Wat was de wetenschappelijke revolutie en wat zijn de oorzaken hiervan?
Slide 2 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Wetenschappelijke revolutie
Een eeuw (17e eeuw) in de
geschiedenis waarin de houding
van wetenschappers ingrijpend
veranderde.
Slide 3 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Waarheid
Hoofdvraag: wat is waarheid?
Kenmerk: niet meer uitgaan van
wat anderen zeggen, maar zelf
nadenken
Hoe? rationalisme vs. empirisme
Slide 4 - Tekstslide
Wat is waarheid? Als de oude Grieken of Romeinen het vinden? Als het in de Bijbel staat? Of iets anders? Je kunt de wereld niet verklaren door alleen een beroep te doen op het gezag van anderen. Zelf logisch redenenen of systematisch observeren en experimenten was het devies.
Kepler: de aarde is een planeet als alle andere planeten en de planeten draaien in ovale banen.
Uitleg van hem over eb en vloed (door de maan)
Galilei: telescoop. De maan heeft kraters en bergen. Enorme opschudding, want dit rijmde totaal niet met de volmaakte vormen die hemelse lichamen toen nog behoorden te hebben.
En Jupiter heeft 4 manen, dus niet alleen de aarde heeft een maan.
Groot conflict met de kerk (zie volgende twee slides)
Newton: bewees heliocentrisch wereldbeeld door de ideeen van Galilei verder uit te werken. Alle planeten doorlopen ovaalvorminge banen om de zon die door twee bewegingen worden bepaald. De beweging van de aarde af en tegelijkertijd de beweging naar de aarde toe en waneer twee krachten tegelijkertijd op een hemellichaam inwerken, zal dit hemellichaam een ovaalvormige baan afleggen
Slide 10 - Tekstslide
Kepler: de aarde is een planeet als alle andere planeten en de planeten draaien in ovale banen.
Uitleg van hem over eb en vloed (door de maan)
Galilei: telescoop. De maan heeft kraters en bergen. Enorme opschudding, want dit rijmde totaal niet met de volmaakte vormen die hemelse lichamen toen nog behoorden te hebben.
En Jupiter heeft 4 manen, dus niet alleen de aarde heeft een maan.
Groot conflict met de kerk
Karel V
Karel V
Slide 11 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Karel V
Karel V
Slide 12 - Tekstslide
Deze slide heeft geen instructies
Rationalisme
-Rene Descartes. Nieuwe visie op God en de wereld
-Mechanistisch wereldbeeld
-Rationalist :alleen door denken verkrijg
je ware kennis
-Cogito ergo sum (ik denk dus ik ben)
-Kritiek: Blaise Pascal
Karel V
Karel V
Slide 13 - Tekstslide
Descartes: God grijpt niet direct in in de werkelijkheid, want hij heeft de wereld in gang gezet dmv natuurwetten.
Durf te twijfelen. Ontdoe je van oude gedachten , voordat je zelf begint met onderzoek doen. Hij twijfelde aan bijna alles. Ook aan het zintuiglijke, want je zintuigen houden je voor de gek, stelde hij. Denk maar eens aan een droom. Wat is werkelijkheid.
Cogito ergo sum. Wat we met de rede kunnen vatten is meer werkelijkheid dan dat we met onze zintuigen kunnen waarnemen.
Leuk feitje. Hij overtuigde zijn docenten op de universiteit ervan dat hij de hoogste cijfers haalde als hij niet naar college hoefde te komen maar in bed mocht studeren. Ze gaven hem de kans en prompt haalde hij de hoogste cijfers. Hij heeft dit het grootste deel van zijn leven volgehouden.
Werkte 20 jaar in De Republiek.
Kritiek op Descartes door Pascal. Descartes maakt de mens in zijn ogen tot een denkend ding die in een puur rationele verhouding tot de werkelijkheid staat. Het gevoel, de wil en het hart zijn volgens Pascal net zo belangrijk (het hart heeft zijn redenen die de rede niet kent) Hij was ook een rationalist, want probeert vanuit de rede aan te tonen hoe onredelijk het is om de grenzen van de rede niet te willen zien. Geeft de rede echt antwoord op alle levensvragen?
Baruch de Spinoza
-pantheïsme
-wonderen
-de Bijbel
-de mens wordt geleid door natuurwetten
-de mens heeft geen vrije wil, maar zit gevangen
in een mechanisch lichaam
-tolerantie en godsdienstvrijheid
Slide 14 - Tekstslide
Spinoza:
-grootste en meest invloedrijke filosoof die Nederland ooit gekend heeft.
-Joodse afkomst
-Verketterd door eigen familie
-God heeft de wereld niet geschapen.
God is namelijk de wereld zelf.
(pantheïsme)
-wonderen bestaan niet
-de Bijbel is een mensenboek
-God bestuurt de wereld volgens de wetten
van de natuur
-de mens wordt geleid door natuurwetten
-de mens heeft geen vrije wil, maar gevangen
in een mechanisch lichaam (voorbeeld is een baby die moet huilen, op zijn duim zuigt, een kind die een ontwikkeling doormaakt, bijv. bang zijn in het donker als je 4 jaar oud bent, of puberachtig gedrag vertonen als je ouder wordt. Kun je daar wat aan doen? Wat is nu eigenlijk die vrije wil?
Oorzaken W.R.
-Wiskundige benadering natuurverschijnselen
-publicatievrijheid (eerst in de Republiek)
-nieuwe universiteiten (onderzoek)
-samenwerking tussen ambachtslieden en geleerden
-stijgende welvaart
Slide 15 - Tekstslide
Spinoza:
-grootste en meest invloedrijke filosoof die Nederland ooit gekend heeft.
-Joodse afkomst
-Verketterd door eigen familie
-God heeft de wereld niet geschapen.
God is namelijk de wereld zelf.
(pantheïsme)
-wonderen bestaan niet
-de Bijbel is een mensenboek
-God bestuurt de wereld volgens de wetten
van de natuur
-de mens wordt geleid door natuurwetten
-de mens heeft geen vrije wil, maar gevangen
in een mechanisch lichaam (voorbeeld is een baby die moet huilen, op zijn duim zuigt, een kind die een ontwikkeling doormaakt, bijv. bang zijn in het donker als je 4 jaar oud bent, of puberachtig gedrag vertonen als je ouder wordt. Kun je daar wat aan doen? Wat is nu eigenlijk die vrije wil?