Literatuurgeschiedenis middeleeuwen - deel II

• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Literatuurgeschiedenis 

middeleeuwen - deel II

Hoofse cultuur 

Hoofse cultuur --> cultuur en de daarbij horende normen en waarden die gedurende de 12de en 13de eeuw gebruikelijk waren aan de Europese hoven

Hoofsheid: 

De hoofse edelen en ridders: 1. fatsoen - 2. onderlinge wrijving vermijden - 3. rekening houden met gevoelens van anderen - 

4. fysieke en mentale zelfbeheersing  - 5. driften onderdrukken - 6. een ander in zijn of haar waarde te laten

Rol van de hoofse literatuur 

- verspreider van de normen en waarden die binnen de hoofse cultuur golden (door het beschrijven van wenselijk gedrag)

- stimuleren van kunst en cultuur was een belangrijk onderdeel van het hoofse gedrag dat edelen en ridders dienden te vertonen. Literatuur werd binnen dit kader gezien als meest belangrijke vorm van kunst.

Hoofse ridderverhalen

Kenmerken:

- een hoge waardering van de vrouw

- moedige, sterke en slimme ridders 

- list en sluwheid zijn belangrijker dan kracht en moed

- de liefde = centraal thema 

- neiging naar wonderen en sprookjeselementen

Hoofse ridderverhalen 

De hoofse ridderromans worden verdeeld in:

- Brits-Keltische romans

- Oosterse romans

- Klassieke romans

Brits-Keltische roman 

- de strijd van Britse helden tegen binnenvallende Angelen en Saksen verheerlijkt

- Koning Arthur en zijn ridders van de tafelronde - hoofdrol 

- ridders verzamelden - ronde tafel en avontuur volgt 

- queeste / zoektocht 

- Arthurromans - Walewein 

Oosterse roman

Ontstaan door kruistochten: contacten met Perzische en Arabische landen 

Hierdoor: allerlei oosterse verhalen bekend en deze beïnvloedden Europese schrijvers

(Oosterse) sfeer in romans: 1. oosterse vorsten met harems en veel pracht en praal - 2. dappere ridders maar vechten niet - 3.

hoofse liefde = belangrijkste thema

Floris ende Blanchefloer (in 1250 uit het Frans vertaald) 

https:

Klassieke ridderroman

- spelen in de klassieke oudheid (de tijd van de Grieken en Romeinen)

- vaak romantische verhalen waarin de hoofse liefde centraal staat

- Bekend is: Het prieel van Troyen (speelt tijdens het beleg van Troje)

Klassieke ridderroman

- De oorspronkelijk klassieke verhalen --> in Middelnederlandse klassieke ridderromans vrij getrouw naverteld

- de omgeving is veranderd in een middeleeuws decor

- de klassieke personages worden getransformeerd tot middeleeuwse ridders 

- de krijgshaftige gevechten worden riddertoernooien 

- verhalen over Alexander de Grote en de helden van Troje 

Voorbeelden secundaire literatuur 

Literatuurgeschiedenis.nl 

dbnl.org 

https:

https: