Tweede wereldoorlog introductie

• Geschiedenis
• Basisschool
• Groep 8

WOII

WOII

De Tweede Wereldoorlog

§2. Nederland in de Tweede Wereldoorlog.

Vorige keer...

• Je weet hoe de tweede wereldoorlog begon
• Je weet hoe de oorlog verliep
• Je weet waardoor er een einde aan de oorlog kwam

Wat is de volgorde? 

1. Battle of Britain
2. Slag bij Stalingrad
3. Duitsland valt Polen aan
4.  Atoombom op Hiroshima en Nagasaki
5. Japanse aanval op Pearl Harbor
6. D-Day
7. Japan bezet Nederlands-Indië.

Duitsland valt Polen aan

1 september 1939

"Vanaf 5:45 uur wordt teruggeschoten!"

Hitler geeft aan dat hij wel móet reageren op een Poolse aanval op een 

Duits radiostation. De Duitsers hebben deze aanval in scène gezet.

Battle of Britain

juli - oktober 1940

De Duitse aanval op Groot-Brittannië. Mede dankzij de uitvinding van de radar weet Groot-Brittannië zich te weren tegen Duitsland.

Het betekent niet dat de Britten van Duitse bombardementen af zijn...

Operatie Barbarossa

juni - december 1941

Ondanks het niet-aanvalsverdrag, valt Duitsland de Sovjet-Unie aan:

Hitler heeft de 'Lebensraum' en de grondstoffen nodig voor zijn volk.

Japanse aanval op Pearl Harbor

7 december 1941

As-mogendheid Japan wil in Azië een machtig land zijn. 

Om dit doel te bereiken vallen ze de Amerikaanse marinebasis op Hawaï 

(Pearl Harbor), volkomen bij verrassing, aan. 

Door de verwoeste Amerikaanse vloot, heeft Japan vrij spel in Azië

Japan bezet Nederlands-Indië 

maart 1942

Nederlanders worden geïnterneerd in Jappenkampen. 

De omstandigheden zijn vreselijk: slechte hygiëne, honger en lijfstraffen. 

Vrouwen moeten soms als prostituees ('troostmeisjes') werken.

Slag bij Stalingrad

augustus 1942 - februari 1943

Door de ijzige kou en slechte bevoorrading wordt het Duitse leger verpletterend verslagen. Hitler moet opgeven: Stalingrad blijkt niet te veroveren.

Het wordt een keerpunt in de oorlog: 

de Sovjet-Unie begint met het terugdringen van het Duitse leger.

D-Day

6 juni 1944

Met de landing in Normandië kwam er eindelijk een front

in het Westen, iets waar Stalin lang om had verzocht.

De D in D-Day staat voor Decision (beslissing)

Let op: 

nieuwe naam/nieuw begrip/jaartal voor dit schooljaar! 

Dit betekent vrijwel zeker dat hierover een vraag komt in het eindexamen!

!

Atoombom op Hiroshima

6 augustus 1945

Atoombom op Nagasaki

9 augustus 1945

Deze keer...

• Je weet hoe Nederland betrokken raakte bij de oorlog.
• Je weet hoe de Nederlanders reageerden op de bezetting.
• Je weet hoe de laatste oorlogsjaren verliepen.

Nederland mobiliseert

november 1939

• Hoop op neutraliteit  
• Mobilisatie en gebruik van de Hollandse Waterlinie.

Duitsland valt aan

10 mei 1940 

• Tactiek van Blitzkrieg 
  

Regering wijkt uit naar Londen

13 mei 1940

Bommen op Rotterdam

14 mei 1940

• Het bombardement duurt maar een kwartier
  

Nederland capituleert

15 mei 1940

• In de meidagen van 1940 komen 2200 mensen om het leven.
  

Deel van Duitsland

29 mei 1940

• Nederland wordt een deel van Duitsland: Reichskommissariat Niederlande
• De Oostenrijker Arthur Seyss-Inquart wordt Reichskommisar. 

• Enige politieke organisatie die mag blijven bestaan.

Gelijkschakeling

vanaf mei 1940

Voor sommige beroepen (bijvoorbeeld: leraren) 

moet een Ariërverklaring worden getekend.

Hierin verklaar jij, je ouders en grootouders, niet Joods te zijn.

Eind november 1940 waren er al 

2200 mensen hierdoor ontslagen...

De eerste bezettingsmaanden

mei 1940 - februari 1941

• De Duitsers gedragen zich meestal keurig 

• Nederlandse bedrijven kunnen goed verdienen aan de 'Duitse oorlog'...

Februaristaking

1941

• Aanleiding razzia's in Amsterdam, als reactie op de moord op een NSB-er.

Jodenvervolging in Nederland

vanaf mei 1940

• Al snel anti-Joodse maatregelen, zoals het ontslag van Joodse ambtenaren of de registratieplicht.
  

• Vanaf april 1941 verschijnen de bordjes "Voor Joden verboden"  in de Nederlandse steden.

• Vanaf mei 1942 zijn Joden verplicht om een Jodenster te dragen.
• In dat jaar gaan ook de eerste Joden via Westerbork naar Auschwitz...

Onderduiken

• Onderduiken om je te verbergen zodat je niet wordt opgepakt door de politie of Duitsers. 

Verzet

• Verzet plegen was levensgevaarlijk: niet alleen voor jezelf, maar ook voor je omgeving.
  

Om te voorkomen dat Joden worden opgepakt,

worden identiteitsbewijzen vervalst...

Slag om Arnhem

september 1944

• Operatie Market Garden is mislukt bij Arnhem ('Brug te ver').
  

Spoorwegstaking

september 1944 - mei 1945

• Om de geallieerde opmars te helpen, roept Radio Oranje het spoorweg-personeel op om te gaan staken. 

Hongerwinter

november 1944 - april 1945

• De Hongerwinter had een aantal oorzaken: 
• Zo was er geen aanvoer van kolen meer mogelijk uit Limburg, omdat dit deel van Nederland al was bevrijd. 
  
• Daarnaast zorgde de Spoorwegstaking ervoor dat er niets meer werd vervoerd...
• ...én namen de Duitsers wraak door hoofdroutes naar West-Nederland te blokkeren
  

• Het systeem van de distributiebonnen, dat al in 1939 was ingevoerd, werkt in de laatste fase van de oorlog niet meer: er wás gewoon niets meer

De Bevrijding

5 mei 1945

Hoewel het is verboden, is de reactie van Nederlanders op verraders, 

profiteurs en collaborateurs begrijpelijk.

Video

Histoclips: Nederland in de Tweede Wereldoorlog

Deze keer...

• Je weet hoe Nederland betrokken raakte bij de oorlog.
• Je weet hoe de Nederlanders reageerden op de bezetting.
• Je weet hoe de laatste oorlogsjaren verliepen.