§3.1 Klimaat deel 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Welke klimaatsoorten vind je in de VS?

Werkvorm: DDU

In 5 minuten ga je:

• Denken: zelfstandig de vragen beantwoorden
• Delen: bespreken met je buren aan je tafel
• Uitwisselen: gezamelijk de antwoorden uitwisselen

Schrijf A t/m H op en noteer er achter welk klimaat bij de grafiek hoort

Stappenplan Koppensysteem

Werkvorm: Startopdracht

Openingsfoto

Wat zie je?

Waar komt dit voor?

Waarom komt dit hier voor?

Is dit gewenst?

Komt dit overal zo voor? 

Binnen is beginnen!

• Ga op je plek zitten,
• Pak je ipad voor,
• Ga naar lessonup en accepteer de uitnodiging,
• Beantwoord de 5 geografische vragen van de openingsfoto met je buur aan je tafel
• Wanneer de timer afloopt, is het stil!

Beschrijving van de openingsfoto

Patagonië: Torres del Paine = De Torens van Paine.

Drie granieten torens steken statig boven de rest van het Paine massief

Dagopening:

Actualiteit

Kennis maken met...

• Ligging: op het zuiderlijk halfrond tussen 20º ZB en 50º ZB, Zuid-Amerika
• Bijzondere vorm: 4329 kilometer lang, ±150 km breed 
• Buurlanden: Argentinië, Bolivia, Peru
• hoofdstad: Santiago
• Inwoners: 19.2 miljoen
• Taal: Spaans en Mapudungun (Mapuche)
• Economie: Een van de beste van Zuid-Amerika. koper is het grootste exportproduct met 36% van de wereldmarkt
• Landschap: Atacama woestijn (droogste woestijn ter wereld) Andes gebergte (Aconcagua, 6.962 meter de hoogste berg van de Amerika's )
• Klimaat: Het kent veel klimaten door zijn lengte 

Hoofdstuk 3: 

Chili: 

het land waar de aarde ophoudt

§3.1 Klimaat deel 1

Lesplanning 

Aanwezigheidscontrole

Mededelingen: opgeven voor herkansing hoofdstuk 1

Uitleg §3.1 Klimaat deel 1

Maak van §3.1 Klimaat vraag 1 t/m 3

Lesafsluiter: Lesdoelcheck

Vooruitblik op de volgende les

Lesdoelen van deze les

1. Noem een kenmerk dat passend is bij ligging van Chili
2. Welke klimaten komen ervoor in Chili?
3. Leg uit waardoor er gematigde klimaten ontstaat in Chili
4. Benoem de regel die van toepassing zijn bij klimaatfactor hoogteligging
5. VWO: Leg uit waarom het kouder wordt als je de hoogte ingaat 

Neem de vragen over en beantwoord ze tijdens de uitleg!

Planning hoofdstuk 3

Week 9	Week 10	Week 11	Week 12	Week 13	Week 14	Week 16
§1 klimaat	§2 Chili beeft	§3 Chili brandt	§4 Bronnen: Chili in beeld	(VWO) §5 Versted. in Zuid-Amerika	Toets in de toetsweek	Opdracht: Fysisch-geografisch kwartet van Chili

Wat weet jij nog van klimaten?

Klimaatsysteem van Köppen

5 hoofdklimaten:

A = Tropische klimaten

B = Droge klimaten

C = Zeeklimaten

D = Landklimaten

E = Koude klimaten

En 10-tallen subklimaten

bijv: Cf, Cw, BW, BS, EH

Stappenplan Köppensysteem

Bij welke Letters van het Systeem van Köppen horen deze klimaten?

A: Tropische klimaten

B: Droge klimaten

C: Gematigde klimaten

D: Continentale klimaten

E: Polaire klimaten

Steppeklimaat

woestijnklimaat

Meditteraan klimaat

Zeeklimaat

Hooggebergte klimaat

Klimaten in Chili(1)

Vraag 1: Waar gaan deze kaart over?

Vraag 2: Geef een beschrijving van de klimaatgrafiek die bij het woestijnklimaat past.

Vraag 3: Geef een verklaring waarom je er hooggbergteklimaat tegen komt?

Vraag 4 VWO: Bedenk zelf een vraag bij deze afbeelding.

Werkvorm: DDU

• Denken: zelfstandig de vragen beantwoorden
• Delen: bespreken met je buren aan je tafel
• Uitwisselen: gezamelijk de antwoorden uitwisselen

Klimaten in Chili(2)

Gematigd klimaat

• Zeeklimaat (Cf)
• Mediterraan klimaat (Cw)

Pool klimaat

• Hooggebergteklimaat (EH)

Droog klimaat (volgende les)

• Steppeklimaat (BS)
• Woestijnklimaat (BW) 

Klimaatgrafiek

Een klimaat wordt bijgehouden in een klimaatgrafiek.

