4.2 Russische revoluties

4.2 Russische revoluties

Communisme: bestaat het nog?

Communisme

Sovjetunie

Lesdoel

Aan het eind van de les kun je 

1. uitleggen hoe de Sovjetunie is ontstaan
   
2. uitleggen hoe de Sovjetunie te werk ging
3. benoemen welke gevolgen de staatsgreep van Lenin had
   

Kenmerkend aspect

Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën, communisme en nationaal-socialisme

Communisme

• Communisme is gebaseerd op de filosofie van Karl Marx 
  --> marxisme
• "Arbeiders verenigt u!"
• Onbezittende klasse versus bezittende klasse
• Idee: productiemiddelen eerlijk verdelen

Revolutie van 1905

• Rusland: amper industrie en een absolute vorst = Tsaar Nicolaas II
• 1905: Russisch-Japanse oorlog
  --> onvrede --> demonstratie
• Probleem: ministers en verliezen
  NIET: tsaar
• Reactie: steken en schieten
• Bloedige zondag --> geen vertrouwen in Tsaar

Smeekschrift aan de tsaar

"Sire, Wij, de arbeiders en inwoners van Sint-Pietersburg, afkomstig uit verschillende standen, richten ons, samen met onze vrouwen, onze kinderen en onze ouderen tot U, o Sire, voor gerechtigheid en bescherming. Wij zijn arm, we worden onderdrukt, we moeten eindeloos zwoegen en we worden met minachting behandeld. We stikken in al dit despotisme en deze rechteloosheid."

Gevolgen 

Uitbreken chaos, muiterijen en opstanden

Tsaar belooft een doema = volksvertegenwoordiging

Praktijk: weinig macht

Zou een communistische revolutie volgens Marx in Rusland kunnen plaatsvinden?

Februari revolutie

• Onvrede WO I en economie
• Opkomen Sovjets = marxistisch-socialistisch raden (van arbeiders)
• Tsaar --> Nieuwe Voorlopige regering met Kerenski
• Communisten niet tevreden
• Lenin: "land, brood, alle macht aan de Sovjets en vrede"
  
  

Oktober revolutie

Lenin en zijn aanhangers, de bolsjewieken, plegen staatsgreep.

Maatregelen:

1. Privébezit afgeschaft 
2. Fabrieken en land werden staatseigendom 
3. Boeren moesten gratis aan de regering leveren 
4. Alle macht aan de sovjets 
   

Gevolg: Rusland trekt zich terug uit oorlog in Brest-Litovsk (2018)

Welke revolutie hoort bij deze afbeelding?

Burgeroorlog
1917-1922

• De Witten, de mensjewieken --> voor tsaar
• De Roden, de bolsjewieken --> voor Lenin
• Geallieerden: willen Rusland terug
  --> Steunen de Witten.
  --> De Roden vermoordden tsaar
• Rode leger won, bolsjewieken
  --> communisten --> Sovjetunie

Waar hoort het bij:
Bloedige zondag

1. Revolutie 1905
2. Februari revolutie
3. Oktober revolutie
4. Burgeroorlog

Waar hoort het bij:
Russisch-Japanse oorlog

1. Revolutie 1905
2. Februari revolutie
3. Oktober revolutie
4. Burgeroorlog

Waar hoort het bij:
oorlogscommunisme

1. Revolutie 1905
2. Februari revolutie
3. Oktober revolutie
4. Burgeroorlog

Waar hoort het bij:
Kerenski

1. Revolutie 1905
2. Februari revolutie
3. Oktober revolutie
4. Burgeroorlog

Waar hoort het bij:
afschaffen privé bezit

1. Revolutie 1905
2. Februari revolutie
3. Oktober revolutie
4. Burgeroorlog

Waar hoort het bij:
Brest-Litovsk

1. Revolutie 1905
2. Februari revolutie
3. Oktober revolutie
4. Burgeroorlog

Waar hoort het bij:
Tsaar Nicolaas II wordt vermoord

1. Revolutie 1905
2. Februari revolutie
3. Oktober revolutie
4. Burgeroorlog

Iemand tijdens de Russische burgeroorlog

"We moeten de kracht en de populariteit van de terreur bevorderen. Boeren zijn uitzuigers die rijk zijn geworden van de honger van het volk. Koelakken zijn valse vijanden van de Sovjetregering en bloedzuigers die zich hebben gevoed met het bloed van de arbeiders. Dood aan hen allen!"

--> was deze persoon een Rode of een Witte. Leg je antwoord uit met behulp van de bron.

--> zou Karl Marx het met de schrijver van de bron eens zijn? Leg je antwoord uit met behulp van de bron.

1. Rood of Wit? Mbv de bron.
2. Marx mee eens of oneens? Mbv de bron.

Opdracht

Wat: maak een woordweb per doel

Wie: individueel

Hoe: met je boek en je aantekeningen

Hoe lang: 10 minuten

Klaar: aan de slag met domeinopgaven

Afsluiting

Doelen van deze les:

• Waarom Sovjetunie?
• Werkwijze Sovjetunie?
• Gevolgen Sovjetunie?

--> is communisme een optie?

--> bestaat zoiets als volledige gelijkheid? 

Boek:
Animal Farm

Serie:

The Last Tsars