AF TM3 Huid en huidstructuren

• AFP
• MBO
• Studiejaar 1

M1W1

1

huid en huidstructuren

TM module 3

De huid

LEERDOELEN...

• Je vertelt uit welke lagen en structuren de huid bestaat
• Je beschrijft welke vijf functies de huid heeft
• Je vertelt de taken van bij de huid behorende organen

1.1

opbouw van de huid

de opperhuid (epidermis) is aan de buitenkant te zien...

• het bestaat uit dekcellen
• het is niet overal even dik
• de oorsprong is de kiemlaag
• de uitgroei is de hoornlaag

1.1.1

opperhuid

kiemlaag

hoornlaag

de kiemlaag is een levende laag cellen...

• bij celdeling schuift de rij omhoog (migratie)
• kiemcellen worden steeds platter

1.1.1

opperhuid

kiemlaag

de kiemlaag is een levende laag cellen...

• kiemcellen maken hoornstof (keratine), dit is waterafstotend
• in de kiemlaag liggen ook andere cellen...

1.1.1

opperhuid

1. een pigmentcel geeft melanine af, dit beschermt het dna en zorgt voor de huidskleur
2. een zintuigcel die zorgt voor de tast

1.1.1

opperhuid

1

2

de hoornlaag is de meest oppervlakkige laag van de huid...

• de cellen zijn plat en dood
  
• de cellen schilferen af

1.1.1

opperhuid

hoornlaag

• zweet en talg houden de huid soepel
• de huidflora beschermt tegen ziektekiemen

1.1.1

opperhuid

de lederhuid (dermis) verbindt de opperhuid met de vetlaag eronder...

• het bestaat uit vezels (bindweefsel)
• dit zorgt voor rek en stevigheid

1.1.2

lederhuid

de lederhuid heeft verder...

• bloedvaten
• lymfevaten
• zintuigen
• haarwortels
• talg- en zweetklieren
• witte bloedcellen

1.1.2

lederhuid

het onderhuids bindweefsel (hypodermis, subcutis) heeft...

• bloedvaten
• vet

1.1.3

onderhuids bindweefsel

1.2

taken van de huid

1. bescherming bieden
2. lichaamstemperatuur regelen
3. gevoelsinformatie ontvangen
4. vitamine D vormen
5. stoffen opnemen, uitscheiden
6. wondgenezing

1.2

taken

Zoek in Traject op hoe de huid zijn functie verricht.

bescherming bieden tegen...

• ziekteverwekkers 
• door dekcellen
• door huidflora
• door talg

1.2.1

beschermen

bescherming bieden tegen...

• bijtende stoffen
• door dekcellen

1.2.1

beschermen

bescherming bieden tegen...

• lichte beschadigingen
• geen bloedvaten
• slijtfunctie

1.2.1

beschermen

bescherming bieden tegen...

• zonlicht (uva, uvb)
• door cellen die het pigment melanine maken, het beschermt de celkern

1.2.1

beschermen

bescherming bieden tegen...

• uitdroging en vocht van buitenaf
• door de keratine

1.2.1

beschermen

om af te koelen...

1. bloedvaatjes onder de huid zetten uit
2. warmte wordt afgegeven
3. haarspiertje is ontspannen
4. aanmaak van zweet

1.2.2 regelen van de lichaamstemperatuur

1

2

3

4

om op te warmen...

1. bloedvaatjes onder de huid krimpen in
2. warmte blijft binnen
3. haarspiertje is gespannen
4. geen aanmaak zweet

1.2.2 regelen van de lichaamstemperatuur

4

3

1

2

in de huid liggen veel ontvangende uiteinden van gevoelszenuwen (zintuigen)...

• voor tast
• voor druk
• voor temperatuur
• voor pijn

1.2.3 ontvangen van gevoelsinformatie

vitamine D helpt het kalk gehalte in bot te vergroten...

• cholesterol + zonlicht → vit D

1.2.4

vorming van vitamine D

de huid kan (beperkt) stoffen opnemen...

• zoals een medicijnpleister
• bloedvaten in de lederhuid nemen de stoffen op

1.2.5 opnemen en uitscheiden van stoffen

de huid kan stoffen uitscheiden via zweet (transpiratie)...

• in zweet zit water (99%), zouten en geurstoffen

1.2.5 opnemen en uitscheiden van stoffen

wondgenezing is het zichzelf herstellen van de huid bij beschadigingen...

• om infectie te voorkomen
  
• huidcellen delen snel

1.2.6

wondgenezing

1.3

bij de huid horende organen

1. is de nagelwortel aan de buitenkant te zien? (J/N)
2. maken kleine zweetklieren hetzelfde zweet als grote klieren? (J/N)
3. drinkt een zuigeling uitsluitend melk uit de borst? (J/N)

• de opperhuid vormt een zakje (follikel) waarin de haar zit
• het haar groeit vanuit de wortel, het onderste puntje van de haarwortel

1.3.1

haren

• pigmentcellen in de wortel geven het haar kleur
• elke haar heeft een talgklier
• talg voorkomt uitdroging en infecties
• elke haar heeft een spier

1.3.1

haren

een harde plaat aan uiteinde van vingers en tenen...

• het zichtbare nagellichaam zijn verhoornde dekcellen
• dat rust op het nagelbed (bindweefsel)
• de nagelriem scheidt de nagel van de huid

1.3.2

nagels

zweetklieren zijn buisvormige kliertjes die in de lederhuid zitten...

• in een gekronkeld buisje wordt zweet gemaakt
• zweet wordt afgegeven aan de huid (waterig zweet) of aan het haar (vettig zweet)

1.3.3

zweetklieren

de borst maakt (in functie) melk voor de zuigeling...

• het ligt in vetweefsel en rust op de borstspier
• het heeft 20 melkklieren, de melkbuisjes komen samen bij de tepel

1.3.4

borstklieren

maak in Traject (huiswerk)

• vraag 1 tot en met 19
• klaar en tijd over? maak dan de rest ook...

module 3

huid