§ 5.5. De wereld vanaf 1990

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Paragraaf 5.5

De wereld vanaf 1990

Overzicht

Na het einde van de Koude Oorlog bleef de VS als enige supermacht over.

1990-2005:sterke toenamen wereldhandel door:

-verbeterde transport van grondstoffen en producten

-ontstaan nieuwe media

De wereld is “kleiner” geworden --> Globalisering 

--> Hierdoor ook veel multinationals

Globalisering

• Na 1993 groeit de wereldhandel
• Economieën raken steeds meer verbonden
• Landen gaan op politiek gebied samenwerken
• = globalisering

Tijdens het filmpje

Wat is globalisering?

Bedenk een voordeel en een nadeel van globalisering

Na het filmpje

Wat is globalisering?

Bedenk een voordeel en een nadeel van globalisering

Wat heeft dit te maken bij wat er nu in Oekraine gebeurt? 

Eén supermacht

vanaf 1991

• Sinds het einde van de Sovjet-Unie kent de wereld aan het einde van de 20e eeuw nog maar één supermacht: de Verenigde Staten.
• De invloed van de VS in de wereld wordt steeds groter: politiek en cultureel.
• Er is echter ook veel kritiek op deze toenemende invloed.

Aanval op Amerika

11 september 2001

• Op 11 september 2001 wordt de grootste aanval op Amerika sinds Pearl Harbor (1941) gepleegd. 
• Na de aanval wordt snel duidelijk dat de terreurbeweging Al Qaida achter de aanslag zit.

Op Ground Zero, de plek waar ooit de Twin Towers stonden, is nu het National September 11 Memorial & Museum.

Video

RTL Nieuws van 11 september 2001

• De leider van Al Qaida, Osama Bin Laden vindt dat de Verenigde Staten hun verdiende loon hebben gekregen. 
• Hij is van mening dat de meeste inwoners van de Verenigde Staten niet leven volgens de juiste regels.
• Ook vindt hij dat de Verenigde Staten teveel Israël steunt in hun strijd tegen de Palestijnen.

Internationaal terrorisme

• Kritiek op westerse manier van leven
• Keren zich tegen globalisering

Pluriforme samenleving

Door de stijgende welvaart is er in Nederland zoveel werk dat mensen uit andere landen worden gehaald om hier te werken. Deze gastarbeiders (uit Marokko, Turkije, Spanje en Italië) doen hier ongeschoold werk. Kennis van de Nederlandse taal of cultuur was niet nodig om het werk te kunnen doen: 

de mensen waren te gast en zouden weer teruggaan.

Multiculturele samenleving?

• Vanaf de jaren '80 blijkt het beeld van de multiculturele samenleving waarin groepen mensen van verschillende culturen gelijkwaardig met elkaar samenleven, steeds vaker niet te kloppen.
• Verschillende groepen leven eerder náást elkaar dan mét elkaar.

Tot aan het eind van 20e eeuw stond het kritisch zijn op de multiculturele samenleving gelijk aan racisme. Hoewel sommige groepen allochtonen zorgden voor problemen, deed de overheid daar weinig aan. De meeste politici ontkenden deze problemen zelfs en wie er wél iets van zei, werd beschuldigd van discriminatie.

Nederlandse identiteit?

• Wie is 'ons'? En wat bedoelen 'onze cultuur' en 'onze geschiedenis'? Het blijft een lastige discussie. 
• De wereld is kleiner geworden: we zijn voortdurend in contact met andere delen van de wereld, bijvoorbeeld via internet. 
• Ook lijken sommige van onze gebruiken op die van mensen in andere delen van de wereld. Dit heet: globalisering

Populisme

• In de jaren '90 verliezen mensen het vertrouwen in de politieke partij op wie zij altijd hadden gestemd. 
• Deze grote groep gaat stemmen op de nieuwe, populistische politieke partijen die worden opgericht. 
• Populistische leiders zeggen te doen wat het volk wil, want ‘het volk heeft altijd gelijk’. Lastig is dat wat het volk wil, niet altijd kán. 

Populistische politici worden soms in korte tijd heel populair. Maar als later blijkt dat ze hun beloftes niet kunnen waarmaken, raken zij die populariteit snel weer kwijt. Enkele jaren later komt er dan weer een andere populistische partij die opnieuw de mooiste beloftes doet.

Pim Fortuyn

• Pim Fortuyn wordt in 2001 leider van de nieuwe partij Leefbaar Nederland. Fortuyn beweert ‘te zeggen wat hij denkt en te doen wat hij zei’. 
• Vooral over de islam is hij erg negatief. Hij zei dat hij het opneemt voor de ‘gewone’ mensen die door de politiek in de steek zijn gelaten. 
• Fortuyn wordt snel erg populair, maar in 2002, vlak voor de verkiezingen, wordt hij vermoord.

Maken

paragraaf 5.5

opdracht 4, 9, 10 en 13

daarna test jezelf in online omgeving