Boeddhisme

• Levensbeschouwing
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Boeddhisme

Religie zonder goden

Boeddhisme

Vandaag

• Leven van Boeddha
  
• Reïncarnatie
  
• 4 Edele waarheden
  
• Achtvoudige pad
  
• Verlossing
  
• 10 ketenen
  
• Aan de slag & huiswerk
  

Het leven van Boeddha

• Stichter
  
• Siddharta Gautama (450-370 v. Chr.)
  
• Groeit op in weelde als prins
  
• Vier ontmoetingen
  
• In leer bij sadhoe’s
  
• Ascetisch leven
  
• Meditatie en verlichting onder Bodhiboom
  
• Trekt rond om leer te verkondigen
  
• Wordt 80 jaar
  

geboorte

In de leer bij Sadhoe

Groeit op als prins

een van de ontmoetingen

een van de ontmoetingen

Verlichting

Reïncarnatie

• Wedergeboorte op basis van karma
  
• Wet van oorzaak en gevolg: wie je nu bent is gisteren bepaald
  
• Zoals het licht van een kaars
  
• Begeerte en onwetendheid
  

4 Edele waarheden 

1. Het leven is lijden
   
2. Het lijden ontstaat door verlangen
   
3. Het opgeven van verlangens stopt het lijden
   
4. Het achtvoudige pad maakt vrij 

        van verlangens

de wens van een mens

kent geen grens

Wat ik niet heb

mis ik

wat de ander heeft

begeer ik

wat ik zelf heb

negeer ik

de wens van de mens

is een valstrik

voldoening duurt kort

en toch begeer ik

Wat heeft het gedicht te maken met de vier edele waarheden?

Achtvoudige pad

• Het juiste inzicht
  
• Het juiste besluit
  
• Het juiste spreken
  
• Het juiste handelen
  
• Het juiste levensonderhoud
  
• De juiste inspanning
  
• De juiste aandacht
  
• De juiste concentratie
  

  Verlossing 

• Nirwana
  
• Uitgedoofd zijn
  
• Volmaakte innerlijke vrede
  
• Je leven veranderd niet, alleen 

       hoe jij er tegenaan kijkt

• Parinibbana
  

Leg in je eigen woorden uit wat
verlossing in het boeddhisme inhoudt

10 ketenen 

• Geloof in persoonlijkheid: het zelf
  
• Sceptische twijfel
  
• Gehechtheid aan regels en rituelen
  
• Verlangen naar sensueel genot
  
• Kwade wil en haat
  
• Verlangen naar fijn-materiaal bestaan
  
• Verlangen naar immateriaal bestaan
  
• Verwaandheid
  
• Rusteloosheid
  
• Ignorantie
  

Begrippenspel

• Maak groepen van 4 personen
  
• Je krijgt telkens een omschrijving van een begrip te horen
  
• Schrijf het begrip op het blaadje, volg hierbij de instructies van de docent
  
• Aan het einde krijg je te horen welke letters je nodig hebt
  
• Maak de zin met de letters
  

1. (1 woord) Dit betekent letterlijk ‘ontwaakte’ of ‘verlichte’ (Boeddha)

  

2. (2 woorden) Dit maakt vrij van verlangens (achtvoudige pad)

3. (1 woord) Zo heet verlossing (nirwana)

4. (2 woorden) Dit is een illusie en vormt een deel van de 10 ketenen (het zelf)

5. (2 woorden) Verlossing is een staat van zijn, het wordt hiermee vergeleken (uitgedoofd zijn)

6. (1 woord) Als je verlossing hebt bereikt en je dood gaat dan ga je een fase in die zo heet (parinibbana)

7. (1 woord) De zevende stap in het achtvoudige pad is die van de juiste … (aandacht)

8. (2 woorden) Al het lijden in de wereld wordt hierdoor veroorzaakt (begeerte, onwetendheid)

9. (1 woord) Hieronder bereikt Siddharta verlichting (bodhiboom)

10. (1 woord) Siddharta wordt geboren als een … (prins)

11. (1 woord) Zo noemen boeddhisten reincarnatie liever (wedergeboorte)

12. (2 woorden) Dit is de eerste stap van het achtvoudige pad (juiste inzicht)

13. (1 woord) Er zijn 10 … die je moet loslaten om verlossing te bereiken (ketens)

Je hebt de volgende letters nodig:

