BOA Hoodstuk 11 Dwangmiddelen persoonlijke vrijheid

• BOA
• MBO
• Studiejaar 1

BOA HOOFDSTUK 11

DWANGMIDDELEN PERSOONLIJKE VRIJHEID

Leerdoelen

staande houden ​

identificatieplicht​

aanhouden ​

ophouden voor onderzoek en identiteit​

inverzekeringstelling ​

bevelen van voorlopige hechtenis en​

 de maatregelen ter vaststelling van de identiteit​

STAANDE HOUDEN

De verdachte voor korte tijd ter plaatse ophouden om zijn identiteit vast te stellen

Door hem te vragen zijn identificerende persoonsgegevens mondeling op te geven aan de opsporingsambtenaar.​

Meest eenvoudige en minst ingrijpende, maar ook de minst betrouwbare manier om de identiteit van de verdachte vast te stellen 

Mag op heterdaad + buiten heterdaad 

Niet verwarren met met de toezichthoudende bevoegdheid die doen stilhouden wordt genoemd.​

STAANDE HOUDEN

• De verdachte voor korte tijd ter plaatse ophouden om zijn identiteit vast te stellen

• Door hem te vragen zijn identificerende persoonsgegevens mondeling op te geven aan de opsporingsambtenaar.​

• Meest eenvoudige en minst ingrijpende, maar ook de minst betrouwbare manier om de identiteit van de verdachte vast te stellen

• Mag op heterdaad + buiten heterdaad
• Niet verwarren met met de toezichthoudende bevoegdheid die doen stilhouden wordt genoemd.​

WIE, BIJ WIE EN DOEL?

Wie mag staande houden:​

Bevoegdheid van iedere opsporingsambtenaar ​

​Bij wie?​

De verdachte dus geen getuige op basis van artikel 52 WvSV​

​Doel :​

de identiteit van de verdachte vast te stellen door naar die identificerende persoonsgegevens te vragen die artikel 27a lid 1 van het WvS noemt.​

Identificerende persoonsgegevens

Dit zijn de ​

naam, voornamen,​

 geboorteplaats en geboortedatum,​

 het adres waarop hij in de basisregistratie personen is ingeschreven en ​

het adres van zijn feitelijke verblijfplaats (Artikelen 52 en 27a eerste volzin WvS).​

Niet verplicht om op te geven 

Het desgevraagd verstrekken van onjuiste identificerende persoonsgegevens aan de opsporingsambtenaar is als overtreding strafbaar gesteld (Artikel 435 sub 4 Wetboek van Strafrecht).​

MOET DE VERDACHTE MEEWERKEN?​

• Staande houden is dwingen te blijven staan​
  
• Het bevel of de vordering te blijven staan bestaat niet. ​
  
• Wenst de verdachte toch door te lopen, dan kan hij gedwongen worden te blijven staan. (Staande houden)
• Het staande houden door de verdachte vast te pakken, moet verdachte gedogen.​
  
• Dwingen of vorderen ID-gegevens op te geven bestaat ook niet ​(Kan straffeloos weigeren )
• Vorderen van inzage van een identiteitsbewijs

Wet op de identificatieplicht

De plicht om een identiteitsbewijs ter inzage aan te bieden

Artikel 2 WID beschrijft de verplichting

Voor iedere burger van 14 jaar en ouder om een voorgeschreven

identiteitsbewijs ter inzage aan te bieden als dit door een bevoegde functionaris (opsporingsambtenaar en toezichthouder) gevorderd wordt.

Bijzondere wetten wijken af van deze toonplicht.

De bevoegdheid om de inzage te vorderen

Elke opsporingsambtenaar is bevoegd inzage te vorderen

van personen ALS DIT redelijkerwijs noodzakelijk is voor zijn taak (aanleiding)

Verdachte zijn is geen voorwaarde er moet wel een aanleiding zijn toonplicht en geen draagplicht

De inzage mag niet gevorderd worden:

- als de identiteit van de persoon eerder aantoonbaar werd

vastgesteld op basis van een voorgeschreven identiteitsbewijs

(ambtshalve bekende verdachte)

- bij het preventief fouilleren waarbij geen wapens of drugs

werden aangetroffen

- bij grote groepen van personen zonder verdere aanleiding in het

algemeen controleren op het identiteitsbewijs

 Niet voldoen aan de inzagevordering 

Niet voldoen aan de vordering = Een overtreding uit het WvSr (art. 447e WvSr) namelijk: Hij die niet voldoet aan de verplichting om een ID bewijs aan te bieden of medewerking verlenen aan het nemen van één of meer vingerafdrukken

Beleid OM= bekeuren en boete opleggen

Gaat vóór art. 184 WvS: het opzettelijk niet voldoen aan een bevel of een vordering, krachtens wettelijk voorschrift gedaan door een ambtenaar met de uitoefening van enig toezicht belast of door een ambtenaar belast met of bevoegd verklaard tot het opsporen of onderzoeken van strafbare feiten.

