Het Skelet Les 1

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Aloha!!!!

De Mens
Het Skelet

Skelet:

geeft stevigheid en bescherming

Inwendig skelet:

aan de binnenkant van het lichaam

Uitwendig skelet:

buitenkant van het lichaam

wervelkolom:

Handig om te weten :)

Inwendig skelet:

aan de binnenkant van het lichaam

Uitwendig skelet:

aan de buitenkant van het lichaam

Wervelkolom/ruggengraat (deel van een inwendig skelet):

gewervelde dieren: vogels en vissen

De wervelkolom is een kenmerk om dieren te ordenen

Het skelet

Waarom hebben gewervelde dieren een skelet?

Functies skelet

1. Bescherming​
   
2. Vorm en stevigheid​
   
3. Beweging ​
   
4. Aanmaak bloedcellen​

Bot is levend weefsel. 

Het kan worden afgebroken en worden opgebouwd

Waar zijn botten van gemaakt?

Er zijn 2 soorten botten:

- Pijpbeenderen

- Platte beenderen

Typen beenderen

Pijpbeenderen 

Platte beenderen

 

pijpbeenderen: Langwerpige, ronde en dunne botten, zoals je dijbeen en opperarmbeen. Hier zit geel beenmerg, waarin vet opgeslagen wordt. platte beenderen: Platte en brede botten, bijvoorbeeld je heupbeenderen en borstbeen. Hierin zit rood beenmerg, Hierin worden je bloedcellen gevormd.

Het skelet (les 2)

:)

Pijpbeenderen

Platte beenderen

Geel en rood beenmerg

Rood beenmerg - bloedcellen

geel beenmerg - Bevat vet

plat: schedel, ribben, schouderbladen en heupbeenderen. 

lange pijp: dijbeen, scheenbeen, kuitbeen, opperarmbeen, spaakbeen en ellepijp.

Onregelmat:wervels en de hand- en voetwortelbeentjes.

 

Opbouw bot

• Botvlies (periost) buitenste laag. Bevat zenuwen, bloedvaten en lymfevaten.
• Botweefsel is binnenste laag

1. Compact bot

2.Sponsachtig bot

2 typen botweefsel:

Compact botweefsel 

• Erg hard

• Vooral aan buitenkant botten

Sponsachtig botweefsel

• Netwerk van botbalkjes met grote holten

• Geeft stevigheid aan het bot 

• Tussen holten zit beenmerg

• In uiteinden lange pijpbeenderen, en in platte beenderen

Botweefsel

• Bestaat uit kalkzouten (hardheid) + collagene vezels (buigzaamheid)
• Ouderen hebben veel minder collagene vezels

Botweefsel

• Botcellen hebben hoog stofwisselingsniveau

• Continue botopbouw / botafbraak (elke 10 jaar nieuw skelet)

Osteocyten = botcellen en meten druk op het bot en houden kwaliteit in de gaten

Osteoblasten = zorgen voor botaanmaak

Osteoclasten = zorgen voor botafbraak

Botverbindingen

Verbinding door:

gewricht, kraakbeen of een naad

VB gewricht: knie

Kraakbeen: ribben

Naad: schedel

                  botten van het skelet

https:

Beenmergpunctie

Onderzoek om te kijken of je rode beenmerg goed functioneert

Het doel van de beenmergpunctie is om bij een verdenking van een verstoorde aanmaak van de bloedcellen te onderzoeken of dit daadwerkelijk zo is. In het beenmerg worden alle bloedcellen aangemaakt. Het beenmerg bevindt zich bij volwassenen vooral in het bekken, de ribben en in het borstbeen.

Wat is een blessure

Een beschadiging aan botten, 
spieren en gewrichten heet een 
blessure. 

• vallen
• botsing
• overbelasting

Hebben jullie wel eens
een blessure gehad?
welke?

Soorten blessures

• Botten 
• Gewrichten
• Spieren 

Soorten blessures

• Botten                                                     Door valpartijen en
• Gewrichten                                            je 'verstappen'

• Spieren 

Bot- en gewrichtsblessures

1. Botbreuk
2. Ontwrichting
3. Verstuiking
4. Knieblessure

Bot- en gewrichtsblessures

1. Botbreuk
2. Ontwrichting
3. Verstuiking
4. Knieblessure

Bot- en gewrichtsblessures

1. Botbreuk
2. Ontwrichting
3. Verstuiking
4. Knieblessure

Bot- en gewrichtsblessures

1. Botbreuk
2. Ontwrichting
3. Verstuiking
4. Knieblessure

Bot- en gewrichtsblessures

1. Botbreuk
2. Ontwrichting
3. Verstuiking
4. Knieblessure

gewrichtsbanden en
gewrichtskapsel rekken te ver uit

Bot- en gewrichtsblessures

1. Botbreuk
2. Ontwrichting
3. Verstuiking
4. Knieblessure

1.

2.

3.

4.

7.

6.

5.

Meniscus

Dijbeen

Kruisband

Kuitbeen

Scheenbeen

kraakbeen

knieband

Bot- en gewrichtsblessures

1. Botbreuk
2. Ontwrichting
3. Verstuiking
4. Knieblessure

        Voetbalknie

Botten bingo

Schrijf op een blaadje 9 botten

Doe dit in een 3 x 3 opzet

Streep steeds het bot weg als als dit aangewezen wordt