Woordraadstrategieën

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Woordraadstrategieën

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je:

- de betekenis van een moeilijk woord in een tekst vinden door gebruik te maken van contextuele aanwijzingen. 

- synoniemen, tegenstellingen, voorbeelden, en omschrijvingen herkennen die helpen bij het begrijpen van een moeilijk woord.

- woorddelen analyseren om de betekenis van een moeilijk woord te achterhalen.

Gebruik van synoniemen

Synoniemen zijn woorden met dezelfde of bijna dezelfde betekenis die in de buurt van een moeilijk woord kunnen staan.
Voorbeeld: 'geneugten ' en 'genoegens'. 

Tegenstellingen

Tegenstellingen zijn woorden die het tegenovergestelde betekenen. Deze woorden worden ook wel antoniemen genoemd.

Voorbeeld: 'achterdochtig' en 'goedgelovig'. 

Voorbeelden

Een voorbeeld; bij het woord gilde staat 'zoals de vakvereniging van schoenmakers'.

Omschrijving

Een omschrijving of definitie; bij kapitalisme staat 'maatschappelijk systeem waarbij bedrijven in het bezit van mensen zijn en niet van de staat, met alle economische effecten daarvan'.

Afbeeldingen

Een afbeelding; bij keurmerk staat een plaatje van zo'n keurmerk, bijvoorbeeld het 'Beter leven'-logo.

Woorddelen

Het moeilijke woord bevat een bekend woorddeel. In het woord accentueren herken je het woord accent (nadruk); accentueren is 'benadrukken'.

Andere taal

Het moeilijke woord is te herleiden tot een woord uit een andere taal. In het woord lommerrijk herken je misschien het Franse woord (l')ombre (= schaduw); lommerrijk is dus 'schaduwrijk', 'met veel schaduw'.

sjoemelsoftware

"Volkswagen gebruikte sjoemelsoftware om emissietests te manipuleren, wat leidde tot een groot schandaal."

treitervlogger

"De treitervlogger zorgde voor opschudding door buurtbewoners lastig te vallen en dit te filmen."

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.