 

De erkende identiteitsbewijzen (Artikel 1 WID)

Een geldig Nederlands reisdocument (Nederlandse identiteitskaart)

Een geldig nationaal, diplomatiek of dienstpaspoort, afgegeven door een lidstaat van de Europese Gemeenschap (EG) of Europese Economische Ruimte (EER)

Een geldig Nederlands rijbewijs

Een geldig rijbewijs dat is afgegeven door een lidstaat van de EG of EER,

Vreemdelingendocumenten zoals een verblijfsdocument of een W-document volgens de Vreemdelingenwet 200

Aanhouden

De verdachte zijn vrijheid ontnemen teneinde hem te geleiden voor de organen van politie (hulpofficier) of justitie (officier)

Op heterdaad : een ieder is bevoegd

een ieder = ook de burger

een ieder = niet per se degene die het zelf ontdekte

Op heterdaad ontdekt strafbaar feit:

Terwijl het strafbaar feit gaande is

Terstond nadat het begaan is

Niet langer dan kort na ontdekking

Jurisprudentie: bij onafgebroken onderzoek tot wel 30 uur

Na aanhouden op heterdaad

Burgers:

Onverwijld overdragen aan opsporingsambtenaar

Onder afgifte van aangetroffen voorwerpen

 Opsporingsambtenaar (ook de HOvJ):

Meedelen van welk feit verdacht

Ten spoedigste voorgeleiden (Hulp)OvJ

Aanhouden buiten heterdaad

1. Opsporingsambtenaar is bevoegd…….

Op bevel OvJ is het uitgangspunt

Op bevel HOvJ wanneer bevel OvJ niet kan worden afgewacht

Zonder bevel wanneer ook dat bevel niet kan worden afgewacht

Bevel kan mondeling (in PV vermelden) of schriftelijk

HOvJ kan zelf aanhouden wanneer bevel OvJ niet kan worden afgewacht

Aanhouding anders dan op bevel OvJ: HOvJ stelt OvJ onverwijld in kennis

2. Kan alleen bij verdenking misdrijf + VH (67 Sv)

4 jaar of meer gevangenisstraf

+ genoemde misdrijven < 4 jaar

Misdrijf + gevangenisstraf+ geen adres in NL

Voorgeleiding

Ten spoedigste: Aan de (Hulp)OvJ / op plaats voor verhoor

Doelen voorgeleiding: Toetsen rechtmatigheid aanhouding (belang verdachte)

                                                Wetmatig/ rechtmatig/doelmatig

                                                Beoordelen noodzaak ophouden voor onderzoek

Inhoud voorgeleiding: Meedelen verdenking en reden van aanhouding

                                               Mededeling consultatie- en verhoorbijstand

                                              Cautie en beperkt verhoor verdachte

E.v.t. realiseren rechtsbijstand (A-B-C - zaken)

Schriftelijke mededeling van rechten

In kennis stellen derde of ouders/voogd <18

Mondeling bij het aanhouden:

Van welk feit de verdachte wordt verdacht

Schriftelijk na aanhouden/ in ieder geval voor 1e verhoor:

Van welk feit hij wordt verdacht

Rechtsbijstand/ consultatie- en verhoorbijstand

Vertolking en vertaling indien aan de orde

Zwijgrecht bij het verhoor;

Kennisneming processtukken

Voorgeleiding RC <90 uur

Mogelijkheid verzoek RC opheffen/schorsen VH (vrijlating)

Persoon in kennis te doen stellen van zijn vrijheidsbeneming

In voor verdachte begrijpelijke taal

Mededelingen opnemen in het PV

VERPLICHTE MEDEDELINGEN RECHTEN

Mondeling bij het aanhouden:

Van welk feit de verdachte wordt verdacht

Schriftelijk na aanhouden/ in ieder geval voor 1e verhoor:

Van welk feit hij wordt verdacht

Rechtsbijstand/ consultatie- en verhoorbijstand

Vertolking en vertaling indien aan de orde

Zwijgrecht bij het verhoor;

Kennisneming processtukken

Voorgeleiding RC <90 uur

Mogelijkheid verzoek RC opheffen/schorsen VH (vrijlating)

Persoon in kennis te doen stellen van zijn vrijheidsbeneming

In voor verdachte begrijpelijke taal

Mededelingen opnemen in het PV

Ophouden voor onderzoek

Is een bevoegdheid van de (Hulp)OvJ

Beslissing in de voorgeleiding

Doelen: Bewijs/waarheidsvinding + daartoe in ieder geval horen

                 Identiteit verdachte

                 Uitreiken mededelingen vervolg strafzaak

Termijn: Maximaal 9 uur voor VH-feit

                  Maximaal 6 uur voor een overig feit

                 Begint bij het bevel daartoe (00.00- 09.00 telt niet mee)

( Verdachte <12 jaren = maximaal 6 uur ophouden voor onderzoek)

Ophouden ter vaststelling identiteit

Is een bevoegdheid van de (Hulp)OvJ

Beslissing voor einde ophouden voor onderzoek

Nieuwe bevoegdheid/ nieuwe termijn

nieuw (schriftelijk) bevel

Maximaal 6 uur

00.00-09.00 telt niet mee

Doel

Alleen vaststelling ID (geen verhoor meer!)

