overwinning van Pizarro is de ontvoering van goddelijke keizer Atahualpa.
A
1. oorzaak, 2. oorzaak
B
1. oorzaak, 2. gevolg
C
1. gevolg, 2. oorzaak
D
1. gevolg, 2. gevolg

Slide 16 - Quizvraag


Klik op de afbeelding om in te zoomen.
Objectief is een feit
Subjectief is een mening.
Welke opmerking is subjectief?
A
De man links in de afbeelding heeft een kruis in zijn rechter hand. Hij is een priester en probeert de Inca's te bekeren tot het christelijk geloof.
B
De man met de gele hoed en daarop een veer is een Spaanse conquistador en probeert de goddelijke Inca-keizer Athualpa naar beneden te halen
C
De afbeelding is geschilderd in 1845 door de Brit John Everett. Gevolg is dat de afbeelding een ongeschreven secundaire bron is.
D
Door het gebruik van veel donkere kleuren is het maar moeilijk te zien wat zich eigenlijk afspeelt op de afbeelding.

Slide 17 - Quizvraag


Op de vakantiefoto uit 2009 zie je meneer Brouwer in Peru bij een oude Inca-stad die door de Spaanse veroveraars (conquistadores) nooit is gevonden.
Deze plek is dan ook een van de 7 Nieuwe Wereldwonderen. Hoe heet deze plek?
A
Cuzco
B
Quito
C
Machu Picchu
D
Cajamarca

Slide 18 - Quizvraag


Geschreven bronnen zijn bronnen met tekst.
Ongeschreven bronnen zijn afbeeldingen of voorwerpen.
Primaire bronnen zijn bronnen die uit de tijd zelf komen.
Secundaire bronnen komen van iemand uit een andere tijd.

De oude Inca-stad Machu Picchu is dus een .... 
A
geschreven primaire bron
B
ongeschreven primaire bron
C
geschreven secundaire bron
D
ongeschreven secundaire bron

Slide 19 - Quizvraag


Bij het vak geschiedenis heb je 4 soorten onderzoeksvragen.
1. Beschrijvende vragen: gebruik je als meer wilt weten over een situatie of verschijnsel in het verleden.
2. Verklarende vragen: gebruik je als je wilt uitleggen waardoor dingen gebeurd zijn.
3. Vergelijkende vragen: gebruik je als je overeenkomsten en verschillen van een situatie of verschijnsel wilt weten.
4. Waarderende vragen: gebruik je om te onderzoeken wat jij ergens van vindt.
"Hoe is het toch mogelijk dat een Spaans leger van maar 168 soldaten en 62 paarden wint van een Inca-leger met welgeteld 50.000 krijgers?"     Dit is een ....
A
beschrijvende vraag
B
verklarende vraag
C
vergelijkende vraag
D
waarderende vraag

Slide 20 - Quizvraag

Sleep de gebeurtenissen in de juiste tijdsvolgorde (van vroeger naar later):
Hierna: een open vraag.
Pizarro dreigt om de Inca-keizer Atahualpa op de brandstapel te gooien, zodat de keizer ook zijn ziel verliest.
Pizarro neemt de neemt Inca- keizer Atahualpa gevangen.
Pizarro krijgt van de Inca-keizer Atahualpa enorm 6 ton goud aangeboden in ruil voor zijn vrijlating.
Pizarro komt aan in het rijk van de Inca's.
Meneer Brouwer bezoekt de Machu Picchu in Peru.

Slide 21 - Sleepvraag


De goddelijke Inca-keizer Athualpa laat een kamer met goud en zilver vullen in de hoop dat Pizarro hem vrijlaat. 
Maar Pizarro laat hem niet vrij. Pizarro wil dat Athualpa christelijk wordt, anders wordt hij gedood op de brandstapel! In het Inca-geloof neem je je ziel mee naar de hemel die bij verbranding wordt vernietigd.
Daarom wordt Athualpa christelijk. Uiteindelijk wordt Athualpa door Pizarro via een wurgpaal gedood, hierna belandt Athualpa alsnog op de brandstapel.
Wie heeft in deze situatie het beste gehandeld? 

Athualpa
Pizarro

Slide 22 - Poll


Hierna: Naar Machu Picchu met de VR-bril
Wat als Pizarro de Inca-leider Atahualpa niet had ontvoerd en daarna via de wurgpaal had gedood, hoe was  dan de geschiedenis van Zuid-Amerika volgens jou tot op de dag van vandaag verlopen?
Leg jouw eigen verzonnen verhaal in 3 zinnen uit:
Hierna: naar Machu Picchu met VR-bril (8 min.)

Slide 23 - Open vraag

Ga met je mobiel naar Youtube en typ in: 
'Machu Picchu in 360 (8K) | Exploring Peru in Virtual Reality'

Filmpje duurt bijna 9 minuten.
Linkje filmpje

Slide 24 - Tekstslide