4.3 Stofeigenschappen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 3

4.3 Stofeigenschappen

H4 Stoffen en Materialen

4.2 Materialen in onze omgeving

4.3 Stofeigenschappen

4.4 Zinken en drijven

4.5 Omgaan met gevaarlijke stoffen

4.6 Stoffen in het milieu

PTA 15 Februari 2023 (nsk.12)

H4 Stoffen en Materialen

4.2 Materialen in onze omgeving

4.3 Stofeigenschappen

4.4 Zinken en drijven

4.5 Omgaan met gevaarlijke stoffen

4.6 Stoffen in het milieu

PTA 14 Februari 2023 (nsk.13)

H4.3 Stofeigenschappen

Aan het eind van deze paragraaf kan ik...

• beschrijven wat stofeigenschappen zijn;
  
• uitleggen wanneer een stof van fase verandert;
  
• Ik kan minimaal 5 stofeigenschappen noemen om stoffen van elkaar te kunnen scheiden
• rekenen met oplosbaarheid en concentratie.

Maar eerst een stukje herhaling

Deeltjesmodel

• Moleculen van een stof veranderen niet

• Moleculen van een stof bewegen voortdurend.
  

• Moleculen van een stof trekken elkaar aan.
  

Fasen en fase-overgangen

• a)  vast
• i)   vloeibaar
  
• h)  gas
  

• b)  rijpen
• c)  sublimeren 
• d) stollen
• e)  smelten
• f)  condenseren
• g)  verdampen

Graden celcius naar Kelvin

0 graden Celsius is ... Kelvin

0 Kelvin is ... graden Celsius

Stofeigenschappen 

Ik kan minimaal 5 stofeigenschappen noemen 

om stoffen van elkaar te kunnen scheiden

Ik kan met voorbeelden uitleggen hoe je 

stoffen van elkaar kunt scheiden

Stofeigenschappen:

• Brandbaarheid
• Geur
• Kleur
• Smaak
• Fase (bij kamertemp.)
• Kookpunt
• Smeltpunt
• Oplosbaarheid in water/olie
• Dichtheid

Geen stofeigenschappen:

• Temperatuur
• Vorm
• Massa
• Volume

Eigenschappen vaststellen

Oplosbaarheid:

• de mate waarin een stof oplost in een andere stof, bv water of olie

Geleiding:

• Alle metalen geleiden goed, rest zijn isolatoren

Dichtheid:

• Is de hoeveelheid massa in een bepaald volume
• de massa van een stof per volume-eenheid 
• Dichtheid = massa : volume

Zuivere stoffen of mengsels

Zuivere stof

• Slechts één type bestandsdeel
• Element / verbinding

Mengsel

• twee of meer stoffen bij elkaar                                                                                             en niet een nieuwe stof vormen

Zuiveren

• moleculen aan het sorteren. 

• Alle moleculen van dezelfde soort bij elkaar sorteren

• gebruik van scheidingsmethodes 

Voorbeeld

Het zuiveren van suiker. Suikerbieten die in de fabriek worden verwerkt, bestaan voor ongeveer 20% uit suiker. Stap voor stap wordt de suiker gescheiden van de andere stoffen. Uiteindelijk blijven er dan witte kristallen over die voor meer dan 99% uit suiker bestaan.

Afbeelding 12

Een mengsel van 3 stoffen

Afbeelding 13 

3 zuivere stoffen

Zuivere stof of mengsel?

mengsel

zuivere stof

zuivere berglucht

zeewater

gedestilleerd water

coca-cola

zuurstof

suiker

gemalen koffie

Kookpunt of kooktraject

En nu aan de slag

Lees H4.3 Stofeigenschappen goed door. (p. 78 LB)

Maak Opg. 3 t/m 11 (Begrijpen)

Klaar:

=> Lees 4.3 p. 80 (beheersen)

=> Opg 12 t/m 22 (Beheersen) (opg 23 X)

En nu aan de slag

Lees H4.3 p. 80 (beheersen)

=> maak opg. 12 t/m 22 p. 76 (Beheersen)

Klaar:

=> Aan de slag in learnbeat (alleen op laptop)

H4 Stoffen en Materialen

4.2 Materialen in onze omgeving

4.3 Stofeigenschappen

4.4 Zinken en drijven

4.5 Omgaan met gevaarlijke stoffen

4.6 Stoffen in het milieu

PTA 15 Februari 2023 (nsk.12)

H4 Stoffen en Materialen

4.2 Materialen in onze omgeving

4.3 Stofeigenschappen

4.4 Zinken en drijven

4.5 Omgaan met gevaarlijke stoffen

4.6 Stoffen in het milieu

PTA 14 Februari 2023 (nsk.13)

Stofeigenschappen 

Ik kan minimaal 5 stofeigenschappen noemen 

om stoffen van elkaar te kunnen scheiden

Ik kan met voorbeelden uitleggen hoe je 

stoffen van elkaar kunt scheiden

Practicum: Afkoelen van kaarsvet

Wijziging practicum:

ipv opwarmen met brander gebruiken we een waterbad.

• brander, driepoot en gaasje
• bekerglas met water

Dit ga je doen:

• Zet eerst de opstelling klaar om de temperatuur van het kaarsenvet te meten. 
• Pak een reageerbuis met gesmolten kaarsenvet uit het waterbad en plaatst die in jouw reageerbuisrekje.
• Zet de thermometer in de reageerbuis.
• Meet gedurende vijf minuten om de 20 seconden de temperatuur.
  
• Zet de temperaturen in de tabel.
  
• Verwerk de gegevens uit de tabel in een grafiek. Zet hierbij de tijd uit langs de horizontale as en de temperatuur langs de verticale as.
  

Vragen

• Welke temperatuur meet je tijdens het stollen van het kaarsvet?

• Verklaar het verloop van de grafiek

Nog even extra herhaling

Stofeigenschappen:

• Brandbaarheid
• Geur
• Kleur
• Smaak
• Fase (bij kamertemp.)
• Kookpunt
• Smeltpunt
• Oplosbaarheid in water/olie
• Dichtheid

Geen stofeigenschappen:

• Temperatuur
• Vorm
• Massa
• Volume

Fasen en fase-overgangen

• a)  vast
• i)   vloeibaar
  
• h)  gas
  

• b)  rijpen
• c)  sublimeren 
• d) stollen
• e)  smelten
• f)  condenseren
• g)  verdampen

Kookpunt of kooktraject

En nu aan de slag

Lees H4.3 p. 80 (beheersen)

=> maak opg. 12 t/m 22 p. 76 (Beheersen)

Klaar:

=> Aan de slag in learnbeat (alleen op laptop)