3.2 - De Chinese Republiek les 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

“Het schandelijke gedrag van christenen en barbaren ergert onze Goden en Geesten, vandaar de vele plagen waaronder wij nu te lijden hebben (…) De ijzeren wegen en ijzeren wagens storen de aarddraak en vernietigen de heilzame invloeden van de bodem (…) De missionarissen verwijderen de ogen, het merg en hart van de doden om medicamenten te vervaardigen. Wie op de pastorie een glas thee drinkt, wordt door de dood getroffen: de hersenen barsten de schedel uit…”

Waarom gingen de Engelsen naar China?

1. Omdat ze nieuwsgierig waren
2. Om daar te gaan wonen
3. Om nieuwe technieken te leren
4. Om te handelen

Wat vond Confusius belangrijk?

Let op!
Meerdere antwoorden zijn goed

1. Familie moet bij elkaar wonen om elkaar te helpen
2. Moeders zijn de baas in huis
3. Jongeren zijn belangrijker dan ouderen
4. Iedereen moet gehoorzaam zijn aan ouderen

Waarom wilden de Chinezen op ontdekkingsreis?

1. Om plantages aan te leggen
2. Om andere landen te laten zien hoe goed ze waren
3. Om te handelen
4. Om land te bezetten

Wilden de Chinezen in eerste instantie handeldrijven met Europa?

1. Nee, want ze konden alles maken wat ze nodig hadden
2. Nee, want ze vonden buitenlanders stom
3. Ja, want ze konden veel van Europeanen leren
4. Ja, want ze konden daar veel geld mee verdienen

Waardoor wordt China beschermd?

Let op! Er zijn meer antwoorden goed

1. Een zee
2. Een muur
3. Gebergten
4. Woestijn

Hoe heet de keizerin-weduwe die veel macht heeft?

Welk van deze woorden past het beste bij de Bokseropstand?

1. Socialisme
2. Nationalisme
3. Communisme
4. Christendom

Wat heeft keizerin Cixi te maken met de Zelfversterkingsbeweging?

1. Ze negeerde deze
2. Ze was initiatief neemster
3. Ze droeg bij aan de initiatieven van de beweging
4. Ze steunde het verzet ertegen

1

2

3

4

5

Mandarijnen

Boeren

Lagere ambtenaren

Keizer

Slaven

Onderzoeksvraag

(uit syllabus)

Waardoor ontstond de Volksrepubliek China (1912-1949)?  

In deze les leer je hoe de Chinese republiek begon

Sun Yat-sen

• Stichter republiek - 1912
• Eerste president
• Contacten met de buitenwereld
• Richt nationalistische partij op: Kwomintang (KMT)
  
• Wint eerste parlementsverkiezingen
• Wil democratie, nationalisme en socialisme.

Drie volksbeginselen volgens Sun Yat-sen

• Nationalisme; volk = familie
• Democratie (niet egalitair)
• Welvaart (landbouw, industrie)

Tot dood in 1925 niet gekomen
Geen democratie, buitenlandse invloed bleef, import opium bleef, armoede op platteland

                              Generaal Yuan Shikai

• Grijpt de macht, zet Sun Yat-sen af
  
• China valt uiteen en geregeerd door plaatselijke machthebbers : warlords
  
• Opstanden, land verbrokkeling, hongegrsnoden en buitenlandse vernedering.
  

Vernedering

• Verdrag van Versailles: Duitse rechten in China overgeleverd aan Japan > Verontwaardiging ,want hulp aan GB en FR in WO
• Demonstratie op 4 mei 1919 in Peking; Nationalisten, studenten, docenten
• Vier-mei beweging
• Zet zich in voor modernisering van de republiek op bestuurlijk, sociaal en cultureel gebied.

Vier-mei beweging

• Tegen invloed Japan en westen
  
• Wil volgens zelfversterkingsbeweging kracht terugwinnen door voorbeelden (westen, Japan en China) te volgen
  
• Tegen invloed confucianisme
  
• Willen vrouwenemancipatie
  
• Vrijheid voor individu, ratio
• Rationeel denken.

Chinese Communistische Partij

• 1919: demonstraten voelen zich in de steek gelaten door westen
• Gaan naar Sovjet-Unie hopen op Westerse steun, maar verraden gevoel
  
• Richten tot Sovjet-Unie, Lenin helpt
• Chinese Communistische Partij opgericht uit vier-meibeweging.

Samenwerken

• Sovjet-Unie ook steun aan KMT (nationalistische partij)
  
• 1923: samenwerking KMT en CCP tegen binnenlandse verbrokkeling en buitenlandse invloeden
• Sovjet-Unie steunt nationalistische en communistische partijen: levert wapens, munitie  en helpt opbouwen leger.

Chiang Kaishek

• 1925: Generaal Chiang Kaishek wordt de leider van KMT (nationalistische partij)
  
• Gecombineerd nationalistisch-communistisch lege verovert grote gebieden onder leiding van Kaishek; klein leger, maar goed getraind en beter gemotiveerd (en betaald)
• 1927: Kaishek verovert delen van China. 
• De hoofdstad wordt in Nanking gevestigd
  

ONDERTUSSEN:  Communistische bondgenoten krijgen steeds meer aanhang...

Verder met Chiang

• Kaishek breekt met communisten (bloedige breuk)
• Nationalisten herstellen centrale gezag
• Chinese burgeroorlog tussen KMT en CCP
• Chiang liet communisten executeren
• Rest van China komt steeds in zijn handen.

Generalissimo

1929: herstel van het centrale gezag: autoritaire eenpartijstaat met Chiang als generalissimo. Heeft absolute macht:

• China wordt gemoderniseerd: industrie, wegen, elektriciteit, vliegvelden
• Door diplomatie eindigen de ongelijke verdragen

Vooruitgang bleef beperkt

• Steden welvarend, platteland arm en onderontwikkeld
• Vooruitgang tegengegaan door corruptie en misdaad
• Politieke tegenstanders werden vervolgd
• De regering krijgt niet alle delen van het rijk volledig onder haar gezag.

Mao komt in beeld

• Communisten worden in steden bestreden en vluchten naar platteland, daardoor: 1928: oprichting Rode Leger
• Mao Zedong is de communistenleider; 1931:  Chinese Sovjetrepubliek.

CCP onder Mao

• 90% op platteland
• Mao wil revolutie vanuit boeren en zet boeren op tegen klassenvijanden
• Openbare executies
• Zuiveringen in communistische partij
• Mao wordt de leider van de CCP.

Extra filmpjes en uitleg

Wat is de kern van deze boodschap?

3.2 Nationalisten en communisten strijden om de macht.

Deelvraag: Waardoor ontstond de Volksrepubliek China (1912 - 1949)?

• 34. De opkomst van emancipatiebewegingen
• 36. De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme.
• 37. De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie
• 38. Het in de praktijk brengen van totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationaalsociallsme
• 44. Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme.
• 45. de verdeling van de wereld in the ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog