6.4 Natuurbeheer en 6.5 Mens en milieu

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Thema 6 Ecologie en duurzaamheid

1. Organismen en hun omgeving

2. Voedselrelaties en hun omgeving

3. Samenleven

4. Natuurbeheer

5. Mens en milieu

6. Duurzaamheid

7. Energiestroom in een ecosysteem

8. Voedselproductie

Leerdoelen

- Je kunt verklaren dat veel natuur in Nederland is ontstaan door ingrijpen van de mens.

- Je kunt manieren noemen waarop mensen in Nederland de natuur behouden, beschermen en herstellen.

Opdrachten BS 4

belangrijk:

1, 2 en 3

Thema 6 Ecologie en duurzaamheid

1. Organismen en hun omgeving

2. Voedselrelaties en hun omgeving

3. Samenleven

4. Natuurbeheer

5. Mens en milieu

6. Duurzaamheid

7. Energiestroom in een ecosysteem

8. Voedselproductie

Leerdoelen

- Je kunt enkele oorzaken en gevolgen van uitputting en vervuiling beschrijven.

- Je kunt enkele oorzaken en gevolgen van klimaatverandering beschrijven.

Invloeden op het milieu

• De mens heeft invloed op het milieu
• Invloed laatste 200 jaar sterk toegenomen
• Afgelopen 50 jaar aantal mensen op aarde verdubbeld

verwoestijning

Vraag

• Bij verwoestijning speelt de mens ook direct een grote rol.
  
• Geef een voorbeeld van menselijke activiteiten die kunnen leiden tot verwoestijning.

Antwoord

• Ontbossing
• Overbegrazing
• Verkeerd waterbeheer
• Uitputting van de bodem

Fosiele brandstoffen

➡️ Brandstoffen die miljoenen jaren geleden zijn gevormd uit resten van planten en dieren.

Voorbeelden:

✅ Aardolie

✅ Aardgas

✅ Steenkool

🔹 Hoe ontstaan ze?

🌱 Dode planten en dieren → begraven onder lagen aarde → hoge druk & temperatuur → fossiele brandstoffen

🔹 Waarom belangrijk?

⚡ Energiebron voor elektriciteit, vervoer & industrie

🔹 Problemen?

❌ Uitstoot van CO₂ → Klimaatverandering

❌ Raken op (niet-hernieuwbaar)

fosiele brandstoffen en koolstofkringloop nu

Broeikaseffect:

Het tegenhouden van warmtestraling door broeikasgassen.

Versterkt broeikaseffect:

Fossiele brandstoffen verbranden -> Toename koolstofdioxide in de dampkring. Er blijft meer warmte hangen op aarde. 

broeikaseffect

versterkt broeikaseffect

Vraag

• Wat zijn fossiele brandstoffen?
• Geef voorbeelden van fossiele brandstoffen.

Antwoord

• Brandstoffen die miljoenen jaren geleden zijn gevormd uit resten van planten en dieren.
• Aardolie, aardgas, steenkool

Vraag

• Waarom is het broeikaseffect goed voor ons?
• Waarom is het versterkt broeikaseffect niet goed voor ons?

Antwoord

• Zonder broeikaseffect zou het op aarde veel kouder zijn (-18 graden)
• De aarde warmt op, het klimaat verandert. 

1. 🌡️ Klimaatverandering (temperatuurstijging)
   
2. ❄️ Smelten van ijskappen en gletsjers
3. 🌊 Stijging van de zeespiegel
4. 🌪️ Extremer weer (stormen, hittegolven, droogtes)
5. 🌾 Verstoring van ecosystemen en biodiversiteit
6. 🚜 Minder vruchtbare grond en mislukte oogsten
7. 🏝️ Bedreiging van kustgebieden en eilanden

- 🚑 **Gezondheidsproblemen door hitte en luchtvervuiling**

Wil je dit korter of juist uitgebreider? 😊

Opdrachten BS 5

belangrijk:

1, 3, 6 en 7