Hoe lees je een klimaatgrafiek af?
Rodelijn: De gemiddelde temperatuur in °C, wordt weergegeven aan de rechterkant.

Blauwe staafjes: De gemiddelde neerslag in mm, wordt weergeven aan de linkerkant.
De letters onderaan staan voor de maanden.

Vraag: Wat valt er op als je naar de temperatuur kijkt in de klimaatgrafiek?

De klimaatfactoren 

1. Breedteligging

2. Hoogteligging

3. Ligging ten opzichte van de zee

4. Zeestromen

Breedteligging

Chili heeft een zeeklimaat (45º ZB) en een mediterrane klimaat (35º ZB). 

Doordat deze twee klimaten tussen de evenaar en het poolcirkel ligt heerst hier een gematigde temperatuur en regent het er regelmatig.

Situatie B is hier van toepassing: 

 hoge breedte, verder van de evenaar.

Zonnestralen leggen lang afstand af en heeft een grote invalshoek. Waardoor er een groter oppervlak wordt verwarmd, 

Hierdoor wordt er minder zonne-energie afgegeven en heerst er een gematigde temperatuur.

A

Rond de evenaar, tussen 23,5 graden noorderbreedte (Kreeftskeerkring) en de 23,5 zuiderbreedte (Steenbokskeerkring) in dit gebied heeft de zon een kleine invalshoek. Waardoor er een kleiner oppervlak wordt verwarmd, hierdoor is de temperatuur hoger. 

B

Rond tussen 23,5 graden noorderbreedte (Kreeftskeerkring) en de 66,5 noorderbreedte (Noordpoolcirkel) in dit gebied heeft de zon een grote invalshoek. Waardoor er een groter oppervlak wordt verwarmd, hierdoor is de temperatuur lager. 

0

De zon legt een lange afstand af

De zon legt een korte afstand af

De zon heeft kleine invalshoek

De zon heeft grote invalshoek 

Warmer 

Kouder

Lage breedte

Hoge breedte

Hoogteligging 

Chili ligt deels in het Andes hooggebergte en het land heeft pieken tot 6887m. Er heerst hierdoor een hooggebergteklimaat (EH)

Regel: Hoe hoger je komt, hoe kouder het wordt.

of

Per 1000 meter omhoog wordt het 6°C kouder.

Hoe?

De aarde wordt van onderaf opgewarmd! 

De zon warmt namelijk het aardoppervlak op. 

Dus hoe verder je van de warme aarde komt, hoe kouder het dus wordt.

Voorbeeld

Hoe warm is het op de top?

De berg 4 km hoog is.

In het dal is het 18°C.

4 km x 6°C = 24°C

18°C - 24°C= -6°C

Dus op de top van de berg is het -6°C!

Het hoogste punt van Chili is de Ojos del Salado: 6887m hoog. Je staat bijna op de top, op 6500 meter.
Hoe groot is het temperatuurverschil met een plaats op zeeniveau (0m)? Geef ook de berekening!

Werkvorm: Placemat

Benoem 3 feiten van de les

Stel 3 vragen aan je buurman/ vrouw over de stof

Benoem 3 begrippen van de les

Benoem 3 dingen die je nog niet wist 

Benoem 3 dingen van de vorige les 

Aantekeningen niet toegestaan!

Aan het werk

Wat?	Havo: §3.1 Klimaat vraag 1 t/m 3 VWO: §3.1 Klimaat vraag 1 t/m 4
Hoe?	Zelfstandig in stilte
Hulp	Brein, Boek, Buur, Bureau
Tijd	Timer Daar checken we de leerdoelen
Klaar?	Maak de herhaling of Keuzemenu B: Cryptisch Zuid-Amerika of de Quizlet

Aan het werk

Ik begrijp het wel	Extra oefenen	Lastig?
Zelfstandig werken: Havo: §3.1 Klimaat vraag 1 t/m 3 VWO: §3.1 Klimaat vraag 1 t/m 4 Klaar? Keuzemenu B: Cryptisch Zuid-Amerika.	Maak de opdrachten en de herhaling Klaar? Maak de Quizlet	Extra uitleg en maak daarna de opdrachten Klaar? Maak de herhaling

Lesdoelcheck

1. Noem een kenmerk dat passend is bij ligging van Chili
2. Welke klimaten komen ervoor in Chili?
3. Leg uit waardoor er gematigde klimaten ontstaat in Chili
4. Benoem de regel die van toepassing zijn bij klimaatfactor hoogteligging
5. VWO: Leg uit waarom het kouder wordt als je de hoogte ingaat 

Exit Ticket
Hoe goed heb je mee gedaan tijdens de les?

😒🙁😐🙂😃