4-2/10-2 _ 12-9/10-3/12-1/3-1 _ 9-9/2-1/3-5/3-3 _ 4-3/11-1/4-2/4-5 _ 1-4/2-1/5-4/4-2/6-5 _ 3-2/10-4 _ 4-1/1-3/2-4 _ 12-1/2-1/2-1/10-2 _ 11-1/7-1/7-2/10-2/9-2/6-1 _ 9-9/11-2/7-3 _ 4-1/4-2/4-6/4-2/9-9/7-1/1-7/4-6 _ 3-1/3-2/1-3/2-4/10-4 _ 13-1/6-2/13-5 _ 9-3/7-1/12-8 _ 9-3/2-611-2/7-3.

Er zijn maar twee dagen in het jaar waarop men helemaal niets kan doen. De ene is gisteren, en de andere is morgen. Dit betekent dat vandaag de juiste dag is om lief te hebben, te geloven en in de eerste plaats te leven.

Begrippenspel

Je hebt de volgende letters nodig. Het eerste cijfer staat voor de vraag, het tweede voor de letter van je antwoord:

4-2/10-2 _ 12-9/10-3/12-1/3-1 _ 9-9/2-1/3-5/3-3 _ 4-3/11-1/4-2/4-5 _ 1-4/2-1/5-4/4-2/6-5 _ 3-2/10-4 _ 4-1/1-3/2-4 _ 12-1/2-1/2-1/10-2 _ 11-1/7-1/7-2/10-2/9-2/6-1 _ 9-9/11-2/7-3 _ 4-1/4-2/4-6/4-2/9-9/7-1/1-7/4-6 _ 3-1/3-2/1-3/2-4/10-5 _ 13-1/6-2/13-5 _ 9-3/2-6/11-2/7-3.

Er zijn maar twee dagen in het jaar waarop men helemaal niets kan doen.

   

De ene is gisteren, en de andere is morgen. Dit betekent dat vandaag de juiste dag is om lief te hebben, te geloven en in de eerste plaats te leven.

Goden in het boeddhisme

• In klassiek boeddhisme geen goden
  
• Wel ruimte voor geloven in god (10 ketenen)
  
• Deva (goden en goddelijke)
  
• Beïnvloeding door cultuur
  

  Heilige geschriften

• Woorden van Boeddha, niet van god
  
• Tripitaka
  
• Na 400 jaar opgeschreven
  
• Drie korven:
  
• Sutta pitaka: regels voor klooster
  
• Vinaya pitaka: soetra’s
  
• Abhidhamma pitaka: extra uitleg
  

Heilige gebouwen 

• Tempel
  
• Klooster
  
• Op jonge leeftijd als leerling
  
• Keuze voor monnik
  
• Inwijdingsceremonie
  
• Leven van een monnik
  

https:

  Drie juwelen

Kern van het boeddhisme

• Boeddha
  
• Dharma
  
• Sangha
  

5 voorschriften

• Geen levende wezens doden: Ahimsa
  
• Niet nemen wat je niet gegeven is
  
• De seksualiteit niet misbruiken
  
• Geen onwaarheid spreken
  
• Geen bedwelmende middelen gebruiken
  

'Siddharta veranderde zijn leven nadat hij vier ontmoetingen had'. Deze stelling is

1. Juist
2. Onjuist

Hoe heet verlossing in het boeddhisme?

1. Moksha
2. Nirwana
3. Karma
4. Dukkha

Wat is de 'wet van het karma'?

1. Goede/slechte daden leiden tot goede/slechte dingen
2. Kringloop van wedergeboorten
3. Alles wordt veroorzaakt door iets anders
4. Wie goed doet, goed ontmoet

Hoe heten de heilige boeken van het boeddhisme?

1. Deva
2. Paliën
3. Dharma
4. Tripitaka

Wat is 'ahimsa'?

1. Geen levende wezens doden
2. Medeleven met anderen
3. Geen onwaarheid spreken
4. Je houden aan de dharma

Monniken krijgen bij hun inwijdingsceremonie

1. een bedelnap
2. een scheermes
3. een naald en draad
4. alle antwoorden zijn goed

Wat is niet een van de tien ketenen?

1. sceptische twijfel
2. gehechtheid aan regels
3. honger naar kennis
4. verwaandheid

Aan de slag & huiswerk

• Lees blz. 41-50 uit Religies van de wereld