2.1 Oorzaken van de oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

Oorzaken van de oorlog

De Eerste Wereldoorlog

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

Nieuwe grenzen

Leerdoel:

Je kan beschrijven dat door nationalisme en modern imperialisme de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

nationalisme

modern imperialisme

B

Nieuwe wapens

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat door militarisme en een wapenwedloop de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

militarisme

wapenwedloop

C

Nieuwe bondgenoten

Leerdoel:

Je kan uitleggen dat door het sluiten van bondgenootschappen de spanningen in Europa groter werden.

Begrippen:

bondgenootschappen

centralen

geallieerden

 

tweefrontenoorlog

Van Schlieffenplan

• In de 19e eeuw was er veel nationalisme in Europa. 
   
• Dat is dat je trots bent op je volk, land, taal en cultuur. 
   
• Dit had grote gevolgen voor Duitsland en het Turkse Rijk. 

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

DeBoze burgers

Nieuwe grenzen

• Tot 1871 bestond er niet één Duitsland, maar een verzameling kleine staatjes.

• In 1871 werd uit die staatjes het Duitse Keizerrijk gesticht. Dit versterkte de nationalistische gevoelens van de Duitsers.

• Duitsland was in één klap het machtigste land van Europa. En daarmee de grootste vijand van Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland.
  
  
• Daarnaast wilde Duitsland koloniën hebben in Afrika en Azië. Dit past bij het modern imperialisme 

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

DeBoze burgers

Nieuwe grenzen

• Het tegenovergestelde gebeurde met het Turkse Rijk. 
  
• Dit rijk was verzwakt. Volken op de Balkan wilden hun eigen staat hebben. 
  
• 1878: Servië maakt zich los van het Turkse Rijk
  
• 1878: Bosnië maakt zich los van het Turkse Rijk. Wordt direct daarna ingenomen door Oostenrijk-Hongarije. 
  
• 
  
• In Bosnië woonden veel Serviërs. Zij willen juist bij Servië horen. Gevolg: spanningen op de Balkan. 

§2.1

Oorzaken van de oorlog

A

DeBoze burgers

Nieuwe grenzen

De industrialisatie van de 19e eeuw zorgde voor veranderingen in de oorlogsvoering:
 

• Fabrieken maakten sneller en meer wapens, waardoor legers konden groeien. 
  
  
• Uitvinders kwamen met nieuw soort wapens: gifgas, mitrailleurs, tanks, onderzeeërs, vliegtuigen.

§2.1

Oorzaken van de oorlog

B

DeBoze burgers

Nieuwe wapens

• Begin 20ste eeuw was er veel militarisme: oorlog was iets goeds. Oorlog was een juiste manier om een conflict op te lossen. 
   
• Daarom wilden Europese landen een groter leger het grootste leger hebben. Er ontstond een wedstrijd welk land de meeste en beste wapens had. Deze wedstrijd noem je een wapenwedloop. 
   
• Vooral het streven van Duitsland om koloniën te hebben was een grote aanleiding hiervoor.

§2.1

Oorzaken van de oorlog

B

DeBoze burgers

Nieuwe wapens

Rond 1900 waren er spanningen in Europa:

• Nationalisme
• Modern Imperialisme
• Militarisme
• Wapenwedloop
• Bondgenootschappen

§2.1

Oorzaken van de oorlog

C

DeBoze burgers

Nieuwe bondgenoten

Centralen	Geallieerden
Duitsland	Rusland
Oostenrijk-Hongarije	Frankrijk
Turkse Rijk	Groot-Brittannië
Italië (stapte in 1914 over naar de geallieerden)	VS (vanaf 1917)

Bondgenootschappen:
verplicht om elkaar te helpen bij oorlog

§2.1

Oorzaken van de oorlog

C

DeBoze burgers

Nieuwe bondgenoten

Centralen	Geallieerden
Duitsland	Rusland
Oostenrijk-Hongarije	Frankrijk
Turkse Rijk	Groot-Brittannië
Italië (stapte in 1914 over naar de geallieerden)	VS (vanaf 1917)

Bondgenootschappen:
verplicht om elkaar te helpen bij oorlog

§2.1

Oorzaken van de oorlog

C

DeBoze burgers

Nieuwe bondgenoten

• Duitsland: tussen twee vijanden  

• Hoe tweefrontenoorlog voorkomen? 

§2.1

Oorzaken van de oorlog

C

DeBoze burgers

Nieuwe bondgenoten

Generaal Von Schlieffen bedacht een plan: Von Schlieffenplan

• Rusland: groot, tijd nodig om te mobiliseren.   
• Daarom eerst Frankrijk verslaan via België (want Maginotlinie Fransen)

§2.1

Oorzaken van de oorlog

C

DeBoze burgers

Nieuwe bondgenoten