4.5 Germanen en romeinen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Romeinen en Germanen

Paragraaf 4.5

Programma 

Wat?	Hoe?	Tijd?
Terugblik	Klassikaal	10 minuten
Instructie	Klassikaal	15 minuten
Verwerking	Klassikaal	5 minuten
Keuze werktijd	Individueel	25 minuten

Wat te leren:

• Alle paragrafen 4.1 t/m 4.5
  
• Aantekeningen
  
• Begrippen

Wat heb je nodig:

• Leermiddel
• Begrippenlijst
• Methode PP (Teams)
• LessonUps

Wat te kunnen:

• RTTI
• Oorzaak / gevolg
• Continuïteit / verandering
• Chronologie
• Verwerking bron (bronelementen gebruiken)
• Verbanden leggen

Oefenvraag

Stappenplan - hoe beantwoord je een toetsvraag?

Een bewering:

'Rome werd in 509 v.Chr een aristocratie'. 

Leg uit of deze bewering juist of onjuist is. Gebruik in je antwoord het begrip Senaat.

Wat heb je nodig?

• Aantekeningenschrift
• Pen 

Goed of fout?

1. De Romeinen gaven Griekse goden Romeinse namen.
2. De Romeinse samenleving was een multiculturele samenleving.

1. Beide zijn goed.
2. 1. is goed en 2. is fout.
3. 1. is fout en 2. is goed.
4. Beide zijn fout.

Leg aan de hand van twee bronelementen uit waarom de afbeelding past bij de Grieks-Romeinse cultuur. 

Romeinse volk

Consul

Senaat

Geeft leiding aan leger

Stelt wetten voor

Heeft vetorecht

Neemt wetten aan

Kiest consuls

Keizers zagen christenen vaak als bedreiging. Waren ze dat ook volgens de bron?

Leg je antwoord uit.

Leerdoel

Aan het eind van deze les:

• Weet je hoe de Romeinen en Germanen in Nederland met elkaar omgingen
• Weet je hoe de Rijn de noordelijke grens van het Romeinse Rijk werd en hoe deze werd beschermd 
• Kun je aan de hand van 4 verschillende oorzaken verklaren hoe het Romeinse Rijk uit elkaar viel

Romeinen en Germanen

Instructie

Romeinen in Nederland

• Tussen 58 & 50 v.Chr. veroverde Caesar   Zuid-NL

• Landbouwstedelijkesamenleving

• De volkeren noemde hij Kelten, Galliërs en Germanen

• Hoge belasting voor Kelten -> opstanden 
• De Kelten werden verjaagd -> tot slaaf gemaakt of vermoord
• De Germanen vestigden zich in NL

Samenwerking

• Romeinen wilden het Rijk nog verder uitbreiden: tegen gehouden door de Germanen -> einde expansie
• Grens werd de Rijn = de Limes
• Bondgenootschap tussen Romeinen en Germanen
• Militaire steun <----> belastingvrij leven

Invloed

• Romeinen gaven cultuur mee -> romanisering
  
• Steden, badhuizen en tempels
• Maar ook:  handel --> geldeconomie in NL

Ondergang

• 3e eeuw N.C.: epidemieën en volksverhuzingen in het Rijk -> minder mensen
• Minder mensen -> minder productie
• Minder productie -> minder belasting
• Minder belasting -> legers slecht onderhouden 

Epidemieën in het Rijk zorgden voor minder inwoners

Er wordt minder belasting opgehaald

Oorzaak

Gevolg 

Ondergang

• Stammen van buitenaf vallen het rijk binnen -> legers kunnen dit niet tegenhouden
• Germanen stichtten koninkrijkjes in het Rijk -> 476 n.Chr. werd de laatste keizer afgezet -> einde West-Romeinse Rijk

• Het Oost-Romeinse Rijk blijft bestaan tot 1453

De legers worden niet goed onderhouden

Germaanse stammen vallen het Rijk binnen

De Romeinse keizer wordt afgezet

Oorzaak

Gevolg

Gevolg

Keuzewerk tijd

Hoe:

• Individueel
• In stilte

! Sommige leerlingen krijgen extra instructie van mij.

Wat:

• Leren voor de toets
• Leermiddel maken
• Begrippen leren
• Test jezelf maken
• Herhaling maken
• Oefentoets maken

Huiswerk aanstaande maandag

• Leren voor de toets!
• Laptop mee
• Maandag nemen we een oefentoets af 

Zet vragen op papier als je die hebt -> laatste kans voor de toets