De kracht van verhalen 1 sprookjes

• Lezen
• Basisschool
• Groep 8

Wat vind jij een mooi sprookje uit je eerste taalgebied?

Statement of inquiry 

Perspective and context in a narrative may influence the attitude to a theme and help us orientate in space and time. 

Het perspectief en de setting in een verhaal kan je houding ten opzichte van een onderwerp beinvloeden en je helpen je te orienteren in plaats en tijd. 

Begrippen uit deze les

Key Concept = 

Perspective

Related Concepts = 

Context

Character

Theme

Global Concept = Orientation in space and time

Welke kenmerken zijn dit keer nodig?

Knowledgeable

Risk Takers

Principled

Communicators

Balanced

Thinkers

Open minded

Inquirers

Reflective

Caring

Leerdoelen

Je herkent een bekend verhaal/sprookje

Je kunt de kenmerken van een sprookje benoemen

Je ontdekt de boodschap in een verhaal/sprookje

*Leerdoelen zijn RTTI geformuleerd (in leerlingentaal).

 sprookjes

Wat onderzoeken we vandaag?

- Welke kenmerken hebben sprookjes?

- Wat is de oorsprong van sprookjes?

- Hoe hebben sprookjes zich door de eeuwen heen ontwikkeld?

Kun jij de titel van minstens 1 sprookje noemen?

ja

nee

Stelling:
Sprookjes zijn alleen voor kleine kinderen.

ja

nee

Wat is volgens jou een typisch kenmerk van een sprookje?

Hoeveel sprookjes denk jij te herkennen aan tekst, beeld of geluid? Vul een getal in tussen 0 en 5.

combineren

De volgende 5 slides bevatten een tekstregel of beeld.

Het gaat iedere keer om een verwijzing naar een sprookje.

Open het boekje met werkbladen. het eerste werkblad heet combineren.

Kies tijdens het kijken en zet de juiste nummers voor de juiste naam op je werkblad..

Er blijven dus namen van sprookjes over!

1.

2.

Aan de rand van een groot bos woonde eens een arme houthakker met zijn vrouw en twee kinderen. Het jongetje heette _____ en het meisje _______. 

3.

           4.

Kenmerken van sprookjes

vaste formuleringen begin/einde

onbepaalde tijd

onbepaalde ruimte

gruwelijke elementen

magie en/of fantasie

Kenmerken van sprookjes

vlakke personages

protagonist en antagonist

vaak een happy end

getallensymboliek

moraal

Protagonist

De protagonist is het personage of datgene waar het verhaal om draait. 

In een goed verhaal wil de protagonist iets bereiken. 

Dat wat diegene wil bereiken heet het streven (doel).

In een sprookje staat de protagonist voor het goede.

Antagonist

De antagonist is de weerstand van de protagonist.

De antagonist werkt de protagonist (bewust of onbewust) tegen in wat deze wil bereiken.

Een antagonist hoeft niet altijd een mens te zijn. Het kan ook een dier zijn, een object of een situatie.

In een sprookje vertegenwoordigt de antagonist het kwade.

Welk sprookjeskenmerk ?
Ze moest in de roodgloeiende kolen gaan staan en dansen tot ze dood neerviel.

1. onbepaalde tijd
2. onbepaalde ruimte
3. gruwelijk element
4. magie en fantasie

Welk sprookjeskenmerk ?
In een land hier ver vandaan..

1. onbepaalde tijd
2. onbepaalde ruimte
3. gruwelijk element
4. magie en fantasie

Welk sprookjeskenmerk ?
In oeroude tijden leefden er eens een koning en koningin.

1. onbepaalde tijd
2. onbepaalde ruimte
3. gruwelijk element
4. magie en fantasie

Welk sprookjeskenmerk ?
Dan antwoordde de spiegel: "De koningin is de mooiste van het land."

1. onbepaalde tijd
2. onbepaalde ruimte
3. gruwelijk element
4. magie en fantasie

Welk sprookjeskenmerk ?
Vertrouw geen vreemde mensen.

1. vlakke personages
2. vaak een happy end
3. getallensymboliek
4. moraal

Welk sprookjeskenmerk ?
Roodkapje ging vrolijk naar huis en bleef ongedeerd.

