Les 5: Politieke stromingen

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Startklaar

• Op je plek zitten 
• Telefoon in het Zakkie 
  
• Jas over de stoel, oortjes in de tas, tas op de grond
• Schoolspullen op tafel: Chromebook, JdW-map, etui 

Bij de start van iedere les verwelkomt de docent de leerlingen bij de ingang van de deur, noemt leerlingen bij naam, maakt oogcontact en besteedt aandacht aan het welbevinden van leerlingen. De docent geeft het goede voorbeeld en spreekt hoge verwachtingen uit voor het verloop van de les door succescriteria op gewenst gedrag, schooltaal en effectief leren te benoemen. De leerlingen zitten startklaar en zijn bijvoorbeeld ingelogd in LessonUp en hebben hun JdW-map op tafel.

WERK & MEDIA

Les X: Titel les

Maatschappijleer

HB3B

Les 5: Politieke stromingen

Maatschappijkunde Basis 4

2024-2025

POLITIEK

Leerdoelen

1. Je kunt uitleggen waar de drie grootste politieke stromingen in Nederland voor staan: liberalisme, sociaal-democratische stroming, christen-democratische stroming. (R)
2. Je kunt aan de standpunten van een partij herkennen bij welke politieke stroming zij horen (T1) 

Liberalisme

Liberalisme

Liberalisme

Liberalisme

Komt vooral op voor:

• Werkende burgers en ondernemers
• Bedrijven

Rol van de overheid:

• Passief; alleen zorgen voor veiligheid

Waarden:

• Economische vrijheid
• Persoonlijke vrijheid

Doel:

• vrijheid voor mensen om te doen en laten wat ze willen

Liberalisme

Sociaal-Democratie

Liberalisme

Sociaal-Democratie

Komt vooral op voor:

• Mensen met weinig geld
• Mensen met minder kansen
   

Rol van de overheid:

• Actief; ongelijkheid tegengaan

Waarden:

• Gelijkwaardigheid
• Solidariteit
   

Doel:

• Eerlijke verdeling van inkomens, kennis, macht
• Bescherming kwetsbare groepen

Liberalisme

Christen-Democratisch (Confessionalisme)

de overheid heeft een ondersteunende rol maar mensen (en de kerk) moeten voor elkaar zorgen. daarnaast hebben we rentmeesterschap over de aarde

Liberalisme

Christen-Democratisch (Confessionalisme)

Komt vooral op voor:

• Gezinnen met kinderen
• Christelijke instanties (zoals scholen)

Rol van de overheid:

• Beperkt; alleen als het niet anders kan

Waarden:

• Geloof
• Naastenliefde en samenwerking

Doel:

• Samenleving waar mensen goed voor elkaar zorgen

Liberalisme

Nationalisme

Komt vooral op voor:

• Nederlanders
• Historische of zelfs mythische personen (bijv.: Zwarte Piet)
    

Rol van de overheid:

• Zelfbestuur: geen bemoeienis van de EU

Waarden:

• Vaderlandsliefde
• Onafhankelijkheid 

Doel:

• Behoud van culturele
  tradities en gewoonten 

Liberalisme

Ecologisme

Komt vooral op voor:

• De natuur, dieren
• Minderheden en kwetsbare groepen  

Rol van de overheid:

• Actief (lijkt op sociaal-
  democratisch) 

Waarden:

• Duurzaamheid, milieuvriendelijkheid
• Sociale rechtvaardigheid  

Doel:

• Nieuwe balans tussen 
  mensen en omgeving 

Liberalisme

Extremisme

Komt vooral op voor:

• Witte NL-ers (rechts)
• Kwetsbare groepen (links) (bv. asielzoekers, ongedocumenteerden)

Rol van de overheid:

• Democratie werkt hun doelen tegen

Waarden:

• Rechts-extremistisch
  of links-extremistisch
• Geweld is geoorloofd  

Doel:

• Radicaal andere samenleving

Liberalisme

Populisme

Komt vooral op voor:

• "Het volk" (de gewone burgers)  

Rol van de overheid:

• Politieke elite is niet 
  te vertrouwen
• >> Referendum! 

Waarden:

• Vaderlandsliefde
• Wil van het volk  

Doel:

• Geld & aanzien voor charismatische leider
• Bescherming "eigen groep"

gewone burgers = wit, lage inkomens / opleidingsniveau

sociaaldemocratisch

Liberale partijen

christen-

democratisch

ecologisme

Populisme/
Nationalisme

Zelfstandig werken

Examenkatern Politiek (Essener)
Opdracht 9 t/m 15 (blz. 48-50) 

Huiswerk voor volgende keer

Invullen: begrippen en samenvatting H4 (p. 52-53)

Begrippen H4

• Politieke stroming
• Liberalisme
• Deregulering
• Vrijemarkteconomie
• Referendum
• Sociaal-democratie
• Christen-democratie
• Verantwoordelijke samenleving
• Rentmeesterschap

• Ecologische stroming
• Nationalisme