Examenmodule M1 - koolstofchemie basis

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3-6

Koolstofchemie

basis

alkanen, alkenen, alkylgroepen, telwoorden, 

(on)verzadigd, (on)vertakt, isomerie

Wat moet op de open plekken worden ingevuld?

Dit molecuul is een                          alkaan

In een alkaan bevinden zich - tussen de niet-metaal atomen - alleen enkelvoudige atoombindingen (ook wel covalente bindingen genoemd).

Stamlengte is :

De tellingslocaties zijn:

2 en 2

7

2 en 4

methylgroep

vertakt

ethyl

5

Wat moet op de open plekken worden ingevuld?

Dit molecuul is:

Een alkeen bevat altijd 1 of meerdere meervoudige bindingen (herken je snel aan een soort = teken)

Stamlengte is :

De tellingslocatie is:

1

4

onverzadigd

covalentie 1

verzadigd

covalentie 4

3

Welke soorten atomen komen voor in koolwaterstoffen? 

1. C en O
2. C en H
3. C, H en O
4. C, H, O en N

Welke stof behoort tot de groep van stoffen met de algemene formule: CnH2n + 2

1. alkaan
2. alkeen
3. aardolie
4. koolstofdioxide

Wat geldt voor de verhouding tussen het aantal 

C-atomen en het aantal
H-atomen in alkenen? 

1. aantal C: 1 aantal H: 1
2. aantal C: 2 aantal H: 1
3. aantal C: 1 aantal H: 2
4. aantal C: 3 aantal H: 2

Welke formule kan de formule van een alkaan zijn?

1. C3H6
2. C2H2
3. C5H8
4. C4H10

Wat betekent het voorvoegsel tri?

1. 3
2. 1
3. 4
4. 2

In de structuurformule van C-C-C=C zijn de waterstofatomen weggelaten.

Hoeveel waterstofatomen bevat een molecuul van de stof met deze structuurformule?

1. 5
2. 6
3. 7
4. 8

Tot welke categorie behoort de volgende stof: 

2-methylbutaan?

1. alkeen
2. halogeenalkaan
3. vertakt alkaan
4. onvertakt alkaan

Welk van de volgende stofnamen behoort tot de verzadigde koolwaterstoffen?

1. 2-methylpentaan
2. but-2-een
3. ethanol
4. 3-methylhex-1-een

Welk stamdeel hoort bij 8 C-atomen?

1. oct
2. hept
3. dec
4. non

Van de stoffen C3H8 en C4H10 wordt een gelijk aantal moleculen volledig verbrand waarbij waterdamp en koolstofdioxide ontstaan. Voor welke verbranding(en) zijn de meeste O2-moleculen nodig?

1. Voor de verbranding van C3H8
2. Voor de verbranding van C4H10
3. Voor beide verbrandingen evenveel
4. Er treedt geen verbranding op

Van de stoffen C3H8 en C4H10 wordt een gelijk aantal moleculen volledig verbrand waarbij waterdamp en koolstofdioxide ontstaan. 

Voor welke verbranding(en) zijn de meeste O2-moleculen nodig?

C3H8 + 5 O2 --> 3 CO2 + 4 H2O

C4H10 + 13 O2 --> 8 CO2 + 10 H2O

Dus voor de verbranding van C4H10 zijn meer O2-moleculen nodig

Hoe noemen we het verschijnsel dat moleculen dezelfde molecuulformule hebben maar verschillende structuurformules?

Geef de naam van de volgende structuurformule:

(let op notatie)

Geef de naam van de volgende structuurformule:

(let op notatie)

- Links --> rechts geeft voor de 4 fluorgroepen 1,2,2,2

- Rechts --> links geeft voor de 4 fluorgroepen 1,1,1,2

- Leesrichting is daarom rechts --> links omdat dit de laagste tellingsreeks oplevert. Dit is omdat als je de roodgekleurde getallen met elkaar vergelijkt dan is de locatie 1 daarin lager dan de 2. De eerste locaties, groen gemarkeerd zijn beide 1 dus op basis van die locaties kan je de laagste telleingsreeks niet vaststellen.

- Fluor wordt altijd als een voorvoegsel verwerkt in de naam.

- De vervoeging gaat via (plaatsnummers-telwoord-groepnaam)

Antwoord: 1,1,1,2-tetrafluorethaan

Geef de naam van de volgende structuurformule:

(let op notatie)

Geef de naam van de volgende structuurformule:

(let op notatie)

- Links --> rechts geeft voor de 3 alkylgroepen 2,2,3

- Rechts --> links geeft voor de 3 alkylgroepen 3,4,4

- Leesrichting is daarom links --> rechts omdat dit de laagste tellingsreeks oplevert. Dit is omdat als je de roodgekleurde getallen met elkaar vergelijkt dan is de locatie 2 daarin lager dan de 3. Je kan ook stellen dat de eerste vertakking aan de linkerkant zit want aan de rechterkant zou dan aan de 2e nog geen vertakking vastzitten maar pas aan de 3.

- alkylgroepen worden altijd alfabetisch als een voorvoegsel verwerkt in de naam. 

De e van ethyl komt eerder in het alfabet dan de m van methyl.

- De vervoeging gaat via (plaatsnummers-telwoord-groepnaam)

Antwoord: 3-ethyl-2,2-dimethylpentaan

Wat moet op de open plekken worden ingevuld?

C6H14        +        O2     -->        CO2        +        H2O

Coëfficiënt getallen waar je uit kunt kiezen:

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

Een alkaan bevat 30 H-atomen. Hoeveel C-atomen bevat dit alkaan?

1. 14
2. 60
3. 15
4. 120

Een koolwaterstof heeft de molecuulformule C18H38. Wat voor soort koolwaterstof is dit?

1. alkaan
2. alkeen
3. geen van beide

1. dit is een alkaan
2. dit is een alkeen

Versleep de onderdelen naar de juiste plek.

Verzadigd

Onverzadigd

Alkanen

Alkenen

Enkelvoudige binding tussen C-atomen

1 of meer dubbele bindingen tussen C-atomen

De koolwaterstoffen die hiernaast staan horen bij dezelfde groep. Welke groep is dit?

1. alkanen
2. alkenen
3. alcoholen