1. vlakke personages
2. vaak een happy end
3. getallensymboliek
4. moraal

Welk sprookjeskenmerk ?
Er was eens een rijk man.

1. vlakke personages
2. vaak een happy end
3. getallensymboliek
4. moraal

Welk sprookjeskenmerk ?
Er was eens een oude geit die zeven jonge geitjes had.

1. vlakke personages
2. vaak een happy end
3. getallensymboliek
4. moraal

Welke kenmerken ontdek jij?

We zien zo het sprookje Ali Baba en de 40 rovers.

Het is een oud sprookje uit Iran.

Tijdens en na het kijken kun je de kenmerken noteren die jij ontdekt in het sprookje.

Dit doe je op het werkblad "Ali Baba en de 40 rovers"

kortste sprookje

Er was eens een jongen.

Die vroeg aan zijn vriendin: "Wil je met me trouwen?"

Zij antwoordde: "NEE!"

En ze leefden nog lang en gelukkig.

We schrijven een sprookje in 10 minuten

Kies een van de volgende beginzinnen:

In een land hier ver vandaan leefde een prinses die gek op vogels was.

In een groot bos waar niemand ooit kwam leefde eens een oude heks.

Een prins die heel dapper was maar aartslelijk zocht een lieve prinses.

• Daarna voegt iemand één zin toe
• een volgende leerling voegt nog een zin toe.
• Dit doen we 10 minuten lang.
• De laatste persoon zorgt voor een typisch einde.

de ontwikkeling van sprookjes

Door de tijd heen, zijn sprookjes veranderd.

Ze worden aangepast aan de tijd.

volkssprookje

• schrijver onbekend
• verschillende versies
• gelijke elementen in verschillende sprookjes 
• volksverhaal

cultuursprookje

• schrijver bekend
• 1 versie
• geen volksverhaal

We onderscheiden 2 soorten ...?

Cultuur- en kunstsprookjes

Volkssprookjes

Auteur onbekend

De Kikkerkoning door de Gebroeders Grimm.

Dit zijn sprookjes die door één auteur verzonnen en  opgeschreven zijn

Ouder

Het lelijke eendje door Hans Christian Andersen.

Ze zijn eerst vooral mondeling overgeleverd en meestal pas daarna op schrift gesteld.

Nieuwer

Auteur bekend

oorspronkelijk:

• doelgroep: volwassenen
• veel wreedheid en geweld

veranderingen 19de eeuw:

• doelgroep kinderen+ouders
• meer nadruk op goede afloop

20ste en 21ste eeuw:

• sprookjesfilms wijken af van oorspronkelijke verhaallijn
• meisjes/vrouwen zijn actiever (emancipatie)
• Er verschijnen weer sprookjes(films)  voor volwassenen

Opdracht: sprookje 2024

Kies een sprookje dat je goed kent

Verander het begin zo dat het ook zou kunnen spelen in 2024

Eindopdracht: sprookje 2022

Als eindopdracht kies je 1 van de volgende 4 opdrachten.

Lever je resultaat ( audio/video/foto) in via WhatsApp of airdrop.

1. Maak een rap van een sprookje.

2. Schrijf net als Klaas Sjaak een deel van een sprookje in spreektaal.

3. Pas het uiterlijk van een sprookjesfiguur aan ( anno 2022).

4. Maak een gedicht van een sprookje. Gebruik beeld en schrift.

Roodkapje 2022

home.deds.nl

Opdracht

Welke gebeurtenis verandert het verhaal?

Noteer nog andere verschillen tussen het gedicht van Roald Dahl en het oorspronkelijke verhaal.

Opdracht

Noteer de gebeurtenissen in het verhaal van Roald Dahl

Welke eigenschappen heeft Roodkapje bij Roald Dahl?

Hoe zou de boodschap van Roald Dahl kunnen luiden

1. Vrouwen zijn zwak, ze kunnen maar beter thuisblijven
2. Vrouwen zijn gek op bontjassen, verwen ze een beetje.
3. Vrouwen kunnen maar beter niet al te nieuwsgierig zijn, de wereld is zo gevaaarlijk
4. Vrouwen kunnen prima voor zichzelf zorgen, vooral als er een bontjas mee te winnen valt