HC Duitsland 2.1 Interbellum en Tweede Wereldoorlog (1871-1945)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

HC Duitsland (1918-1991)

2.1 Interbellum en Tweede Wereldoorlog (1918-1945)

• De  Eerste Wereldoorlog
• Het einde van het keizerrijk
• De Republiek van Weimar
• De moeilijke start van het nieuwe Duitsland (1919-1923)
• De politieke situatie: voor het eerst een democratie
• De Vrede van Versailles
• De economische situatie en de crisis van 1923
• Het Dawesplan
• De stabiele jaren 1924-1929
• De Beurskrach (1929)
• Hitler wordt Rijkskanselier 
• Het einde van de Republiek van Weimar
• Nazificatie
• Steun voor Hitler
• Heim ins Reich
• De Conferentie van München
• De oorlog breekt uit
• De Tweede Wereldoorlog
• De Holocaust

Wat leidde tot de opkomst van nationaalsocialisme en welke gevolgen had dit voor Duitsland en Europa? (1918-1945)

oktober/november 1918

Muiterij van matrozen en soldaten

9 november 1918

Uitroepen van de Republiek

10 november 1918

Vlucht van de keizer

Wapenstilstand

11-11-1918, 11 uur

• De vrede met de Russen had er niet voor gezorgd dat de Duitsers de oorlog het Westfront konden winnen.
• Uiteindelijk zorgt de komst van de Amerikanen voor de doorslag: na vier jaar is het voorbij voor Duitsland

Novemberrevolutie

november 1918

• In november 1918 braken in heel Duitsland opstanden uit. 
• Arbeiders en soldaten eisten sociale en politieke hervormingen.
• De legerleiding zag dit als een mooie reden om zelf geen schuld te hebben aan de verloren oorlog (later: Dolkstootlegende)
• Keizer Wilhelm II vlucht naar Nederland (10 novemer 1918)

Keizer Wilhelm II (vierde van links) neemt afscheid van zijn adjudanten op station Eijsden bij de Belgisch-Nederlandse grens op 10 november 1918 op weg naar zijn ballingschap in Nederland

Vrede van Versailles (1919)

Welke landen?

• Engeland (Lloyd George)
• Frankrijk (Clemenceau)
• Verenigde Staten (Wilson)
• Italië (Orlando)

• Duitsland mocht als verliezer niet meepraten

• Rusland, dat zijn bondgenoten in de steek had gelaten, was ook niet uitgenodigd

14 punten van Wilson

• Vrijheid voor alle volken: elk volk moet een eigen land hebben, met eigen grenzen                                         (= zelfbeschikkingsrecht)

• Democratie voor alle landen

• Oprichting Volkenbond (voorloper Verenigde Naties: 'eerst praten, dan vechten').

Groot-Brittannië

• Duitsland straffen, maar niet al te zwaar
• Duitsland is een belangrijke handelspartner
• Kan niet al te vriendelijk zijn: het volk zit vol wraak.
• Als het kan: macht uitbreiden in het Midden-Oosten

Frankrijk

• Duitsland zwaar straffen.
• Duitsland economisch verzwakken.
• Duitsland militair verzwakken.
• Grondgebied terugpakken (Elzas-Lotharingen)
• Als het kan: macht uitbreiden in het Midden-Oosten

Verdrag van Versailles (1)

• Duitsland moet veel grondgebied afstaan (ongeveer 10%)

• Duitsland moet kolonies afstaan

• Duitsland mag geen leger meer hebben van groter dan 100.000 man

• Duitsland moet herstelbetalingen doen aan vnl. Frankrijk

Verdrag van Versailles (2)

• Duitsland mag geen grote oorlogsschepen meer hebben (bepaald gewicht)
  

• Duitsland mag geen luchtmacht meer hebben

• Duitsland moet Polen doorgang geven naar de Oostzee (Poolse Corridor)

• Grens tussen Frankrijk en Duitsland wordt gedemilitariseerd (Rijnland).

Vrede van Versailles

28 juni 1919

Exact 5 jaar na de aanslag op Franz-Ferdinand 

door Gavrilo Princip is de oorlog voorbij.

Bezetting van het Ruhrgebied

1923-1924

• Omdat Duitsland de herstelbetalingen niet meer kan opbrengen, bezetten Franse troepen het Ruhrgebied om Duitsland te dwingen tot betalen.

• Dit was toegestaan volgens het Verdrag van Versailles.
  
• Franse troepen blijven in het gebied tot 1925.

Franse troepen bezetten Essen

Dawesplan

Dawes-plan

(1924)

Na 1924 Herstel

• Amerikaanse leningen (Dawes plan).
• Erkennen van de nieuwe westgrens met Frankrijk (verlies Elzas-Lotharingen)
• Duitsland wordt toegelaten als lid van de Volkenbond
• Duitsland komt er weer bovenop.
• Jaren van welvaart, het wordt rustig.
• Berlijn populaire stad uitgaansleven
• Er komt weer langzaam vertrouwen in de politiek
  

Duitsland 

1924-1929

• 
  
• Duitsland is in 1926 lid van de Volkenbond geworden (Erfüllungspolitik)
• De Amerikanen steunen de Duitse economie met het Dawesplan
• Mensen hebben weer vertrouwen en lijken Hitler te zijn vergeten...

