Week 38, les 2: Arm- en beenklachten ( 2024-2025)

• Triage
• MBO
• Studiejaar 2

Triage Module 5A, Les 2

Armklachten en beenklachten 

2024-2025

J. Bouwmeester en R.Koops

Wat gaan we doen

- Terugblikken vorige les (leerdoelen)

- Verdieping armklachten/beenklachten

- Doornemen onderwerpen a.d.h.v. triagekaart

- Oefenen

- Verlenging code betreft NHG Triagewijzer

Wat zijn je leerdoelen voor leerjaar 2?

Gericht op triage

Voorbereiding

• Nog vragen vanuit de vorige les?
• Heb je e-Xpert college + 2 casussen gemaakt? 

      Triage – Extremiteit en 2 casussen ( 1 van armklachten en 
      1 van beenklachten)?
     Zo niet, mag je uit de les en deze gaan maken. 
    Je bent weer welkom als je het af hebt.

• Zijn er vragen vanuit de voorbereiding? 
  

Vragen inventariseren - na afloop evalueren of dit voldoende aan bod is gekomen

Armklachten

Beenklachten

Wie heeft zich voorbereid?

Vragen?

Snap je alle begrippen/woorden?

Myalgie 

Wat is ook alweer myalgie?

Welke urgentie koppel je hieraan?

Leg uit...

Myalgie/ verrekte spier

Myalgie is pijn aan een (overbelaste of verrekte) spier. Het herstel is afhankelijk van de ernst en kan enige weken duren. 

• In de acute fase koelen. 
• Rust en warmte bevorderen bij spierpijn het genezingsproces. 
• Paracetamol tegen pijn.

Wat is ischemie?
Welke urgentie hoort hier bij?
Kun je een ziektebeeld bedenken waar dit bij zou passen?

Bij ischemie is er sprake van een bedreigde circulatie van, in dit geval, de arm.

De arm wordt bleek en koud.

Dit kan worden veroorzaakt door trombose of (zeldzaam) compartimentsyndroom.

Urgentie U2 - er moet met spoed worden gehandeld

• Het compartimentsyndroom is een verstoring van de bloedtoevoer door zwelling binnen een 'compartiment' in het lichaam, waardoor acute medische zorg noodzakelijk wordt. Meestal wordt de zwelling veroorzaakt door een ontsteking.

Armklachten

We pakken de triagewijzer erbij en nemen dit gezamenlijk door.

Maak voor jezelf aantekeningen!

Snap je waarom en wanneer je deze kaart pakt?

Waarom pijn thorax?

Bij aandoeningen van het hart waarbij ook pijn op de borst optreedt kan er ook sprake zijn van uitstralende pijn naar de arm (vaak de linker arm) of schouder.

Soms staat dit voorop (vooral bij vrouwen vaan a-specifiek verloop) - dan moet je dit niet missen....dus sluit een mogelijk cardiaal probleem altijd uit!

Welke open vragen stel je?

Welke verdiepingsvragen kun je stellen?

Casus

Mevrouw Tervoort

Geb. 12-4-1991

Reggeweg 3

8046 EW Hattem

Voorgeschiedenis: Blanco

------------------------------

Mevrouw belt naar de praktijk, het is 9.30 uur. Ik heb al enige dagen last van mijn arm. Het bewegen lukt bijna niet meer vanwege de pijn. Ik wil graag bij de dokter langskomen.

Klassikaal doornemen casus armklachten

• Begrijp je de vraag achter de vraag?  

• Begrijp je de urgenties? 

• Wat zet je in? 

• Welke (tussentijdse) adviezen kun je geven?

Vervolg casus armklachten

• Geen neurologische uitval

• Geen hernia

• Niet bleek of koud

• Pijn zit in de schouder, pijncijfer 7

• Schouder voelt wat warm aan

• Schouder is wat gezwollen

• Heeft PCM 2x2 gebruikt

• Niet gevoel flauw te vallen

• Niet ziek, geen koorts

• Geen fractuur

• Geen andere klachten

Beleid:

Na het geven van het advies/beleid stel je de volgende vraag: Wat denkt u dat het is? Hoe kan ik dit voorkomen? (de DA mag geen diagnoses stellen in het gesprek)

Beleid: Afspraak bij de huisarts binnen 24 uur. U4. Waarschijnlijk een bursitits (slijmbeursontsteking) in de schouder. Pijnstilling mag opgehoogd worden naar 4x2. 

Eerder contact opnemen als er nieuwe klachten komen of toestand verergert (pijn neemt toe, uitvalsverschijnselen, vegetatieve verschijnselen)

Beenklachten 

- Ook (net als bij armklachten) neurologische uitval uitvragen         (+ duur van deze klachten + wel/geen hernia) 

- Ook (net als bij armklachten) ischemie uitvragen (bleek/koud)

Veel vragen van arm en beenklachten komen overeen

één of twee dikke benen

Goed uitvragen of er 1 (rood) dik been is of 2

Verschil in oorzaak

Kortademigheid er bij?

Één dik/rood been - altijd laten komen, niet verantwoord dit telefonisch af te handelen. Afhankelijk van bijkomende klachten bepaal je de urgentie

Belangrijk om te herkennen/snappen kunnen vaststellen/uitsluiten

Risico van trombosebeen - longembolie!
 

