4.5 SOA's

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Terugblik

Vul in: De eileider is de verbinding
tussen de ..1.. en de ...2...

welke veranderingen komen bij jongens én meisjes in de puberteit voor?

Waarvoor dient de opbouw van het baarmoederslijmvlies?

1. Om bevruchting mogelijk te maken
2. Om innesteling mogelijk te maken
3. Om menstruatie mogelijk te maken
4. Om de ovulatie mogelijk te maken

Wordt een vrouw tijdens de zwangerschap ongesteld?

1. ja
2. nee

Referentie

http://mijnbiologie.weebly.com/uploads/1/1/1/6/11169311/5551621_orig.jpg

1. Baarmoeder
2. Blaas
3. Endeldarm
4. Ruggenwervel

Referentie:

http://mijnbiologie.weebly.com/uploads/1/1/1/6/11169311/5551621_orig.jpg

Geschikt om een soa te voorkomen

1. de pil
2. het condoom
3. het spiraaltje
4. de morning-after pil

Als je 1 pil vergeet en je slikt gewoon verder, kun je niet zwanger raken

1. ja
2. nee
3. ja maar je moet dan wel die vergeten pil extra nemen

Betrouwbaar

Onbetrouwbaar

Noodmaatregel

Condoom

de Pil

Voor het zingen de kerk uit

Periodieke onthouding

Morning after pil

abortus

Betrouwbare geboorteregeling:
1: Periodieke onthouding
2: coïtus interruptus

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1: waar 2: nietwaar
4. 1: nietwaar 2: waar

Waarom is een condoom een populair voorbehoedsmiddel?

1. Het is goedkoop
2. Het is betrouwbaar
3. het beschermt ook tegen geslachtsziekten
4. Alle antwoorden zijn goed

Waarom is coïtus interruptus onbetrouwbaar

1. In het voorvocht zitten al wat zaadcellen
2. jongens zijn vaak te laat met het terugtrekken

Seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA's)

Leerdoelen

11 Je kunt enkele soa’s noemen en uitleggen hoe je die kunt voorkomen.

Er zijn ziekten die je alleen kunt krijgen via intiem lichamelijk contact met een besmet persoon. Deze ziekten noem je seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s) of geslachtsziekten.

Besmetting kan plaatsvinden door geslachtsgemeenschap en door ander seksueel contact tussen geslachtsorganen, mond of anus. Je kunt géén soa oplopen door een vies toilet of door te drinken uit het glas van een ander. De ziekteverwekkers van soa’s gaan buiten het lichaam van een mens namelijk snel dood.

De meest voorkomende soa in Nederland is chlamydia. Aids is misschien het meest bekend, maar komt veel minder vaak voor. Bij chlamydia is de ziekteverwekker een bacterie, bij aids een virus. Om te weten of je besmet bent met chlamydia, hiv of een andere soa, kun je een soa-test doen. Dat kan bij een soa-centrum van de GGD.

Chlamydia 

Bacterië

-Komt veel voor bij jongeren. Vaak  geen ziekteverschijnselen

- Jongens kunnen pijn aan balzak en penis krijgen, of een waterige afscheiding uit de penis. 

- Meisjes krijgen pijn aan vagina en/of bloedverlies buiten de menstruatie. 

- Goed te bestrijden met antibiotica. 

- Kan leiden tot buitenbaarmoederlijke zwangerschap en onvruchtbaarheid (meisjes) 

- Kan leiden tot bijbalontsteking. 

HIV / AIDS

- Aids is de bekendste SOA.

- Aids tast het afweersysteem aan. 

- Daardoor kun je gemakkelijker ziektes krijgen (bv longonsteking) 

- Je overlijdt dan aan zo'n ziekte omdat je geen afweer meer hebt. 

HIV

• Aids wordt veroorzaakt door het HIV (oftwel: het aids-virus)
• Iemand kan besmet zijn met HIV, maar toch niet ziek. Zo iemand noem je 'seropositief' 
• De meeste personen die besmet zijn met HIV, krijgen ook aids. Dit kan wel jaren duren.
• Een seropositieve persoon moet zo snel mogelijk hiv-remmers slikken om AIDS zo veel mogelijk uit te stellen.
• De 'Red Ribbon' is het internationale symbool voor mensen met hiv/aids.

Besmetting

- Je kunt hiv binnenkrijgen via bloed, sperma en vocht uit de vagina, voorvocht uit de penis, moedermelk. 

- Drugsgebruikers die elkaars naalden gebruiken. 

- Onvoorzichtig werken in de gezondheidszorg 

Hierdoor kan je GEEN aids/hiv krijgen: 

niezen

hoesten

zoenen

iemand een hand geven

elkaars bestek gebruiken

uit elkaars kopje drinken

genezing 

- Er is nog geen medicijn gevonden om hiv/aids te genezen.

- Wel zijn er aidsremmers. Dit zijn medicijnen die je je leven lang moet gebruiken.

 - Aidsremmers zorgen ervoor dat het lang duurt voordat iemand met hiv ook daadwerkelijk aids krijgt. 

- Aidsremmers hebben veel bijwerkingen en zijn duur. 

Wat moet je doen als je een soa denkt te hebben?

Een soa gaat nooit vanzelf over! Ook zonder klachten kun je ziek zijn.

Ga naar de huisarts, GGD of Centrum Seksuele Gezondheid

Doe een soatest!

Een soatest doet geen pijn (vaak is het een urinetest of uitstrijkje)

Hoe voorkom je een soa?

Op maar 1 manier: Veilig seks hebben!

Veilig vrijen:

- Zonder geslachtsgemeenschap

- Met een condoom 

Aan het werk! Bio!

Wat? 4.5 Veilig vrijen- opdrachten  4, 5, 8 en 9

Waar? In Magister.me in de studiewijzer mens en natuur. 

Klaar? Test jezelf. 

Niet af? Dan is het Huiswerk!!!