6.5 infrarode en ultraviolette straling

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 2

 les H6.5 Infrarode en ultraviolette straling

Stop je telefoon in de telefoontas,

Zoek je plek op

pak je spullen voor je

zorg dat je klaar zit bij 0.

Vandaag:

• Herhaling H6.4 
• Uitleg H6.5
• Zelfstandig werk
• Afsluiting

Onthoud

Wit licht bestaat uit de kleuren rood, oranje, geel, groen, blauw en violet.

Een prisma is een driehoekig geslepen glas.

Een prisma breekt lichtstralen in de kleuren van het spectrum.

Het licht van een halogeenlamp heeft een mengkleur.

Het licht van een laser is een zuivere kleur.

Een laser is een lichtbron die maar één kleur licht geeft.

De kleuren op een beeldscherm worden gemaakt met rood, groen en blauw licht.

Een voorwerp weerkaatst alleen de kleur of kleuren die je ziet.

Andere kleuren licht worden door het voorwerp opgenomen.

Leerdoelen 

je kunt.....

• uitleggen wat infrarode straling is.
  
• uitleggen waar infrarode straling in het spectrum van zonlicht ligt.
  
• een voorbeeld geven van een toepassing van infrarode straling.
  
• aangeven waar ultraviolette straling in het spectrum van zonlicht ligt.
  
• een toepassing van ultraviolette straling noemen.
  
•  beschrijven waarom je moet oppassen voor de ultraviolette straling van de zon.

Infrarode straling

Infrarood straling is overal om je heen. Alle voorwerpen om je heen zenden deze vorm van straling uit. 

Hoe hoger de temperatuur van het voorwerp, des te meer straling het uitzendt.

Zet je hand eens tegen de radiator aan. 

Warmtelampen

Warmte lampen zenden roodlicht uit, maar vooral Infraroodstraling

Wordt gebruikt voor:

• Warmhouden van dieren. 

Pasgeboren kuikens onder de warmtelamp.

Infrarood en het kleuren spectrum

Infraroodstraling valt net naast de kleur rood. 

Infraroodstraling kun je niet zien! Maar je kan wel de warmte voelen. 

Infrarood betekent letterlijk vóór het Rood!

In het spectrum vind je het infrarood vóór het rood.

Toepassingen van infrarode straling

• In de afstandsbediening van de TV.
• Infraroodsensor -->  Deze sensor is gevoelig voor warmte. Als er bijvoorbeeld een lamp hangt met infraroodsensor kan het lampje aan gaan, zodra een mens of dier langs loopt.
• Alarmsystemen 
• Automatische winkeldeuren (Zoals bij veel supermarkten) 

Ultraviolette straling

De zon straalt behalve licht ook ultraviolette straling (uv-straling) uit.  

Door de UV straling kleurt je huid, maar blijf niet te lang in de zon. 

Teveel straling is slecht voor je huid! 

UV vergroot de kans op kanker.

Te lang in de zon kan zorgen voor zonnebrand. 

De huid van kleine kinderen is extra gevoelig voor uv-straling.

De ozonlaag

De ozonlaag  houdt UV-straling deels tegen.

De ozon bestaat uit een soort gas. 

Er zijn gaten ontstaan door luchtvervuiling --> Meer UV straling  --> Gevaarlijker voor mens en dier.

Uv-lampen

Er zijn lampen die vooral ultraviolette straling uitzenden. 

• Zonnebanken (Erg slecht voor je Huid)
  
• Discotheek lichten (erg zwak).

UV-Lampen geven vaak ook Violet-licht hierdoor kan je ze zien en herkenen. 

 

In het spectrum van een uv-lamp vind je ultraviolette straling links van het violet. Dat kun je aantonen met een fluorescerende stof. Zo’n stof gaat zelf licht geven als er ultraviolette straling op valt. 

 

Ultraviolet betekent letterlijk ‘voorbij het violet’.

In het spectrum komt het ultraviolet na het violet.

Aan de slag!

• Wat: - Lees je boek paragraaf 6.5 blz. 101 t/m 108, Schrijf de betekennis van de blauw worden in je schrift.
  
• Maak in je werkboek opgaaf 1 t/m 13 blz. 105 t/m 109.
  
• Hoe: zelfstandig werken.
  
• Hulp: Nova boek
  
• Tijd: tot aan het einde van deze lesuur.
  
• Uitkomst: 6.5 af
  
• Klaar: Huiswerk Opgaven digitaal na kijken

rood = Iedereen is stil

oranje = Iedereen is stil, docent beantwoord wel vragen

groen = Je mag zachtjes overleggen met je buurman/buurvrouw

Onthoud

Infrarode straling is hetzelfde als warmtestraling.

Infrarode straling ligt voor het rode licht in het spectrum.

Infrarode straling wordt toegepast in warmtelampen en in afstandsbedieningen.

Ultraviolette straling of uv-straling ligt na violet in het spectrum.

Uv-lampen worden gebruikt in apparaten om bankbiljetten te controleren, blacklight-lampen en zonnebanken.

Van uv-straling kleurt je huid donkerder. Je kunt ook er ook door verbranden.