7.3.1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

   Welkom!

Herhaling 7.1 en 7.2

1) Noem drie sociaal contract filosofen.

2) Leg het principe van trias politica uit.

3) Verklaar waarom verlichte denkers belang hechtten aan onderwijs en de verspreiding van kennis.  

4) Leg het verband uit tussen de opkomst van plantagekoloniën in West-Indië en de toenemende trans-Atlantische slavenhandel.

5) Welke veranderingen in de Europese samenleving veroorzaakten de opkomst van het abolitionisme?

Herhaling 7.1 en 7.2

1. Thomas Hobbes, John Locke en Jean-Jacques Rousseau.
2. Volgens Charles de Montesquieu zou het scheiden van de uitvoerende, wetgevende en rechtssprekende macht leiden tot minder machtsmisbruik.
3. Verlichte denkers hechtten veel belang aan kritisch en rationeel denken.  Om zelfstandig te kunnen denken waren onderwijs en kennis noodzakelijk.
4. Door de opkomst van de plantagekoloniën in West-Indië nam de vraag naar goedkope arbeidskrachten toe, waardoor de vraag naar slaafgemaakten - die via de trans-Atlantische slavenhandel werden verkregen - steeg.
5. Verlichte ideeën over gelijkheid en rechtvaardigheid leidden tot het idee dat natuurlijke rechten universeel waren, dus onverenigbaar met slavernij. In christelijke kringen ontstond het idee dat slavernij niet samenging met naastenliefde en respect voor het leven.

Programma

• Herhaling 7.1-7.2
• Leerdoelen 7.3
• Uitleg 7.3 leerdoelen 1-4
  
• Oefenopdrachten
• Weektaak
• Afsluiting
  

7.3 Verlichte ideeën in Nederland

30 De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap

Leerdoelen

7.3 Verlichte ideeën in Nederland

1) Ik kan vier oorzaken beschrijven voor de opkomst van de patriotten in de 

Republiek.

2) Ik kan met voorbeelden aantonen dat de patriotten verlichte standpunten 

hadden en dat die standpunten in de Bataafse Republiek werden vertaald naar 

politieke maatregelen.

3) Ik kan het verloop van de strijd tussen de patriotten en Oranjegezinden van 

1787 beschrijven en de gevolgen daarvan verklaren.

4) Ik kan beschrijven welke rol de Franse Revolutie speelde in de totstandkoming van de Bataafse Republiek.

7.3 Democratische revoluties

De Verlichting leidt tot politieke omwentelingen.

1765-1783 Amerikaanse Revolutie

1789-1799 Franse Revolutie

1795-1798 Bataafse Revolutie

Patriotten en prinsgezinden

https://schooltv.nl/video/het-verhaal-van-nederland-in-de-klas-patriotten-en-prinsgezinden/#q=verhaal%20van%20nederland

7.3 Bataafse Revolutie

18e eeuw onvrede in Republiek

oorzaken:

- oligarchisering bestuur

- stadhouder Willem V gedroeg zich steeds           meer als een vorst

- verlies Vierde Ned.-Eng. zeeoorlog en           

   enkele koloniën

- afnemende economische voorspoed

Joan Derk van der Capellen tot den Pol

• Gelderse edelman
• Zetelde in Ridderschap van Overijssel
• Pamflet Aan het volk van Nederland (1781)

       bevatte verlichte ideeën:
  - aanklacht tegen bestuur stadhouder

  - wilde bestuurlijke veranderingen  

     (volksinspraak)

  - afschaffing verplichte diensten horigen

  - oproep aan burgers om zich te organiseren 

     en te bewapenen

• patriot

7.3 Patriotten tegen oranje

1786-1787 Strijd in Republiek tussen patriotten en oranjegezinden

• pamfletten, spotprenten en kranten
• vrijkorpsen 

- Willem V vlucht naar Nijmegen

- Aanhouding Goejanverwellesluis

- Pruisisch leger

- Patriotten verdreven

7.3 Patriotten tegen oranje

1795 Franse inval (begin Bataafse Revolutie)

• Franse revolutionairen wilden democratische revolutie verspreiden
• Stadhouder vluchtte naar Londen
• Patriotten namen macht over

1795-1806 Bataafse Republiek

• strijd tussen gematigden en radicalen
• 1798 Staatsregeling (grondwet)

       - algemeen mannenkiesrecht

       - eenheidsstaat

7.3 Nederland?

1806-1810 Koninkrijk Holland o.l.v. koning                                     Lodewijk Napoléon

1810-1813 Franse provincie o.l.v. Napoléon

                     Bonaparte.

                     - bevolkingsregister, 

                    - Code Napoléon

1813-1815 Vorstendom Nederland

1815 Verenigd Koninkrijk der Nederlanden 

           onder koning Willem I (constitutionele  

           monarchie)

Aan de slag

- Wat? Maak opdr. 2 op p153

- Hoe? Alleen en in stilte

- Hulp? Docent

- Klaar? Ga verder met weektaak.

Chronologie 7.3

De volgende gebeurtenissen over de geschiedenis van Nederland staan in willekeurige volgorde:

1 Bataafse Republiek

2 Franse provincie  

3 Koninkrijk Holland

4 Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

5 Verenigd Koninkrijk der Nederlanden

Zet de gebeurtenissen in de juiste chronologische volgorde.

Leerdoelen

7.3 Verlichte ideeën in Nederland

1) Ik kan vier oorzaken beschrijven voor de opkomst van de patriotten in de 

Republiek.

2) Ik kan met voorbeelden aantonen dat de patriotten verlichte standpunten 

hadden en dat die standpunten in de Bataafse Republiek werden vertaald naar 

politieke maatregelen.

3) Ik kan het verloop van de strijd tussen de patriotten en Oranjegezinden van 

1787 beschrijven en de gevolgen daarvan verklaren.

4) Ik kan beschrijven welke rol de Franse Revolutie speelde in de totstandkoming 

van de Bataafse Republiek.

Aan de slag

- Wat? Weektaak

- Hoe? Alleen en in stilte

- Hulp? Docent

- Klaar? Herhaal stof.