Hitler in de politiek 

• Hitler moet in dienst van het leger onderzoeken of de vele kleine politieke groepen in Duitsland een bedreiging zijn voor de Republiek van Weimar.

• Dit waren vaak nationalistische en zeer teleurgestelde Duitsers.

• Bij één van de partijen (DAP) sluit hij zich uiteindelijk aan. 

Bierkellerputsch

1923

• Hitler's mislukte staatsgreep (putsch) in München.
• Hij wordt gearresteerd en veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5 jaar. 

Hitler wordt vrijgelaten

1924

Hitler hoeft uiteindelijk slechts 9 maanden 

van zijn straf uit te zitten in de Landsberg-gevangenis.

Mein Kampf

1925

• Hitler gebruikte zijn tijd in de gevangenis om zijn boek 'Mein Kampf' te schrijven.

Crisis in de wereld 

vanaf 1929

Er werd in de VS veel geproduceerd met geleend geld, dit kon niet worden terugbetaald.

En door het Dawes-plan leende Amerika veel geld uit, maar kregen dit niet terug.

Crisis begint op de beurs (Wall Street) en zorgt voor een wereldwijde crisis. 

De NSDAP

• Die zegt hetzelfde als altijd: het is de schuld van het Verdrag van Versailles, joden, communisten, enz.

• Hitler had na de mislukte staatsgreep besloten om alleen nog via verkiezingen aan de macht te komen...

• ...en Duitsers stemmen na 1929 massaal op hem!

Hitler wordt kanselier

30 januari 1933

• Na de verkiezingen van november 1932, waarbij de NSDAP de grootste werd, wordt het land vrijwel onbestuurbaar
• Andere partijen (en de president) kunnen niet meer om Hitler heen: 
• hij wordt kanselier (minister-president). 

Brand in de Rijksdag 

27 februari 1933

De Rijksdag is het Duitse parlementsgebouw, daar zit de regering. 

Een Nederlandse communist, Marinus van der Lubbe, wordt 

opgepakt, veroordeeld en geëxecuteerd. 

Machtigingswet

24 maart 1933

• Gevolg Rijksdagbrand: noodtoestand                                                                       (politieke tegenstanders van Hitler worden opgepakt). 
• Nieuwe verkiezingen, geen meerderheid voor de NSDAP maar toch komt er:
• Machtigingswet: onbeperkte macht voor Hitler  (dictatuur)      eenpartijstaat

Hitler aan de macht

30 jan. 1933: Hitler wordt Rijkskanselier. Hitler moet wel nog regeren met andere partijen.

febr. 1933: Rijksdagbrand. Communisten krijgen de schuld. Uitroepen noodtoestand.

maart 1933: Nog geen meerderheid bij de verkiezingen., De Rijksdag stemt echter in met de Machtigingswet.

Hitler wordt hierdoor dictator, voor 4  jaar. In feite krijgt Hitler dus onbeperkte macht en is er officieus een einde gekomen aan de Republiek van Weimar.

2 augustus 1934: Von Hindenburg sterft

Hitler wordt naast rijkskanselier nu ook president.

1933 Potsdam, opening parlement na de verkiezingen. 

Potsdam ==> historisch belangrijke plaats voor Pruissen en Duitse keizerrijk.

Hitler in burgerkleding buigt deemoedig hoofd voor von Hindenburg - belangrijke generaal tijdens Duitse keizerrijk.

Buiging zou moeten aantonen dat Hitler eerbied heeft voor de oude traditie.

Maar twee dagen later roept hij een machtigingswet uit die de weg vrij maakt voor een totalitaire dictatuur..

propaganda-stunt

Führer des Deutschen Volkes

Alle Militairen leggen een eed van onvoorwaardelijke trouw af aan de Führer.

Volksgemeinschaft

Nazificatie

0

• 1933: Hitler en de NSDAP aan de macht
  
• 1934: Hitler wordt nu ook president
  
• 1935: Hitler voert de dienstplicht in
• 1936: Duitse troepen in het Rijnland
• 1938: Oostenrijk sluit zich aan bij Duitsland (der Anschluss)
• 1938: Conferentie van München
• 1939: non-agressiepact DU en SU

• 1939: Du valt Polen aan (1 september)
• 1940: Du neemt de BeNeLux en Frankrijk in 
• 1940: Slag om Engeland
• 1941: Du valt de SU aan
• 1941: Japan valt de VS aan (Pearl Harbor)
• 1942/1943: Slag bij Stalingrad
• 1944: Geallieerde landing in Normandië (D-day)
• 1945: Einde Wereldoorlog II

Op weg naar 

een nieuwe oorlog

Wereldoorlog II

Gevolgen van de oorlog met de Sovjet-Unie

Holocaust

• Einsatzgruppen
• Deportatie en concentratiekampen
• Wannsee-conferentie en vernietigingskampen

Bezetting

• Arbeidsdienst
• Arbeidsinzet

upload.wikimedia.org