Introductie: H9 criminaliteit

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Introductie

H9: Criminaliteit 

Leerdoel

Aan het eind van de les kan je:

• het verschil uitleggen tussen een overtreding en een misdrijf
• uitleggen wanneer je spreekt van criminaliteit
• uitleggen wat de materiële en niet-materiële gevolgen van criminaliteit zijn 

Begrippen

• Asociaal
• Strafbaar gedrag
• Delict
• Overtredingen
• Misdrijven 
• Criminaliteit
• Materiële gevolgen
• Niet-materiële gevolgen

Maak aantekeningen

Maak aantekeningen

Wat denk jij dat criminaliteit inhoudt?

Wat denk jij dat criminaliteit inhoudt?

Criminaliteit

Criminaliteit 

Het geheel van gedragingen dat door de wet strafbaar gesteld wordt. 

Delict: een strafbaar feit

4 kenmerken veelvoorkomende criminaliteit 

• strafbare gedragingen die veel     voorkomen 
• het veroorzaakt veel schade
• het zijn hinderlijke gedragingen 
• de gedragingen bevorderen het gevoel   van onveiligheid

Strafbaar gedrag: overtreden van wetsregels

Misdrijf

Overtreding

Een zware schending van de wet. 

Je krijgt hiervoor een strafblad als je ouder bent dan 12 jaar.

Verhoring en zware straf. 

Een lichte schending van de wet. 

Je krijgt meestal geen strafblad. 

Er komen 3 vragen aan... 

Ter kennisneming en controle...

Noem een voorbeeld van een overtreding

Noem een voorbeeld van een overtreding

Noem een voorbeeld van een misdrijf

Noem een voorbeeld van een misdrijf 

Bepaal of de situatie op de foto een overtreding is of een misdrijf

Is de situatie op de foto een overtreding of een misdrijf?

Overtreding

Misdrijf

Maak aantekeningen

Maak aantekeningen

Tijdgebonden

Plaatsgebonden

Onze ideeën over wat strafbaar zou moeten zijn, veranderen. 

Wat is toegestaan in Nederland, kan in een ander land strafbaar zijn. 

Voorbeeld

Internetcriminaliteit

Geschreven regels

Ongeschreven regels

• Maken duidelijk wat je rechten en plichten zijn 
• Ook wel rechtsregels genoemd, overtreding is strafbaar
• Voor iedereen geldend
• Staan in wetten beschreven

• Gedragsregels die niet in de wet staan
• Door mensen over de jaren heen ontwikkeld en van elkaar overgenomen
• Overtreding is niet strafbaar,  maar mensen vinden je dan vaak asociaal

Waarde 

Normen

• Iets wat mensen belangrijk vinden 
• Een ideaal
• Gericht op de lange termijn 

• Regels
• Horen bij een waarde
• Ongeschreven regels
• Geschreven regels

Er komen 2 vragen aan... 

Ter kennisneming en controle...

Koppel de waarde met de juiste norm

Koppel de waarde aan de juiste norm 

Veiligheid

Orde

Respect

Niet praten tijdens de uitleg

U zeggen tegen oudere mensen 

Stoppen voor een rood stoplicht

Wat is volgens jou een ongeschreven regel?

Wat is volgens jou een ongeschreven regel?

Maak aantekeningen

Maak aantekeningen

Criminaliteit is een maatschappelijk probleem, want: 

1. Het gaat om een situatie die veel mensen onwenselijk vinden 
2. Er bestaan verschillende meningen over de oplossing van het probleem 
3. Het probleem krijgt de aandacht van de media 
4. Het probleem kan door middel van gezamenlijke actie of door de overheid worden opgelost 

Criminaliteit heeft gevolgen op materieel vlak en immaterieel vlak. 

Deze gevolgen hebben te maken met geld

De psychologische gevolgen van criminaliteit, gevoelens en de beleving van slachtoffers. 

Materiële gevolgen

• Er zijn kosten voor burgers en bedrijven om   criminaliteit te voorkomen. 
• Er zijn ook kosten voor burgers en bedrijven als gevolg   van criminaliteit. 
• De uitgaven van de overheid lopen ook hoog op om   criminaliteit te bestrijden. 

Immateriële gevolgen

• Er zijn gevoelens van angst en onveiligheid
• Er kan emotionele of geestelijke schade zijn 
• Als mensen onvoldoende worden geholpen door de   overheid kan dit leiden tot aantasting van het rechtsgevoel
• Opvattingen over goed en kwaad kunnen veranderen:   normvervaging
• Mensen kunnen het vertrouwen in de overheid en de   politiek verliezen 
• Het gevaar voor eigenrichting bestaat 

Er komen 3 vragen aan... 

Ter afsluiting

Bij de buren is er vorige week ingebroken, daardoor
slapen ze nu heel slecht.

Bij de buren is er vorige week ingebroken, daardoor slapen ze nu heel slecht. 

1. Materieel gevolg
2. Immaterieel gevolg

Doordat er in het winkelcentrum steeds vaker wordt ingebroken, heeft de groenteboer camera's voor zijn bedrijf opgehangen.

Doordat er in het winkelcentrum steeds vaker wordt ingebroken, heeft de groenteboer camera's voor zijn bedrijf opgehangen. 

1. Materieel gevolg
2. Immaterieel gevolg

Voel jij je wel eens onveilig door veelvoorkomende criminaliteit?

Voel jij je wel eens onveilig door veelvoorkomende criminaliteit?

Ja

Nee

Samenvattingsvideo van dit hoofdstuk 'Wat is criminaliteit'