Genexpressie V5 deel 1
1 / 18
Lesduur is: 45 minOnderdelen in deze les
Slide 1 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Waar kijk je naar uit?
Slide 2 - Woordweb
Deze slide heeft geen instructies
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Heb je de basisstof gelezen?
Ja
Nee
Deels
Slide 4 - Poll
Deze slide heeft geen instructies
Slide 5 - Tekstslide
Alle cellen bevatten het volledige DNA, maar niet alle genen komen in elke cel tot expressie.
Genen die tot expressie komen staan "aan". Welke genen aan staan hangt af van het celtype en milieufactoren zoals activiteit en voedsel.Welke genen tot expressie komen wordt geregeld door regulatorgenen.
Wat is genexpressie?
A
het tot uiting komen van een gen
B
het afgelezen worden van een gen
C
het maken van eiwitten op ribosomen
D
het maken van verschillende celtypen
Slide 6 - Quizvraag
Genexpressie is het tot uiting komen van genen. Hiervoor moet het gen afgelezen worden, en worden vertaald naar een eiwit. Genexpressie zorgt ervoor dat er verschillende celtypen (kunnen) bestaan.
Slide 7 - Tekstslide
Regulatorgenen in prokaryoten coderen voor repressors. Een repressor kan binden aan een operator, waardoor RNA-polymerase de genen (vaak enzymen) niet kan aflezen.
Er liggen meerdere genen met een vergelijkbare functie achter 1 promotor. De promotor, operator en structuurgenen samen noem je een operon.
Waarom is het voor E. coli gunstig om deze enzymen niet altijd te maken?
A
Als er te veel zijn is het giftig
B
Zonder lactose zijn ze niet nodig
C
De omgeving maakt deze enzymen ook
D
Dan wordt er niet te veel enzym gemaakt
Slide 8 - Quizvraag
De enzymen voor de afbraak van lactose worden alleen gemaakt als er lactose als voedingsstof aanwezig is. Als de enzymen zouden worden afgeschreven terwijl er geen lactose aanwezig is, kost dit kostbare bouwstoffen (RNA, aminozuren), terwijl het enzym niks te doen heeft. Het kost dan dus bouwstenen en energie om het enzym te maken, maar de cel krijgt er niks voor terug.
Slide 9 - Tekstslide
Een inductor kan binden aan de repressor, waardoor de repressor van vorm verandert en niet meer aan de operator kan binden. Meestal is de inductor het substraat van een enzym dat achter de operator gecodeerd is.
Wat is de situatie?
A
Veel lactose, repressor inactief
B
Veel lactose, repressor actief
C
Weinig lactose, repressor inactief
D
Weinig lactose, repressor actief
Slide 10 - Quizvraag
Er is veel lactose en de repressor is inactief. Dit kan je zien aan het feit dat de structuurgenen worden afgelezen. De structuurgenen worden alleen afgelezen als de repressor inactief is, en de repressor is alleen inactief als er veel lactose is.
Slide 11 - Tekstslide
Bij eukaryoten is de regulatie van genexpressie ingewikkelder. Wij hebben als mens ongeveer 220 verschillende celtypen, die allemaal zijn ontstaan uit één zygote. Om zoveel verschillende celtypen te kunnen vormen is complexe regulatie nodig.
Wat weet je al over stamcellen?
Slide 12 - Woordweb
Deze slide heeft geen instructies
Slide 13 - Tekstslide
De zygote is een omnipotente stamcel, het kan alle weefsels van het lichaam vormen en nog een paar extra weefsels, zoals de navelstreng en placenta.
Na de eerste delingen ontstaan pluripotente stamcellen, deze kunnen alle weefsels van het lichaam vormen. later zijn er nog multipotente stamcellen, die kunnen bijvoorbeeld alle soorten bloedcellen vormen, maar geen ander weefsel. multipotente stamcellen blijven je hele leven bestaan, zij zorgen voor de constante vernieuwing van o.a. bloed en huidcellen.
Na de eerste delingen ontstaan pluripotente stamcellen, deze kunnen alle weefsels van het lichaam vormen. later zijn er nog multipotente stamcellen, die kunnen bijvoorbeeld alle soorten bloedcellen vormen, maar geen ander weefsel. multipotente stamcellen blijven je hele leven bestaan, zij zorgen voor de constante vernieuwing van o.a. bloed en huidcellen.
Hoe vaak kan een stamcel zich delen?
A
maximaal 1 keer
B
een beperkt aantal keer
C
oneindig vaak
Slide 14 - Quizvraag
In stamcellen is telomerase actief. de telomeren worden dus bij elke deling verlengd, waardoor de cel kan blijven delen.
Slide 15 - Tekstslide
De plaats van de stamcellen in het embryo bepaalt welke regulatorgenen er worden aangezet. dit zorgt ervoor dat de cel zich gaat differentiëren, en transcriptiefactoren maakt die in de cel zelf en omliggende cellen de transcriptie beïnvloed. zo ontstaan er uiteindelijk gespecialiseerde cellen en weefsels.
Slide 16 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Slide 17 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wat vond je van deze les?
😒🙁😐🙂😃
Slide 18 - Poll
Deze slide heeft geen instructies
