BSR 2(a)ha Cursus Taal §8 Stijlfouten

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 1

CURSUS 4: Taal   

paragraaf 1

§8 Stijfouten

Cursus 4: TAAL

• Maak opdracht 1 op blz. 104.
• Log in op LessonUp!

• Je kunt puitleggen wat stijlfiguren en stijlfouten zijn.
• Je kunt de stijlfouten pleonasme, tautologie en contaminatie herkennen.
• Je weet hoe we cursus 4: Taal gaan afronden.

Lesdoelen

In deze les gaan we:

• opdracht 1 bespreken;
  de vorige les kort herhalen;
• opdracht 2 en 3 zelfstandig maken;
• in gesprek over de begrippen
   stijlfouten, pleonasme, tautologie en contaminatie
  
• bespreken hoe we cursus 4 gaan afronden.

Havo:
Bespreken
opdracht 1
op blz. 102

Uitlegfilmpje!

Een stijlfiguur is een middel om iets treffender
of mooier te zeggen. Eerder leerden we al:

- de opsomming (enumeratie)

- de opsomming in drieën;

- de drieslag;

- de climax

- de overdrijving (hyperbool)

- de tegenstelling (antithese).

Stijlfiguren
(en stijlfouten)

Stijlfouten: wat klopt hier niet?

Pleonasme

'pleonasmos' (Grieks) = overschot/teveel.
Je zegt of schrijft iets bij een pleonasme iets dubbel.

Kan een stijlfiguur zijn, maar is meestal een stijlfout 

• Voorbeeld pleonasme als stijlfiguur: 'bloeiende bloesems' 
• Voorbeeld pleonasme als stijlfout: 'van tevoren reserveren' of 'een geslaagd succes'

Tautologie

Bij tautologie wordt hetzelfde nog eens gezegd met andere woorden. Deze woorden moeten tot dezelfde woordsoort behoren. Een tautologie werkt versterkend. 

Een voorbeeld van tautologie is: mijn ouders blijven voor eeuwig en altijd bij elkaar of actief bezig zijn.

Contaminatie

Een contaminatie is een foutieve vermening van twee woorden of uitdrukkingen.  Twee woorden worden door elkaar gebruikt, waardoor een contaminatie ontstaat: overnieuw, duur kosten, optelefoneren. 

Bijvoorbeeld:

Wil je dat even voor mij uitprinten?! (uitprintenis de contaminatie)

Wil je dat even voor mij printen?.

Wil je dat even voor mij uitdraaien?

www.braint.nl

Wat?	Cursus 4 Taal, paragraaf 6 Uitdrukkingen (en collocaties). Havo : opdracht 1, 2 en 3 (blz. 102-103). Vwo : opdracht 1, 2 en 3 (blz. 102-103). Filmpjes vind je in het online boek.
Hoe?	Zelfstandig. De eerste vijf minuten in stilte, daarna overleggen.
Hulp	4 B's.
Tijd	15 minuten. Daarna gaan we afronden.
Klaar?	Ga verder in je leesboek of leer alvast voor de toets over cursus 4: Taal!

Huiswerk voor de volgende les

• Je kunt puitleggen wat stijlfiguren en stijlfouten zijn.
• Je kunt de stijlfouten pleonasme, tautologie en contaminatie herkennen.
• Je weet hoe we cursus 4: Taal gaan afronden.

Lesdoelen

Wanneer noemen we iets een stijlfout?
Noem een voorbeeld in je uitleg.

Foutieve vermenging van woorden of uitdrukkingen die op elkaar lijken in betekenis: uitprinten, die nieuwe trui kost duur.

Combinatie waarin woorden van dezelfde woordsoort hetzelfde uitdrukken: maar hij kwam daarentegen te laat.

Het benadrukken van een begrip met een woord van een andere woordsoort: achteraf terugblikken, een geslaagd succes.

contaminatie

pleonasme

tautologie

We hebben ons te barsten gelachen.

Ik heb hem opgetelefoneerd.

Hij heeft zijn werk nauwkeurig en exact gemaakt.

De gele maan schijnt aan de hemel. 

Contaminatie

Tautologie

Hyperbool

Pleonasme

Wie heeft nog een vraag over wat we vandaag hebben behandeld?

Neem deel onze LessonUp klas

Wat kun je hier vinden?

• LessonUps
• Video's
• Handige websites 

Klassencodes:

u2ha: pwsot

u2aha: byxfa