Om een samenleving goed te leiden waren er leiders nodig. Er ontstond een hiërarchie / gelaagde samenleving:
De monarch (koning)
Priesters (onderhouden contact met de goden)
Ambtenaren (helpen bij het bestuur)
Handelaren (kopen, vervoeren en verkopen van producten) en ambachtslieden (gespecialiseerd in een ambacht)
Boeren en slaven
Het eiland Dilmu (Bahrein), was de belangrijkste markt in het Perzisch golfgebied.
Slide 9 - Tekstslide
Slide 10 - Tekstslide
1.3 De eerste steden
Een koning moet zijn volk goed verzorgen, dus ...
Er moesten voorraden worden aangelegd
Een deel van het geproduceerde voedsel moest dus worden afgestaan aan de koning (belasting)
Om problemen te voorkomen moest worden bijgehouden welke regels er waren en hoeveel voedsel er was geproduceerd
Het schrift werd uitgevonden.
Kwam daarmee een eind aan de prehistorie?
Men vond het schrift uit.
Het eiland Dilmu (Bahrein), was de belangrijkste markt in het Perzisch golfgebied.
Slide 11 - Tekstslide
Een kalkstenen tablet, met redenen waarom mensen niet op hun werk verschenen, c.a. 1250 v.Chr.
Ik moest bier brouwen
Ik ben door een schorpioen gestoken
Ik dronk bier met mijn vader
Mijn moeder was ziek
Mijn dochter bloedde
Ik moest stenen halen
Slide 12 - Tekstslide
1.3 De eerste steden
Historische vaardigheid: invalshoeken
Cultureel: Wat denken / voelen mensen en hoe uiten zij dit?
Economisch: Wat zijn de middelen van bestaan?
Politiek: Hoe wordt de samenleving bestuurd?
Sociaal: Hoe zijn de onderlinge verhoudingen in een samenleving?
Het eiland Dilmu (Bahrein), was de belangrijkste markt in het Perzisch golfgebied.
Slide 13 - Tekstslide
Slide 14 - Tekstslide
1.3 De eerste steden
Cultureel: in de steden geloofden men in meerdere goden, zij waren polytheïstisch
Economisch: de steden kenden verschillende ambachten, maar waren afhankelijk van landbouw (dus boeren)
Politiek: de steden werden geregeerd door een vorst.
Sociaal: de rest van de mensen waren onderdaan en betaalden belasting. Daarmee betaalde de vorst de verschillende lagen van de bevolking
De invalshoeken hebben dan ook veel overlappingen
Het eiland Dilmu (Bahrein), was de belangrijkste markt in het Perzisch golfgebied.
Slide 15 - Tekstslide
Slide 16 - Tekstslide
Slide 17 - Tekstslide
Slide 18 - Tekstslide
Slide 19 - Tekstslide
Slide 20 - Tekstslide
Slide 21 - Tekstslide
Slide 22 - Tekstslide
Slide 23 - Tekstslide
Slide 24 - Tekstslide
De levenswijze van j-v
Ontstaan van landbouw(samenlevingen)
Ontstaan stedelijke gemeenschappen
Nomadisch bestaan
Bezit werd belangrijk; één kreeg meer bezit dan een ander.
Dieren werden gedomesticeerd
Sedentaire leefwijze
Specialisatie
Hiërarchische samenlevingen
Onderdeel van de natuur
Duidelijke rolverdeling
Dorpen waren autarkisch
Sociale ongelijkheid
Elite
Belastingen
Schrift
Slide 25 - Sleepvraag
Lees de tekst 'Het ontstaan van steden'. Sleep de kenmerken de juiste plaats.
Juist
Onjuist
Aan het einde van de prehistorie groeiden sommige dorpen uit tot steden.
De steden hadden veel bewoners waarvan de meesten boer waren.
De eerste steden ontstonden bij rivieren.
De eerste steden waren van de Soemeriërs in Mesopotamië.
Slide 26 - Sleepvraag
Gebruik de tekst 'Culturele ontwikkelingen'. Gebruik de 4 feiten. A. De Soemeriërs hadden een bloeiende economie. B. De Soemeriërs hadden een hoogontwikkelde cultuur. C. De Soemeriërs hadden een ingewikkelde bestuursorganisatie. D. De Soemeriërs ontwikkelden het spijkerschrift.
A
Feit a is een oorzaak van feit b.
B
Feit a is een oorzaak van feit c.
C
Feit a is een oorzaak van feit d.
Slide 27 - Quizvraag
Gebruik de tekst 'Culturele ontwikkelingen'. Gebruik de 4 feiten. A. De Soemeriërs hadden een bloeiende economie. B. De Soemeriërs hadden een hoogontwikkelde cultuur. C. De Soemeriërs hadden een ingewikkelde bestuursorganisatie. D. De Soemeriërs ontwikkelden het spijkerschrift.