Actualiteiten les 1

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

ACTUALITEITEN LES 1

Wat gaan we deze les doen?

Maandag 6 januari

1. Allereerst de beste wensen voor 2025!
2. PTA: hoe ver op weg zijn we al voor MA?
3. Inleiding 
4. Leerdoelen 
5. Planning
6. Uitleg 2.3 Nieuws
7. Aan de slag

PTA

Inleiding

• De komende 3 lessen gaan we ons voorbereiden op een actualiteitentoets.
• Deze toets wordt afgenomen in Toetsweek 2
• In de lessen gaan we hiermee aan de slag maar het is ook de bedoeling dat jijzelf het nieuws gaat volgen.
• De toets zal gaan over een gedeelte theorie en vragen uit de actualiteit

Leerdoelen 2.3

• Je kunt uitleggen wat persvrijheid is en wat de grenzen van vrijheid van meningsuiting zijn.

• Je kunt uitleggen hoe journalisten beoordelen of een bericht nieuws is.

• Je kunt uitleggen aan welke afspraken journalisten zich houden om het nieuws zo betrouwbaar mogelijk te maken.

2.3 Nieuws

Vraag

HOE KOM JIJ AAN NIEUWS?

Journalisten bepalen wat het nieuws is

Wat er in de krant, op nu.nl of op het NOS journaal of RTL journaal komt dat bepalen journalisten. Zij maken een selectie aan de hand van 5 vragen.

Wat is nieuws?

• Gaat het om een actuele gebeurtenis?

• Is het een bijzondere gebeurtenis?

• Gaat het om belangrijke of bekende personen?

• Is de gebeurtenis interessant voor de doelgroep?

• Is de gebeurtenis belangrijk voor de samenleving?

nos.nl

Vrijheid van meningsuiting

• In de Grondwet staat dat de overheid zich niet mag bemoeien met wat journalisten zeggen of schrijven.

• We noemen dit persvrijheid: de vrijheid van journalisten om ongehinderd berichten te kunnen publiceren.
• Persvrijheid is onderdeel van de vrijheid van meningsuiting. 

Je mag niet alles zeggen

• De vrijheid van meningsuiting kent wel grenzen. 

Je kunt niet álles zeggen of schrijven: 

• je mag niet iemand beledigen of discrimineren, haatzaaien, oproepen tot geweld en niet opzettelijk liegen.

De grondwet

• In de grondwet staan de belangrijkste rechten en plichten van burgers en overheid. 
• De grondwet beschermt zo burgers tegen de macht van de overheid en garandeert dat we gebruik kunnen maken van onze rechten vrijheden.

De grondrechten:

Vraag: 

Welk artikel gaat over persvrijheid?

Antwoord: Artikel 7 

Vrijheid van meningsuiting; censuurverbod

Censuur

• In veel andere landen bepaalt de overheid wat media wel en niet mogen publiceren. Dit heet censuur.
• Journalisten mogen daar niet over problemen schrijven of laten zien dat politici fouten maken.
• De overheid doet dit om: kritiek op hun beleid te voorkomen en de toestand in het land mooier voor te stellen.
• Deze landen zijn dan ook vaak geen rechtstaat.

Wat is betrouwbaar?

Goede journalisten houden zich aan een aantal afspraken om het nieuws zo betrouwbaar mogelijk te brengen:

1.  Ze geven feiten en laten hun eigen mening weg. Feiten zijn objectief: ze geven aan hoe iets werkelijk zit. Meningen zijn subjectief: ze geven aan wat iemand ergens van vindt.
2. Journalisten controleren hun informatie door hoor en wederhoor: bij een kwestie laat een journalist alle partijen hun mening geven.
3. Journalisten vermelden hun nieuwsbron.

Even checken....

Hier staan enkele begrippen die we hebben besproken. Wat hoort bij elkaar? Noteer de nummers A t/m G op je blaadje en noteer het juiste nummer hierbij.

Antwoord

Leerdoelen behaald?

• Je kunt uitleggen wat persvrijheid is en wat de grenzen van vrijheid van meningsuiting zijn.

• Je kunt uitleggen hoe journalisten beoordelen of een bericht nieuws is.

• Je kunt uitleggen aan welke afspraken journalisten zich houden om het nieuws zo betrouwbaar mogelijk te maken.

Aan de slag

1. Huiswerk: maken  opdracht 1 t/m 10 van paragraaf 2.3 + het nieuws volgen

2. Kijk voor jezelf naar het NOS-journaal of RTL-nieuws