vwo 2: naamwoordelijk gezegde

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Grammatica

Koppelwerkwoorden

Naamwoordelijk gezegde

Doel van deze les

Je weet wat het naamwoordelijk gezegde is

Je weet wat het verschil is tussen een werkwoordelijk gezegde en een naamwoordelijk gezegde

Je kent de koppelwerkwoorden en kunt die onthouden 

Van der Dam | heeft | 5H3 | een online les | gegeven. 

Van der Dam heeft 5H3 een online les gegeven. 

Van der Dam heeft 5H3 een online les gegeven. 

Van der Dam heeft 5H3 een online les gegeven. 

Van der Dam heeft 5H3 een online les gegeven. 

Van der Dam heeft 5H3 een online les gegeven. 

werkw. gezegde

onderwerp

persoonsvorm

zinsdelen

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

Koppelwerkwoorden

zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen (heten, dunken, voorkomen)

Koppelwerkwoorden

Z W A B B E L S 

Naamwoordelijk gezegde (NWG)

• Bestaat uit een werkwoordelijk en een naamwoordelijk deel
• Het werkwoordelijk deel bevat alle werkwoorden uit de zin. Eén van deze werkwoorden is een vorm van een koppelwerkwoord
• Het naamwoordelijk deel geeft een toestand/eigenschap van het onderwerp aan (een bijv. nw of een zelfst. nw)
  --> Let op: dit is een heel zinsdeel! 

Naamwoordelijk gezegde

In zinnen met een NWG zit dus nooit een lijdend voorwerp! --> In een NWG noem je dat zinsdeel namelijk het naamwoordelijk deel

Wel of geen naamwoordelijk gezegde?

Stel drie vragen:

Vraag 1: Is het belangrijkste werkwoord uit de zin een koppelwerkwoord (ZWABBELS)?

Vraag 2: Gaat het in de zin om een toestand of eigenschap (bijv. mooi, voetballer, geopend, lui, blij, geloofwaardig)? 

Vraag 3: Zegt die toestand of eigenschap iets over het onderwerp? 

Alle drie JA? Dan heb je te maken met een NWG. 

Let op: wanneer ook geen NWG?

• Kww 'schijnen' in de betekenis van ‘licht of zon schijnen’
• Kww 'zijn' en 'blijven' in de betekenis van ‘ergens verblijven’
  

‘Ik blijf thuis’

‘De zon schijnt door de ramen’

‘Ik ben op school’

Even oefenen

Wat houdt het werkwoordelijk gezegde in?

1. persoonsvorm
2. persoonsvorm + onderwerp
3. persoonsvorm + voltooid deelwoord
4. alle werkwoorden uit de zin

Wat houdt het naamwoordelijk gezegde in?

1. koppelwerkwoord
2. koppelwerkwoord + lijdend voorwerp
3. koppelwerkwoord + naamwoordelijk deel (kenmerk of eigenschap)
4. alle werkwoorden in de zin

Een naamwoordelijk gezegde bevat altijd een koppelwerkwoord

1. juist
2. onjuist

Welk van de onderstaande woorden is geen koppelwerkwoord?

1. zijn
2. blijken
3. kijken
4. schijnen

Een naamwoordelijk gezegde heeft altijd een lijdend voorwerp.
Juist of onjuist?

1. Juist
2. Onjuist

Mijn vriend wordt leraar op een basisschool.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Ik ben thuis gebleven.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Hij is naar huis gegaan.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

De leraar was gisteren ineens ziek geworden.

1. WWG= was geworden
2. NWG= was gisteren ziek geworden
3. NWG= was ineens ziek geworden
4. NWG= was ziek geworden

Mijn zus is vervelend geweest.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Het meisje werd naar school gebracht.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Het gebouw wordt afgebroken.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

De trein is gisteren aangekomen op het station van Nijmegen.

1. WWG= is aangekomen
2. NWG= is gisteren aangekomen
3. NWG= is aangekomen

De baby is groot geworden.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk gezegde

Saskia blijft iedere dag naar school rennen.

De politie vangt de boef.

In 1929 werd Jopie de eerste Miss Holland.

Sturen jullie de uitnodigingen voor het feest op tijd weg?

Lieke Martens is de beste voetbalster ter wereld geworden.

Jan is een lieve jongen

In hoeverre begrijp je de stof?

1. HEEL GOED
2. GOED
3. REDELIJK
4. NIET GOED

Meer oefenen:

Maak opdracht 3 , blok 3 (p. 130)

Maak opdracht 1, blok 4 (p. 186). Kies voor de (delen van) zinsdelen en gezegdes uit: wwg, nwg, ond, lv, mv, bwb, bvb en bijstelling