H26 Overige kostensoorten

• Bedrijfseconomie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

H26 Overige kostensoorten

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen waarom er periodiek wordt afgeschreven op vaste activa 
• Je kunt de hoogte van de periodieke afschrijving berekenen 
• Je kunt het afschrijvingspercentage per periode berekenen
• Je kunt de boekwaarde en (resterende) levensduur berekenen
• Je kunt voorbeelden benoemen van complementaire kosten en ermee rekenen.

Afschrijven 

Aanleiding: vaste activa worden minder waard door gebruik en het verstrijken van tijd. 

Reden afschrijven: door periodiek af te schrijven worden de verwachte kosten van de waardedaling van de een vast actief verdeeld over de tijd dat we deze verwachten te gebruiken. 

Formule periodieke afschrijving

A = aanschafprijs inclusief bijkomende kosten 

R = restwaarde minus (sloop-)kosten 

n = aantal termijnen 

Voorbeeld periodieke afschrijving

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Bereken de jaarlijkse afschrijvingskosten
  
  

Voorbeeld periodieke afschrijving

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Bereken de jaarlijkse afschrijvingskosten
  Periodieke afschrijving = (39.000+1.000-10.000)/5 = € 6.000

Bereken het afschrijvingspercentage 

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Jaarlijkse afschrijving =  € 6.000
  
  Bereken het afschrijvingspercentage
  Afschrijvingspercentage = periodieke afschrijving / A x 100% 
   

Bereken het afschrijvingspercentage 

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Jaarlijkse afschrijving =  € 6.000
  
  Bereken het jaarlijkse afschrijvingspercentage 
  Afschrijvingspercentage = periodieke afschrijving / A x 100% 
  Afschrijvingspercentage = 6.000 / (39.000 + 1.000) x 100% = 15%

Opgave 29.2

• a) (2.500.000-500.000)/(16x12) = € 10.416,67
• b) 10.416,67/2.500.000 x 100% = 0,42%

Op een machine wordt € 400 per jaar afgeschreven,
de levensduur is 5 jaar en de verwachte restwaarde
is € 1.000.
Bereken de oorspronkelijke aanschafprijs

De aanschafprijs inclusief bijkomende
kosten van een auto is € 40.000
De afschrijving per jaar bedraagt € 5.000.
Bereken het afschrijvingspercentage

Aanschaf machine op 1/1/2021 a € 260.000,-
Levensduur 20 jaar, Restwaarde € 20.000,-
Boekwaarde op 31/12/2025?

1. € 180.000,-
2. € 192.000,-
3. € 200.000,-
4. € 212.000,-

Bedrag wat je moet betalen

Kosten voor onderhoud, reperatie, verzekering

Economische levensduur

Technische levensduur

restwaarde

Aanschafwaarde

Complementaire kosten

Periode waarin het middel economisch rendabel is

Tijd waarin het productiemiddel nog werkt

Waarde die een middel heeft aan het eind van de economische levensduur

Bereken de restwaarde 

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Jaarlijkse afschrijving =  € 6.000
  
  Bereken de restwaarde na 3 jaar
  
  

Bereken de restwaarde 

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Jaarlijkse afschrijving =  € 6.000
  
  Bereken de boekwaarde na 3 jaar
  Boekwaarde einde periode n = A - n x periodieke afschrijving 

Bereken de restwaarde 

• Auto aanschafprijs € 39.000, afleveringskosten € 1.000
• Technische levensduur 10 jaar, economische levensduur 5 jaar 
• Restwaarde na 5 jaar € 10.000
  
  Jaarlijkse afschrijving =  € 6.000
  
  Bereken de boekwaarde na 3 jaar
  Boekwaarde einde periode n = A - n x periodieke afschrijving 
  Boekwaarde einde jaar 3 = 39.000 + 1.000 - 3 x 6.000 = € 22.000

