Farmacologie introductie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1,2

Farmacologie

Lesopbouw

• Kennis ophalen
• Wat is farmacologie?
• Medicatie delen in een notendop 
• Bruikbare apps en websites
• Wetgeving
• Les Opdracht

Stellingen

Wat weet jij van farmacologie?

9 stellingen

Waar of Niet waar 

Stelling 1

De resorptie van een medicijn 

gebeurt altijd in de maag.

Niet waar - Het kan ook in de darm plaatsvinden.

Stelling 2

Een retard-tablet mag je fijnmaken als de zorgvrager moeite heeft met slikken.

Niet waar – dit beïnvloedt de afgifte en werking.

Stelling 3

De stofnaam van een medicijn is internationaal hetzelfde, de merknaam kan verschillen per fabrikant.

Waar

Stelling 4

Medicijnen die sublinguaal worden toegediend, werken sneller dan een tablet die oraal wordt ingenomen.

Sublinguaal = onder de tong

Werken sneller dan oraal 

Stelling 5

Bij ouderen is de halfwaardetijd van medicijnen vaak langer door een verminderde nierfunctie.

Waar

Stelling 6

Retard-tabletten geven hun werkzame stof in één keer af. 

Niet waar

Geven de stof geleidelijk af.

Stelling 7

Een geneesmiddel kan geen interactie hebben met voedsel.

Niet waar  

Sommige medicijnen werken slechter of beter met voedsel.

Bijv. interactie antibiotica en zuivelproducten.

Calcium uit zuivelproduct bindt zich aan tetracyclines waardoor opname medicijn minder goed is. Advies: Antibiotica niet innemen met melk/yoghurt.

Stelling 8

Het 'Farmacotherapeutisch Kompas' geeft informatie over indicaties, bijwerkingen en doseringen van geneesmiddelen.

Waar

Stelling 9

Een medicijn wordt sneller uitgescheiden bij een zorgvrager 

met een slechte nierfunctie.

Niet waar  

De uitscheiding kan juist trager zijn.

Wat is farmacologie? 

• Farmacie --> Wetenschap rondom geneesmiddelen. 

• Farmacologie --> Wetenschap die de wisselwerking tussen geneesmiddelen en lichaam onderzoekt met als doel genezing of preventie van aandoeningen

• Waarom moet je hier kennis van hebben als verpleegkundige?

Weet jij al genoeg?

Farmacokinetiek of -dynamiek?

Kinetiek - de leer van het bewegen 

De route van het medicijn, inclusief verwerking (opname tot excretie).

Dynamiek - De leer van veranderingen in een systeem

Hoe werkt het middel in het lichaam, welke interactie met cellen/organen gaat het aan. 

Medicatie delen

Waar let je op bij het delen van medicatie?

Aandachtspunten...

Wat doe jij al?

Afspraken

Moet je weten waar het medicijn voor dient? 

Zoek je alles op?

Bevoegd/bekwaam? 

Medicatie benamingen

Generieke naam - stofnaam 

Medicatiegroepen

Er zijn enorm veel medicatiegroepen bekend (totaal zo'n 400, afhankelijk van hoe je sorteert). 

Ga naar de website: https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/groepsteksten/alfabet 

of zoek op 'Geneesmiddelgroepen Farmacotherapeutisch Kompas. 

FK medicatiegroepen openzetten

https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/groepsteksten/alfabet

Medicatiegroepen

Zoek de volgende medicijnen op:

• Paracetamol
• Furosemide
• Amoxicilline
• Omeprazol
• Diazepam
• Acetylsalicylzuur
• Metoprolol

Vul per medicijn de volgende gegevens in:

• Stofnaam 
• Medicijngroep (bijvoorbeeld: antibiotica,   diuretica, pijnstillers)

FK medicatiegroepen openzetten

https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/groepsteksten/alfabet

Toedieningsvormen 

Welke varianten kennen jullie? 

Indicaties

Wat is een indicatie?

• Aanwijzing dat een bepaalde handeling nodig is bij een aandoening. 
• Specifieke klachten, ziektebeelden, diagnosen

Apps en websites

Betrouwbare informatie 

FK - Farmacotherapeutisch kompas - Voor de professionals

Apotheek.nl - In "gewone mensentaal" geschreven.

• Zoek "paracetamol" op. Wat is de indicatie? 
• Wat is de werking? 
• Welke bijwerkingen kunnen optreden? 
• Vergelijk FK met apotheek.nl... Kun je op beide websites de antwoorden vinden? 

Eigenschappen

Begrippen 

Kinetische gegevens

FK - Farmacotherapeutisch kompas 

• Resorptie 
• Biologische beschikbaarheid
• Verdelingsvolume
• Halfwaardetijd
• Metabolisering
• Eliminatie

https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/preparaatteksten/m/metoprolol#eigenschappen

De plasmahalfwaardetijd is de tijdsduur die het lichaam nodig heeft om de plasmaconcentratie van de stof te halveren. Bij de eliminatiehalfwaardetijd wordt gekeken naar deze waarde in de eliminatiefase, dus wanneer er geen absorptie meer plaatsvindt. Dit geeft daardoor meer informatie over de eliminatiesnelheid van de stof. 

Opdracht

Zoek een geneesmiddel op dat jij kent uit de praktijk.

Beschrijf per gekozen geneesmiddel:

• Toedieningsvorm
• Indicaties
• Dosering 
• Interactie 
• Contra-indicatie 
• Bijwerkingen

Begrijp je wat er staat? Schrijf het in eigen woorden op.

Maak de opdracht met behulp van de FK. 

Wat valt je op?

Wat neem je mee naar de praktijk?

Ken je alle medicatie voldoende?

Voorbeelden:

Metoprolol

Furosemide

Acetylsalicylzuur

Zoom er even op in - niet te lang. In de praktijk heb je deze tijd ook niet :)

Weet waar het staat.

In de praktijk

Pauze?

Wetgeving

Zelf aan de slag!

Opdracht Week 4 It's Learning

Wetgeving in de zorg

Bijlage werken volgens voorschriften

Wat neem je mee?

Huiswerk

Huiswerk

• TM Anatomie en fysiologie Module 10 – Regeling door hormonen 1.Hormonen en 2.     hormoonklieren.
• Opdracht wetgeving maken.

 

Penicilline

Amoxicilline - Oraal, parenteraal

Amoxicilline/clavulaanzuur - Oraal, parenteraal 

Benzathinebenzylpenicilline - Parenteraal 

Benzylpenicilline - Parenteraal 

Feneticilline - Oraal 

Fenoxymethylpenicilline - Oraal 

Flucloxacilline - Oraal, parenteraal 

Piperacilline/tazobactam - Parenteraal 

Pivmecillinam - Oraal 

Wordt voorgeschreven als bestrijding van een bacterie/bacteriele infectie (of preventie van)

Pijnstillers

Zoekopdracht? 

Indicaties i.p.v. groep

Kruidenmiddelen

Angststoornissen

Maagklachten

PDS

Slapeloosheid

Let op: interactie met andere kruiden + geneesmiddelen!

Eindopdracht

Mini-symposium

Casus - krijg je van de docent!

Je bereidt zelf een passende 

voorlichting voor rondom de casus

Vragen?