Assertiviteit

• Communicatie
• MBO
• Studiejaar 2

Assertiviteit

Doe de test

Ga naar: 

https://www.kwadraad.nl/doe-een-test/de-assertiviteitstest/

Aan het einde van deze les....

- Kun je vertellen wat "assertiviteit" betekent 

- Kun je benoemen welke soort gesprekken er zijn 

- Kun je benoemen wat gewenste en ongewenste intimiteiten zijn

- Weet je hoe je op een professionele manier kan omgaan met moeilijke situaties 

Opkomen voor jezelf, of toch niet?

In je de praktijk of in je privé zal je regelmatig in situaties komen waarbij jouw belangen en behoeften botsen met die van een ander. In dergelijke situatie kun je op drie manieren reageren: 

sub-assertief,  

assertief of 

agressief.

Wat weet je er al vanaf?

Wat betekenen de woorden:

• Assertief 
• Sub assertief  
  
• Agressief  
  

Beschrijf de betekenis en noem minimaal één voorbeeld. 

Subassertief zijn is .. 

• Je grenzen niet aangeven 
•  Over je heen laten lopen
• Niet zeggen wat je wilt of vindt
• Doen wat anderen willen 
• Geremd en stil zijn
• Bang voor ruzie

Agressief zijn is ...

• Voor jezelf opkomen ten koste van de ander  
• Tot een conflict komen 
• Eigen belang
• Niet naar de ander luisteren
• De ander de schuld geven

Assertiviteit

• Eerlijk zeggen wat je vindt
• Opkomen voor jezelf
• Respect voor een ander 
• Een conflict niet uit de weg gaan

Een verbaal assertief voorbeeld:

Er is een taart te verdelen:

Sub-assertief persoon: eet jij maar zoveel je wilt, ik kijk wel wat er overblijft.

Een agressief persoon kan zeggen; ik neem een extra groot stuk want ik vindt taart erg lekker.

Wat zegt de assertieve persoon? 

Wat doet de assertieve persoon?

Een assertief iemand geeft aan hoeveel taart hij wil. De ander krijgt vervolgens de kans om dat ook te doen. Daarna gaan ze kijken of ze tot een verdeling kunnen komen die beide personen gelukkig maakt.

Situatie 1

Stel: Tijdens de sportles krijg je een bal tegen je aan. Het is nu alleen niet het moment om erop te reageren. Je merkt dat je er heel erg hoofdpijn door hebt gekregen en baalt dat jouw klasgenoot niet heeft uitgekeken en ook niks heeft gezegd. 

Hoe reageert een sub-assertief persoon, een agressief persoon en een assertief persoon?

Waarom is het belangrijk
om voor jezelf op te komen?

Jouw voorbeeld uit de praktijk

Bespreek: 

Noem een (privé) situatie waarin jij zelf assertief, sub-assertief of agressief bent geweest. 

Noem een voorbeeld waarin jij zelf assertief, sub- assertief of agressief bent geweest op stage of op school. 

Tip:

Ga er niet vanuit dat de ander wel weet hoe het hoort. Als de ander in jouw ogen iets verkeerds doet, leg dan altijd eerst uit hoe jij het wel wilt hebben.

 

Assertief reageren is de beste manier van reageren. Het is belangrijk dat je kunt opkomen voor jezelf
Als je opkomt voor je eigen belangen, dan:

1. Blijft het contact goed met collega's, cliënten en leidinggevende.
2. Houd je plezier in je werk en kun je ontspannen blijven.
3. Krijgen cliënten beter contact met jou, je collega's en hun familieleden.
4. Zet je jezelf op de eerste plaats, boven het belang van anderen.

Niveaus van assertiviteit

Op welk niveau communiceer jij?

Niveau 1: weinig assertief

- Je kunt moeilijk je eigen grenzen aangeven.

- Je  communiceert niet duidelijk wat je vindt of wilt.

- Je kunt slecht negatieve feedback geven en positieve feedback ontvangen. 

- Je kunt (of wilt) geen rekening houden met de belangen van een ander.

vervolg niveau 1

 -Je geeft de ander geen ruimte voor het communiceren over zijn eigen belang. 

-Je kunt slecht feedback geven en kunt negatieve feedback slecht ontvangen.

Niveau 2: basisassertiveit

-Je geeft (indien er naar gevraagd wordt) uw eigen standpunten weer en geeft je eigen grenzen aan.

-Je komt uit voor je eigen mening indien ernaar gevraagd wordt.

-Je maakt duidelijk wanneer je het niet eens bent met je gesprekspartner.

-Je maakt duidelijk wanneer je eigen grenzen worden overschreden (u durft bijvoorbeeld "nee" te zeggen).

Niveau 3: proactieve assertiviteit

-Je komt spontaan met eigen standpunten, bewaakt en verdedigt op een respectvolle wijze je eigen belangen en grenzen.

-Je kiest eerder voor directe confrontatie en directe beïnvloeding. Je probeert niet via een omweg je zin te krijgen.

-Je brengt gevoelige of negatieve boodschappen op een duidelijke en directe manier.

vervolg niveau 3

-Je komt uit eigen beweging met standpunten naar voren die afwijken van die van je gesprekspartner.

-Je kunt ook nog luisteren naar tegenargumenten, weerstand en kritiek bij de verdediging van je voorstellen. 

-Je bent genoeg flexibiliteit in de discussie.

Niveau 4: assertief kunnen blijven in emotionele en/of kritische situaties

-Je aanvaardt kritiek op je standpunt, gedrag of acties en reageert er opbouwend op, ook als je onder druk gezet wordt om het standpunt van de tegenstander over te nemen.

-Je bespreekt meningsverschillen uit jezelf zonder het conflict uit de weg te gaan.

Vervolg niveau 4

-Je gaat op een juiste manier om met onaangepaste reacties, verbale agressie en bedreigingen, ook als je onder druk staat.

-Je verwerpt onaanvaardbare voorstellen op een respectvolle, doch besliste manier.

Bespreken van de niveaus

Leg uit welk niveau jij nu beheerst en leg aan de hand van de punten uit waarom. 

Zo vergroot je je assertiviteit

Tip 1. Ga uit van je eigen kracht en waarde

Tip 2. Vraag om wat je wilt; anderen kunnen geen gedachten lezen

Tip 3. Spreek in de ik-vorm. Door in de ik-vorm te praten, voorkom je dat je anderen veroordeelt of bekritiseert.

Tip 4. Wat anderen van je denken, gaat jou niets aan

Tip 5. Wees duidelijk, maak zo concreet mogelijk duidelijk wat je voelt en denkt zonder de ander te kwetsen.

vervolg tips:

Tip 6. Geloof wat je zegt

Tip 7. Vat het niet persoonlijk op; om assertiever te worden moet je het probleem rationeel en zakelijk kunnen beschouwen en daarna een helder antwoord formuleren

Tip 8. Let op je lichaamshouding

Tip 9. Oefening baart kunst!