Opgave 29.3

1. Afschrijving per jaar = (130.000 + 12.000 - 22.000)/5 = € 24.000
   Waarde eind jaar 3 = 130.000 + 12.000 - 3 x 24.000 = € 70.000
2. Waarde eind jaar 3 = restwaarde + 2 x afschrijving per jaar 
   = 22.000 + 2 x 24.000 = € 70.000

Opgave 29.6 + 29.8 B + C

Opgave 29.6

• De huidige waarde is 40% van de aanschafprijs, want er is 4 x 15% afgeschreven. 100/40 x € 18.000 = € 45.000
•  (€ 45.000 - € 4.500)/ € 45.000 x 100% = 90%
  90%/15% = 6 jaar 

Opgave 29.8 B + C

• A (14.640.000 - 36.600.000)/36.600.000 x 100% = 60%
  60/5 = 12 jaar dus 1-1-2008
• B) (650.000 - 284.375)/2,5 = 146.250 
  146.250 / 650.000 x 100% = 22,5%

Complementaire kosten 

• zijn bijkomende kosten bijv. verzekering, onderhoud, reparatie, belastingen en interest 
  
  

• Interest wordt berekend over het gemiddeld geïnvesteerd vermogen 
  
  
• Gem. geïnvesteerd vermogen = (A + R) / 2

Opgave 29.10 en 29.12

Het OLZ koopt een printer voor € 5.000.
De installatiekosten zijn € 50
De econ. levensduur is 5 jaar en de restwaarde is € 1.000
Bereken de interestkosten (2%) over het gemiddeld geïnvesteerd vermogen in € per jaar (afronden op 2 DECIMALEN, met € teken).

Duurzaam productiemiddel

Aanschafwaarde

Restwaarde

Technische levensduur

Economische levensduur

Complementaire kosten

Boekwaarde

Afschrijving

Prijs om productiemiddel te kopen + de bijkomende kosten

Gebouwen, machines, transportmiddelen

Geschatte opbrengst aan het einde van de levensduur bij verkoop

Hoe lang een actief (productiemiddel) fysiek werkt.

Als een nieuw actief (productiemiddel) goedkoper dan het bestaande actief. 

Alle kosten die samenhangen met het duurzame productiemiddel.

De waarde waarvoor het actief op de balans staat. 

In de boekhouding tot uitdrukking brengen van waardevermindering

De inventaris heeft een aanschafwaarde van €45.000 en een restwaarde van €4.500. De inventaris wordt in 10 jaar lineair afgeschreven. Bij aanschaf kwamen er €2.500 montagekosten bij. De interestkosten over het gemiddeld geïnvesteerd vermogen van deze inventaris bedragen 1,75% over de gehele levensduur. Bereken de interestkosten.

Aanschafprijs machine is op 1/1/2019 €50.000, restwaarde na 8 jaar is €10.000. Hoeveel is de boekwaarde van de machine op 31/12/2022 ?

1. €30.000
2. €35.000
3. €40.000
4. €24.000

De inventaris heeft een aanschafwaarde van €45.000 en een restwaarde van €4.500. De inventaris wordt in 10 jaar lineair afgeschreven. Bij aanschaf kwamen er €2.500 montagekosten bij. De interestkosten over het gemiddeld geïnvesteerd vermogen van deze inventaris bedragen 1,75% over de gehele levensduur. Bereken de totale kosten voor de inventaris.

Duurzame productiemiddelen

Interestkosten ( gemiste interestopbrengsten )

=

interestpercentage x gemiddeld geinvesteerd vermogen

oftewel

i% x   A + R

            2

Opgave 29.10

• Machinekosten per product bestaan uit afschrijvingskosten, interestkosten en complementaire kosten 
• Afschrijving = (132.000 - 8.000)/8 = € 15.500
• Interest = 0,06 x (132.000 + 8.000) / 2 = € 4.200 
• Complementair = € 7.600
• Machinekosten per product = (15.500 + 4.200 + 7.600/12) = € 1,37 (afgerond) 

Duurzame productiemiddelen

Interestkosten ( gemiste interestopbrengsten )

Aanschafwaarde € 100.000,-; Restwaarde € 10.000,-

Levensduur 10 jaar; interestpercentage 3%

Gemiddeld gemiste interest pj = € 55.000,- x 0,03 = € 1.650,-

Complementaire kosten en interestkosten

Complementaire kosten: de kosten voor het gebruik van de machine.

