4.3 Het Parlement

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Startopdracht

Ga naar bladzijde 58 en 59 en schrijf de zwart en blauwgedrukte woorden. 

Schrijf bij de blauwgedrukte worden ook de betekenis. 

4.3 Het Parlement

Eerste en Tweede Kamer

Eerste en Tweede Kamer

•  Wat er in Nederland moet gebeuren wordt bepaald door het parlement 
  
  
• Het parlement bestaat uit: De Eerste Kamer en de Tweede Kamer
  
  
• In de Eerste Kamer en de Tweede kamer zitten volksvertegen-woordigers die door ons zijn gekozen

Eerste en Tweede Kamer

•  De Tweede Kamer heeft 150 leden die rechtstreeks gekozen zijn
  
  
• De Eerste Kamer heeft 75 leden die indirect gekozen zijn via verkiezingen voor de provincie.  

Parlement

• Volksvertegenwoordigers besluiten welke wetten worden aangenomen
  
  
• Om een wet aan te nemen heb je een meerderheid nodig. 
  
  
• Het aantal stemmen dat een partij krijgt bij verkiezingen bepaalt hoeveel zetels de partij krijgt.

Zetel

• Een zetel is een plek in het parlement. 
  
  

• Het parlement voert de wetten niet uit. Dat is de taak van de ministers in de regering.

Wat doet het parlement?

Hoofdtaken parlement

• Het parlement heeft twee hoofdtaken:
  
  
• 1. De wetgevende taak
• 2. De controlerende taak

Wetgevende taak

Rechten tweede kamerleden:

• Stemrecht: het recht om voorstellen goed te keuren of af te keuren. 
  
  
• Recht van amendement: ze kunnen veranderingen aanbrengen in een wetsvoorstel. 
  
  
• Recht van initiatief: ze mogen zelf wetsvoorstellen maken en die aan de Kamer voorleggen.  

Controlerende taak

Controlerende taak

• De Tweede taak van het parlement is het controleren hoe de ministers hun werk doen. 
  
  
• Als de Kamerleden het gevoel hebben dat er iets fout gaat, dan moeten ministers naar de Kamer komen.
  
  
• De ministers moeten zich dan verantwoorden. 

Rechten

• Vragenrecht
• Motierecht
• Recht van interpellatie
• Enquêterecht

Vragenrecht

• Vragenrecht: Ze mogen mondeling of per brief vragen stellen aan ministers. 
  
  
• Vaak gaat het over iets wat op het nieuws is, bijvoorbeeld een ontsnapte gevangene die een moord heeft gepleegd.
  
  
• De minister moet elke vraag beantwoorden. 

Motierecht

• Motierecht: een motie is een uitspraak waarin de Kamer zijn mening over iets geeft of een minister vraagt iets te doen
  
  
• Wanneer de meerderheid voor de motie stemt, wordt deze aangenomen. 
  
  
• Bij een motie van wantrouwen vraagt een kamerlid een minister af te reden nadat deze geloven heeft of grote fouten heeft gemaakt

Recht van interpellatie:

• Kamerleden mogen een minister 'ter verantwoording' roepen. Dat betekent dat de minister voor een debat naar de Tweede kamer moet komen om uitleg te geven over het beleid

Enquêterecht

• Kamerleden mogen een grote onderzoek laten uitvoeren  als ze denken dat de regering een grote fout heeft gemaakt in een bepaalde kwestie.