5.2.1 Je kunt kenmerken van kraakbeenweefsel en beenweefsel noemen en de delen ervan benoemen in een afbeelding.
5.2.2 Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.
Slide 3 - Tekstslide
stammen zijn geordend op:
skelet:
geen skelet
inwendig skelet
uitwendig skelet
Slide 4 - Tekstslide
Hoe lenig ben jij?
Kun jij nog je tenen bij je mond brengen, zoals toen je een baby was?
Weet je hoe dat kan?
Dat gaan we nu behandelen
Slide 5 - Tekstslide
Waar zijn botten van gemaakt?
Botten bestaan uit kraakbeen- of beencellen
met tussencelstof eromheen.
In tussencelstof zit lijmstof en kalk (zouten)
Kalk is hard
Lijmstof is taai en kan buigen
Slide 6 - Tekstslide
Beenweefsel
De meeste botten bestaan voor het grootste deel uit beenweefsel.
Beenweefsel is hard, heel stevig en bijna niet buigzaam.
In beenweefsel zitten veel kalkzouten en weinig lijmstof.
Slide 7 - Tekstslide
Kraakbeenweefsel
Kraakbeen:
- Weinig kalk
- Veel lijmstof
- Buigzaam
Slide 8 - Tekstslide
Kraakbeenweefsel (cellen in groepjes)
Tussencelstof: veel lijmstof, weinig kalk
Beenweefsel (cellen in kringetjes rond kanaal)
Tussencelstof: veel kalk, weinig lijmstof
langwerpige botcellen zijn met lange uitlopers met elkaar
verbonden
Slide 9 - Tekstslide
Kraakbeenweefsel en beenweefsel
Kraakbeen
Been (Bot)
Tussenstof
Lijmstof, soepel maar stevig
Kalkzouten en lijmstof. Heel lichtelijk buigzaam, vooral erg stevig.
Celkern
In groepjes in tussenstof
In kringen rond kleine buisjes, daarin liggen bloedvaten
Slide 10 - Tekstslide
Waar zijn botten van gemaakt?
Kalk en lijmstof
Been
veel kalk, weinig lijmstof
Kraakbeen
weinig kalk, veel lijmstof
Kalkstof verwijdert met een zuur
Lijmstof verwijdert met gebruik van warmte
Bot is buigzaam zonder kalk.
Bot is breekbaar zonder lijmstof.
Slide 11 - Tekstslide
Van baby tot oudere
Botten veranderen
Baby:
- Veel lijmstof in de botten, weinig kalk
- Op veel plekken kraakbeen
Oudere:
- Veel kalk in de botten, weinig lijmstof
-Minder kraakbeen in het skelet
Door de grote hoeveelheid lijmstof in de botten van babies zijn ze heel flexibel. Tot en met ongeveer je 15e heb je meer lijmstof in je botten dan kalk: hierdoor breken (jonge) kinderen veel minder snel hun botten.
Naarmate je ouder wordt, gaat de hoeveelheid lijmstof in je botten omlaag. Dit zorgt er bijvoorbeeld voor dat oudere mensen sneller hun botten breken als ze vallen.
Slide 12 - Tekstslide
Waar kraakbeen blijft?
Slide 13 - Tekstslide
Zelfstandig werken
Wat? Lees blz. 17 & 18 en maak opgave 1 tot en met 6
Hoe? Je mag na 5 minuten zachtjes overleggen in je groep
Hulp? Kijk in je boek, vraag binnen je groep, steek dan je vinger op.
Tijd? 15 minuten.
Uitkomst?
5.2.1 Je kunt kenmerken van kraakbeenweefsel en beenweefsel noemen en de delen ervan benoemen in een afbeelding.
5.2.2 Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.
Lesduur is: 30 min