Interestkosten:

Opgave 29.12

• A) 600.000/40 = € 15.000, afgeschreven is 180.000/15.000 = 12 jaar
• B) 5.400/3 = 1.800, restwaarde 12.600/1.800 = 7 jaar 
• C) 36.000/4 = 9.000, aanschafwaarde 90.000/9.000 = 10 jaar 
• D) eigendom = afschrijving  + rente = 15.000 + 12.000 = 27.000 < 29.000 = afwijzen

Personeelskosten 

Bestaan uit:

• brutolonen (=salaris)
• wettelijke sociale lasten:
         premie werknemersverzekeringen, bijdrage Zorgverzekeringswet,                vakantiegeld
• vrijwillige sociale lasten:
         vergoeding reiskosten, maaltijden, fondsen werknemers
• werkgeversdeel pensioenpremie 

Arbeidsuurtarief 

In dienstverlenende bedrijven worden de personeelskosten vaak omgerekend naar een arbeidsuurtarief per productief (door te berekenen) uur. 

• Arbeidsuurtarief = personeelskosten / aantal productieve uren

De totale personeelskosten voor een timmerman zijn € 40.000 op jaarbasis. De timmerman is 1.600 uur per jaar in dienst. Hiervan kan 80% doorberekend worden aan klanten. 

Bereken arbeidsuurtarief

€ 40.000 / (0,8 x 1.600) = € 31,25

voorbeeld

Opgave 29.14 - klassikaal

• Totale personeelskosten?
• € 1.800 + € 300 + € 24 + € 180 = € 2.304 
• Aantal productieve uren per maand? 
• 0,8 x 160 = 128
• Berekening
• € 2.304 / 128 = € 18

Factuurtarief

Het tarief wat gefactureerd wordt aan de klant is gebaseerd op het arbeidsuurtarief en wordt verhoogd met bijkomende kosten en een winstopslag. 

Aandachtspunt: lees goed waarover de winstopslag wordt berekend. 

Opgave 29.17

Eerder klaar? Maak opgave 29.18

Opgave 29.15 

Opgave 29.17

Overige kosten

• Interestkosten
• Kosten van grond 
• Kosten diensten van derden
• Kosten van belastingen; uitzondering Btw, winst-, dividend- en inkomstenbelasting 

29.6 Transferpricing 

Business units

Shared service centers: afdelingen die werkzaamheden uitvoeren voor verschillende business units. Bijv.: onderhoud, IT, marketing, catering etc

29.6 Transferpricing

Transfer price is de prijs die afdelingen/ bedrijfsonderdelen elkaar in rekening brengen. 

• Marktgebaseerde transfer prijs
• Kostengebaseerde transfer prijs (+ opslag?)
• Onderhandelde transfer prijs (geen gedwongen afname van diensten binnen de eigen onderneming)

Internationaal belastingdienst: At arm's length = zakelijke prijs =  meestal marktprijs

29.6 Transferpricing: royalties 

Door business units royalty's (merkrechten) en vergoedingen voor diensten aan andere bedrijven in het buitenland te laten betalen wordt winstbelasting ontweken

Opgave 29.18 

Eerder klaar? Beantwoord vragen van opgave 29.19

Opgave 29.18 

• 0,5 x 0,07 x (2/12 x 210.000 + 3/12 x 320.000 + 3/12 x 270.000 + 3/12 x 330.000. = € 9.275  

Opgave 29.18

• 0,5 x 0,07 x (2/12 x 210.000 + 3/12 x 320.000 + 3/12 x 270.000 + 3/12 x 330.000. = € 9.275  

Opgave 29.19

• 1) juist
• 2) onjuist, want btw zijn geen kosten voor de onderneming. btw is terug te vorderen. 
• 3) onjuist inkomstenbelasting is geen kostenpost, maar belasting over de winst