Alleen bij een verdachte:

- van wie de identiteit niet is vastgesteld

- bij feit waarop geen VH mogelijk is

Voorlopige hechtenis (VH)

Bevel bewaring

RC

ten hoogste 14 dagen

Bevelen gevangenneming/gevangenhouding

Raadkamer van de rechtbank

ten hoogste 90 dagen

Na pro forma zitting door de rechtbank te verlengen met 90 dagen

Voorgeleiding bij de RC     

MOET < 3 dagen en 18 uur (90 uur) na tijdstip aanhouden

RC toetst rechtmatigheid IVS

Verdachte kan nu zijn vrijlating verzoeken (recht)

OvJ kan daar een bevel tot bewaring vorderen

Na vorderen bevel bewaring hoort de RC de:

Beweegredenen van de OvJ

Eventuele bezwaren van de verdachte en zijn raadsman

RC beslist en kijkt daarbij naar aanwezigheid:

Ernstige bezwaren (zeer sterk vermoeden)

Redenen (gronden) om in bewaring te stellen

Pro forma zitting                  

Behandeling ter terechtzitting van de zaak (openbaar tenzij…)

Moet voor afloop maximale termijn gevangenhouden

Is formele start onderzoek/behandeling ter zitting

Meteen vordering OvJ om die behandeling te schorsen

Daardoor dus geen inhoudelijke behandeling

Onderzoek is namelijk nog niet klaar

Alleen formele punten/stand van zaken

Raadsman kan verzoeken doen tot:

opheffen/schorsen van de voorlopige hechtenis (vrijlating)

laten horen van getuigen/ deskundigen

Verdachte blijft gevangengehouden - max. 90 dagen

Kan zich onbeperkt herhalen

Doel is verlengen gevangenhouding

PRO FORMA ZITTING

Behandeling ter terechtzitting van de zaak (openbaar tenzij…)

Moet voor afloop maximale termijn gevangenhouden

Is formele start onderzoek/behandeling ter zitting

Meteen vordering OvJ om die behandeling te schorsen

Daardoor dus geen inhoudelijke behandeling

Onderzoek is namelijk nog niet klaar

Alleen formele punten/stand van zaken

Raadsman kan verzoeken doen tot:

opheffen/schorsen van de voorlopige hechtenis (vrijlating)

laten horen van getuigen/ deskundigen

Verdachte blijft gevangengehouden - max. 90 dagen

Kan zich onbeperkt herhalen

Doel is verlengen gevangenhouding

Onderzoeken identiteit verdachte 

Iedere aangehouden verdachte: Vragen naar identiteitsgegevens + onderzoek identiteitsbewijs

                                                                     141 en 142 = bevoegd + verplicht

Aangehouden of verhoorde verdachte VH feit (67-1): Foto’s en vingerafdrukken nemen

                                                                     141 en 142 (adm./tech. politie) = bevoegd + verplicht

Iedere andere aangehouden of verhoorde verdachte = (geen VH feit 67- 1) + twijfel ID:

Foto’s en vingerafdrukken nemen

Alleen op bevel van de (hulp)officier

Plicht om dit te dulden = lijdzaam te ondergaan

Opzettelijk tegenwerken (wederspannigheid/ belemmeren)

Verwerking vingerafdrukken 

Al deze vingerafdrukken worden bewaard en vergeleken met:

• Alle vingerafdrukken die eerder van verdachten zijn genomen
  
• Vingerafdrukken die genomen zijn van vreemdelingen, als verdachte vermoedelijk vreemdeling is
  
• Deze foto’s en vingerafdrukken (die genomen zijn t.b.v. vaststellen ID verdachte) worden ook gebruikt voor:
  
• Voorkomen, opsporen, vervolgen en berechten van strafbare feiten en ID-vaststelling van een lijk
  

Strafrechtsketennummer SKN

• Uniek nummer voor iedere verdachte van wie de ID is vastgesteld
  
• Toegekend door de minister van Justitie en Veiligheid
  
• Op zichzelf een betekenisloos nummer
  
• Hulpmiddel ter voorkoming van persoonsverwisselingen
  
• Ieder SKN wordt 1 x toegekend en behoort bij 1 persoon en in beginsel alleen nadat de ID werd vastgesteld
  
• De anonieme verdachte:
  
• Ook een SKN, gekoppeld aan vingerafdruk en foto