§3.4 Klimaatverandering en duurzaamheid in de VS

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Binnen is beginnen!

Binnen is beginnen!

• Ga op je plek zitten,
• Pak je ipad voor,
• Ga naar lessonup en accepteer de uitnodiging,
• Beantwoord de 5 geografische vragen van de openingsfoto met je buur aan je tafel
• Wanneer de timer afloopt, is het stil!

Beschrijving van de openingsfoto

Een buitenwijk van Las Vegas, stad midden in de woestijn

Startopdracht

Wat?	Bekijk de paragraaf en de lessonup en schrijf op wat je al weet of kan
Hoe?	Zelfstandig in stilte
Hulp	Brein, Boek, Buur, Bureau
Tijd	Timer
Klaar?	Keuze 1: Ik begrijp het goed: ga zelfstandig aan het werk + verdieping Keuze 2: Ik begrijp het bijna: ga zelfstandig aan het werk + herhaling Keuze 3: I k vind het nog lastig: doe mee met de instructie

Binnen is beginnen!

Binnen is beginnen!

• Ga op je plek zitten,
• Pak je laptop/iPad voor,
• Ga naar lessonup en accepteer de uitnodiging,
• Doe de startopdracht

Hoofdstuk 3: 

Weer en klimaat in de VS

§3.4 Klimaatverandering en duurzaamheid in de VS

Lesplanning 

Aanwezigheid en huiswerkcontrole 

Mededelingen:  

Uitleg §3.4 'Klimaatverandering en duurzaamheid in de VS'

Maak van §3.4 'Klimaatverandering en duurzaamheid in de VS' vraag 1 t/m 4

Lesafsluiter: lesdoelcheck

Vooruitblik op de volgende les

Lesdoelen van deze les

1. Benoem hoeveel graden het warmer is geworden in de VS
2. Vertel een gevolg van de temperatuurstijging in de VS
3. Welke gebied in de VS valt in de toekomst minder regen?
4. Welk gevolg heeft het neerslag te kort op aquifers zoals de Ogallala Aquifer?

Neem de vragen over en beantwoord ze tijdens de uitleg!

Examenvraag

Bron 10

Wat weet jij van van de vorige keer?

Veranderingen in klimaat

Vraag 1: Wat zie je op deze kaarten?

Vraag 2: Wat valt je op?

Vraag 3: Welke verandering in temperatuur zal er in de toekomst plaatsvinden?

Vraag 4: Welk voorspelling kun je maken voor de neerslag?

Werkvorm: DDU

In 3 minuten ga je:

• Denken: zelfstandig de vragen beantwoorden
• Delen: bespreken met je buren aan je tafel
• Uitwisselen: gezamelijk de antwoorden uitwisselen

Veranderingen temperatuur

De afgelopen tientallen jaren is de gemiddelde jaartemperatuur in de meeste gebieden in de VS gestegen met 0,5 tot 2 °C. 

In alle seizoenen is het warmer geworden, vooral in de winter. De herfst is een uitzondering. 

Groeiseizoen: 4 tot 16 dagen langer sinds 1970.

Verwachting: de komende eeuw stijgt de gemiddelde jaartemperatuur verder.

Gevolgen

Hoge temperaturen: leidt tot meer verdamping.

Vooral in het westen van de VS zal meer droogte ontstaan.

Gevolgen: 

• Verdroging
• Verwoestijning
• Natuurbranden zullen vaker voorkomen.

Veeteelt:

Koeien kunnen niet tegen extreme hitte, omdat zij niet kunnen zweten. 

Melkproductie zal achteruit gaan

0

Veranderingen in Neerslag

Meer neerslag: Noordwesten en het zuiden valt 4% meer neerslag. 

Minder neerslag: oostkust, Rocky Mountains, en het zuidwesten.

Extremere buien: 

De neerslagintensiteit is in de meeste gebieden toegenomen.

Verwachting: 

Gemiddelde jaarlijkse hoeveelheid neerslag zal in een groot deel van de VS verder toenemen. 

Gevolgen

Meer neerslag betekent niet automatisch dat er meer water beschikbaar is in een gebied....

Heftiger buien kan leiden tot:

• Overstromingen
• Modderstromen 
• Bodemerosie 
• En stroomt snel af naar andere gebieden.

Daarnaast is er meer verdamping, waardoor er minder nuttige neerslag is. De waterbalans kan negatief worden.  

nos.nl

Aquifers

• In droge gebieden: veel irrigatie door  grondwater
  
  
• Grondwater zal verder opraken want word niet meer bijgevuld door neerlag. 

• Ogallala Aquifer is na tientallen jaren van oppompen van grondwater kleiner aan het worden.
  

 Ecologische voetafdruk

Ecologische voetafdruk: De ruimte die we per persoon innemen op aarde, weergegeven in hectare. 

Als we alle beschikbare ruimte op aarde eerlijk

 en duurzaam verdelen: 1,7 hectare per persoon beschikbaar

Nederlander: 5,8 hectare

Vietnamees: 1,7 hectare

Tanzaniaan: 1,5 hectare

Chinees: 3,4 hectare

Amerikaan: 8,4 hectare

De VS heeft na China grootste CO2 uitstoot ter wereld!

Doe de ecologische voetafdruk test!

Op de volgende dia is de link naar de test.

Vul hem in zoals jullie als gezin leven.

Vul hem serieus in!

Conclusie: hoeveel aardbollen heb jij nodig? 

voetafdruktest.wwf.nl

Hoeveel aardbollen heb jij nodig?

Aan het werk 

Wat?	§3.4 'Klimaatverandering en duurzaamheid in de VS' vraag 1 t/m 4
Hoe?	Zelfstandig in stilte
Hulp	Brein, Boek, Buur, Bureau
Tijd	Timer Daarna sluiten we af met een examenvraag
Klaar?	Maak de herhaling Of verdiep je: -Anders actief: Bronnen - gevolgen -Examentrainer extra

Aan het werk 

Ik begrijp het wel	Ik begrijp het bijna	Ik vind het nog lastig
Zelfstandig werken: §3.4 'Klimaatverandering en duurzaamheid in de VS' vraag 1 t/m 4 Klaar? Anders actief: Bronnen - Klimaten in de wereld	Maak de herhaling Klaar? Examentrainer extra	Extra uitleg van de docent

Examenvraag