-----------------------------------------------

Twee dikke benen - hartfalen

zonder benauwdheid/kortademigheid en/of roodheid --> oedeem --> U5, benen hoog

Met kortademigheid - ernstig hartfalen (U3) - wel afhankelijk van de mate van kortademigheid - anders switchen naar andere kaart...

Ziektebeelden die je moet (her)kennen

• Erysipelas

Wat is het? Andere benaming? Oorzaak? Klachten? Urgentie? 

• Zweepslag

Klassiek verhaal - klachten - verloop - adviezen (Thuisarts.nl) 

Erysipelas - wondroos

bacterie

porte d'entree

rood, warm, dik, pijnlijk, scherp begrensd, glanzend

soms koorts/ziek

AB + zwachtelen/rust

Zweepslag:

Klassiek verhaal

Vaak tijdens inspanning/aanzet van beweging (bij kracht op been)

Voelt als een zweep tegen de benen

Pijnlijk - scherp/stekend - midden in de kuit (NIET IN DE ACHILLESPEES --> dan altijd consult!!)

Misselijk / moeilijk lopen

Kuit kan dik en blauw worden - dit zakt uit

Klein scheurtje kan binnen 2 weken genezen

Grotere scheur kan wel 8-12 weken duren

Adviezen Thuisarts.nl zweepslag:

Direct nadat het begonnen is:

• Leg been hoog. Ga bijvoorbeeld op een bank zitten met uw benen op de bank en een kussen onder het pijnlijke been.
• Koelen, ongeveer 20 minuten.  Doe dit een dag lang. Je mag 4 of 5 keer koelen.

Na 1 of 2 dagen:

• Probeer of lopen weer gaat.
• Blijft de kuit pijn doen en kun je niet (goed) op je been staan? Leg dan de eerste week als je gaat zitten je been steeds hoog. 
• Leen een paar krukken en gebruik ze zolang staan te veel pijn doet. Probeer elke dag of je al wat meer kunt doen, zonder dat het pijn doet. Leun eerst alleen op het been. Als dat goed gaat, probeert je te staan. Probeer te lopen maar forceer het niet
• Rek de kuit niet. Het scheurtje in de spier kan ermee erger worden. Draag schoenen met een stevige hak of leg in de schoen een dik zooltje onder je hiel (hakverhoging). 

Bij U2 zie je ook staan: armklachten i.c.m. vegetatieve verschijnselen (gehad) - wat zou er aan de hand kunnen zijn?

Acute armklachten i.c.m. vegetatieve verschijnselen zouden kunnen wijzen op een a-typisch verlopend myocardinfarct

Wat is juist over erysipelas?

1. virale infectie, zwelling, roodheid, warmte, vage plek
2. bacteriële infectie, roodheid, warmte, scherp begrensd
3. bacteriële infectie, roodheid, warmte, vage plek
4. virale infectie, bleekheid, koud, scherp begrensd

B

Ander woord: wondroos 

Vaak aan been

bacterie (meestal streptokok) via opening in de huid (wondje - porte d'entree) naar binnen

rood, scherp begrensd, warm, dik, glanzend

Pijnlijk!

Kan ook gepaard gaan met ziekzijn, malaise, koorts 

Behandeling:

AB kuur

Zwachtelen/steunkous

In triagewijzer staat natte kompressen, op thuisarts staat dat dit niet bewezen is...

Mw de Boer belt; ze heeft één dik en rood been en is kortademig. Welke urgentie hoort hierbij?

1. U1
2. U3
3. U2
4. U4

U2 spoed

Mogelijk longembolie vanuit trombosebeen

Welke klachten zou jij verwachten bij artritis of bursitis?

1. Zwelling, bleekheid, koud aanvoelen
2. Zwelling, bleekheid, pijn
3. Zwelling, roodheid, pijn
4. Zwelling, roodheid, koud aanvoelen

Artritis: ontsteking van een gewricht in arm/handen/vingers

Bursitis: ontsteking van een deel van een gewricht - slijmbeurs (bursa)

het kan ook zijn dat delen van de arm of hand moeilijk bewogen kunnen worden 

Mevrouw Evertson heeft last van haar knie sinds enkele dagen. De klachten nemen toe.
De knie is dik, pijnlijk en voelt warm aan. Ze heeft geen koorts. Welke urgentie kies jij?

1. U1
2. U5
3. U3
4. U4

U4, laten beoordelen binnen 24 uur

Wanneer zij koorts heeft - ophogen naar U3

Wat zou er aan de hand kunnen zijn?

beginnende artritis/bursitis

Aan de slag

Veel informatie gehad deze les....

Nu lekker aan de slag met de praktijk - casussen uitspelen

Volgende week blikken we terug op deze les - dus bestudeer het thuis nog eens goed of je alles écht snapt...

Volgende week + huiswerk

Informatie van deze les nog eens goed nalezen - snap je alles - het is veel en het gaat snel...(volgende week stellen we kort aan aantal controle vragen)

Voor de volgende les:

Trauma extremiteiten

• Maak Medilect trauma extremiteiten

• Maak een casus trauma extremiteiten

Jullie hebben afgelopen week een mail ontvangen waar de persoonlijke verlenging codes voor je NHG triagewijzer op staan met handleiding. Is dit allemaal gelukt?

Casus schrijven: nekklachten en rugklachten