Herhaling en oefenen 1.4, 1.5 en 1.6

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

Startopdracht:

Lees de samenvatting van 1.3 en 1.4 op blz. 58 t/m 70

Doe dit alleen en in stilte.

Herhaling 1.3 en 1.4

Schimmels

zwakvlok: netwerk van draden van de schimmel

sporenkapsels: bolletjes op de zwamvlok waarin sporen worden gemaakt

spore: voortplantingscel

paddenstoel: voortplantingsorgaan 

Leven van schimmels en bacteriën

Voeden zich met delen of resten van planten en dieren. 

Ze scheiden verteringssappen uit om de voedingsstoffen te verteren.

Stoffen die overblijven kunnen planten weer opnemen/gebruiken.

Cel van een schimmel

Heeft geen bladgroenkorrels

Cel van een bacterie

Heeft geen celkern

Voortplanting bij schimmels en bacteriën

Omstandigheden die bepalen hoe snel een bacterie of schimmel groeit

- temperatuur

- hoeveelheid water

- hoeveelheid zuurstof

- hoeveelheid voedingsstoffen

- hoeveelheid zuur, zout, suiker en/of alcohol

Manieren van conserveren

- drogen: er is geen water

- steriliseren: verhitten op 120 graden -> alle micro-organismen gaan dood.

- pasteuriseren: verhitten op 70 graden -> veel, maar niet alle micro-organismen gaan dood.

- koelen: ze groeien langzamer

- conserveermiddel toevoegen: zuur, zout, suiker of alcohol toevoegen

- vacuüm: er is geen zuurstof

Voorkom een voedselinfectie!

Voedselkringloop

Planten zijn producenten (maken energie)

Dieren zijn consumenten (consumeren de plant en daarmee de energie)

Kleine dieren (vaak insecten) zijn afvaleters

Bacteriën en schimmels zijn reducenten (breken de overgebleven energierijke stoffen verder af tot mineralen)

Fotosynthese

Fotosynthese: 

• alleen in bladgroenkorrels!
• alleen in het licht!

Verbranding van glucose

Biotechniek

Gebruik van bacteriën en schimmels:

- voedsel/drinken maken

- water zuiveren

- voedsel langer houdbaar maken (fermenteren)

Moderne biotechnologie: knippen en plakken in DNA van organismen. 

- bacteriën maken insuline

- bacteriën maken enzymen voor in wasmiddel

- rijst met bepaald DNA voor extra vit. A

Fotosynthese

                   +                      -->                       +

Verbranding

                   +                      -->                       +

______________________________________________________

Bij fotosynthese is dit nodig:

Bij verbranding ontstaat dit:

Koolstofdioxide

Koolstofdioxide

Zuurstof

Zuurstof

Water

Water

Glucose

Glucose

licht

energie

energie

licht

Welke stoffen worden er gemaakt bij fotosynthese?

1. glucose + zuurstof
2. glucose + water
3. water + koolstofdioxide
4. water + zonlicht

Wat is niet nodig voor fotosynthese?

1. water
2. koolstofdioxide
3. zuurstof
4. licht

Neem de cyclus over en vul in wat er op de puntjes moet komen te staan.

...

...

...

...

Kies uit:

reducenten

producten

consumenten

afvaleters

Fotosynthese kan plaatsvinden in...

1. Planten
2. Dieren
3. Bacteriën
4. Schimmels

Bij fotosynthese ontstaat er ....

1. koolstofdioxide
2. verbranding
3. zuurstof
4. water

Glucose kan worden omgezet in drie stoffen. Welke?

Welke cel heeft bladgroenkorrels?

1. Plantaardige cel
2. Dierlijke cel
3. Plantaardige en dierlijke cellen
4. Schimmelcel

Wat moet op de ontbrekende plekken?
...(1)… + water + lichtenergie  glucose + …(2)…

Welke groep organismen staan altijd aan het begin van een voedselketen? Leg uit

Reducenten maken mineralen. Waar zijn deze voor nodig?

1. Producenten
2. Reducenten
3. Consumenten

Een wasbeer is een ...

1. Producent
2. Reducent
3. Consument

Mineralen

Producenten

Reducenten

Afvaleters

Consumenten

Welke factor is 's nachts meestal de beperkende factor voor de fotosynthese?

1. water
2. zuurstof
3. koolstof
4. licht

Welke 2 rijken zijn reducenten?

Maken

Eerste 8 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen: hoofdstuk 3

Maken: oefeningen online / biologiepagina.nl

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting of testjezelf 

Vraag

Waarom kan de kaars blijven branden in het bovenste plaatje. 

Wat staat er in het onderste plaatje niet bij maar is wel van levensbelang voor de muis ? 

De potten staan in het licht. Regelmatig wordt de hoeveelheid zuurstof in het
water gemeten. De resultaten zijn weergegeven in onderstaand diagram.
Lijn P geeft de resultaten van de metingen in een van de potten weer.
Wat is de letter van de pot die bij lijn P hoort?

Planten maken zuurstof als er licht is. 

Een alg is een eencellige plant. Dus de pot met algen maakt zuurstof aan.

Bacteriën en pantoffeldiertjes gebruiken juist zuurstof

1. letter R
2. letter S
3. letter T

Welke letter geeft de glazen kolf aan die gebruikt moet worden om de proefopstelling compleet te maken?

Om met een practicum iets aan te tonen, mag er maar 1 ding verschillen, de rest moet precies hetzelfde zijn.

In dit practicum willen ze onderzoeken of er wel of geen zuurstof nodig is voor het ontkiemen van zaden. Dus het enige verschil mag zijn: wel of geen zuurstof. De rest moet hetzelfde zijn

1. letter P
2. letter Q
3. letter R

1. A
2. B
3. C
4. D

1. A
2. B
3. C
4. D

1. A
2. B
3. C

1. A
2. B
3. C
4. D