LJ1 5.2 de Huid- LJ2 5.2 Chromosomen en genen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

	Vak: Biologie Hoofdstuk: 5.2
1.	Lesopening
2.	Lesdoel + leergebiedoverstijgende doelen
3.	Mini-check
4.	Instructie
5.	Begeleid inoefenen
6.	Zelfstandig werken
7.	Evaluatie

1. Lesopening

LJ 1: Pak je boek van biologie en laat deze nog even dicht op je tafel liggen.

LJ 2: Lees de theorie van paragraaf 5.2 in stilte goed door. Vanaf blz 113. Maak daarna de samenhang op blz 120/121.

Huiswerk controle

2. Lesdoel + leergebiedoverstijgende doelen

Aan het einde van de les:

- kun je de bouw en functie van de huid beschrijven

Leergebiedoverstijgende doelen:

Omgaan met ruzie

- Ga adequaat om met gevoelens van schuld en spijt

- Vertel bij navraag welk aandeel je hebt gehad bij onenigheid

3. Mini-check + arrangementen

Verdiept arrangement --> 8 of hoger:

De rest doet mee met de mini-check.

Wat is de eerste laag die je tegen komt in je huid?

1. Lederhuid
2. Vetweefsel
3. Opperhuid
4. Onderhuidbindweefsel

Hoeveel verschillende zintuigen liggen er in je huid?

1. 2
2. 3
3. 6
4. 4

De opperhuid bestaat uit de hoornlaag en de kiemlaag

1. juist
2. onjuist

In de hoornlaag worden nieuwe cellen gemaakt

1. juist
2. niet juist

Wie maakt wat?

Had je alle vragen goed, dan ga je zelfstandig aan de slag. Je maakt opdracht 1 t/m 4 op blz 86 t/m 88.

De rest doet mee met de instructie. 

Begrippen uit de paragraaf

Opperhuid (hoornlaag-kiemlaag)

Lederhuid (tastknopje - pijnpunt - drukzintuig)

Lichaamstemperatuur 

(zweetklieren - doorbloeding)

Opperhuid

Lederhuid

Lederhuid

In deze laag zitten :

• de haarvaten
• de talgklieren 
• de zenuwen
• de zintuigcellen
  (Warmte- , koude-, druk- , pijn-zintuigcellen

Talgklieren

Talg is een vette stof, zorgt ervoor dat haren en hoornlaag soepel blijven

Bij verstopping kan het zorgen voor puistjes. 

Hoe verandert je huid?

1. Talg komt via je poriën naar buiten
2. In de puberteit maken de talgklieren in je huid extra talg
3. De poriën raken verstopt, je hebt mee-eters
4. In de porie groeien bacteriën, hierdoor krijg je een ontsteking

Zweetklieren

Je zweetklieren maken zweet

Zweet verdampt op de huid en zorgt ervoor dat je afkoelt

Tijdens puberteit meer zweetklieren

Brandwonden

1e graads: huid is rood

2e graads: opperhuid + delen lederhuis aangetast

3e graads: opperhuid en lederhuid compleet verwoest.

5. Begeleid inoefenen

Had je alle vragen van de mini-check fout, dan maken we samen opdracht 1 en 2 

6. Zelfstandig werken

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 4 op blz 86 t/m 88

Ben je klaar?

Dan kijk je de opdrachten na.

Daarna maak je de inzichtsvragen op blz 88 t/m 90.

2. Lesdoel

Aan het einde van de les:

- Kun je beschrijven hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert;

- Kun je benoemen dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtshormonen;

Leergebied overstijgende doelen:

Omgaan met ruzie

- Ga adequaat om met gevoelens van schuld en spijt

- Vertel bij navraag welk aandeel je hebt gehad bij onenigheid

3. Mini-check

Verdiept arrangement (gemiddeld een 8 of hoger): 

Niemand

De rest doet mee met de mini-check!

Wat is een ander woord voor eicel en zaadcel?

Chromosomen komen voor in paren. Hoeveel paren chromosomen heeft een mens?

1. 24
2. 23
3. 40
4. 46

Wat is het geslachtschromosoom in een eicel?

1. X
2. Y

Wat is het geslachtschromosoom in een zaadcel?

1. Y
2. X
3. X of een Y
4. XX

Wie maakt wat

Had je alle vragen van de mini-check goed, dan maak je de opdrachten zelfstandig.

Opdracht 1 t/m 4 op blz 115 t/m 117

De rest doet mee met de instructie. 

4. Instructie

Een cel van een mens bevat 46 chromosomen. De chromosomen komen voor in paren. Een mens heeft 23 paren chromosomen in een celkern. Dit geldt voor alle lichaamscellen. De twee chromosomen van een paar zijn aan elkaar gelijk. Ze bevatten ook de informatie voor dezelfde erfelijke eigenschappen. 

Verschillende manieren:

- Anticonceptiestaafje (implanon): ongeveer twee keer zo groot als een lucifer en wordt onder de huid in de bovenarm aangebracht. Elke dag geeft het staafje een kleine hoeveelheid hormonen af aan het lichaam. Het staafje kan 3 jaar blijven zitten. 

- Spiraaltje: wordt door een arts in de baarmoeder ingebracht. 

De chromosomen in paren 

Eicellen en zaadcellen zijn geslachtscellen. In de kernen van geslachtscellen komen die chromosomen niet in paren voor, maar enkelvoudig. 

Geslachtschromosomen die in paren voorkomen, noem je anders dan de normale chromosomen. De geslachtschromosomen bij een vrouw noem je XX (gelijk aan elkaar). De gelachtschromosomen bij een man zijn verschillend. Een man heeft een X- en een Y- chromosoom. 

5. Begeleid inoefenen

Had je alle vragen van de mini-check fout?

Dan maak je samen met de leerkracht opdracht 1 en 2!

6. Instructie

Je maakt zelfstandig opdracht 1 t/m 4 op blz 115 t/m 117

Ben je klaar?

Dan kijk je de opdrachten na.

Daarna maak je de inzichtsvragen op blz 117 t/m 120

7. Evaluatie LJ1

Hoe ging de les?

Zijn er opdrachten waar je moeite mee had?

Heb je nog ergens vragen over? 

- kun je de bouw en functie van de huid beschrijven?

7. Evaluatie LJ2

Hoe ging de les?

Zijn er opdrachten waar je moeite mee had?

Heb je nog ergens vragen over? 

- Kun je beschrijven hoe elk van de ouders 50% van de chromosomen levert?

- Kun je benoemen dat bij mensen het geslacht wordt bepaald door de geslachtshormonen?

Huiswerk

LJ1:                                                         LJ2

Dinsdag 8 februari.                        Dinsdag 8 februari.

5.2 opdracht 1 t/m 4                       5.2 opdracht 1 t/m 4

Vrijdag 11 februari                           Vrijdag 11 februari

SO 5.1 t/m 5.4                                     SO 5.1 t/m 5.4