les 4 Leren?

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Leren

Na deze les kan jij:

Aangeboren gedrag herkennen

Aangeleerd gedrag herkennen

Uitleggen hoe dieren kunnen leren:

      - inprenten

      - gewenning

      - trial and error

      - imiteren

      - conditioneren

Leerprocessen

• gewenning
• inprenting
• trial and error / proefondervindelijk
• conditionering
• imitatie

Leerprocessen

• Aangeboren   => kan je al bij de geboorte, hoef je niet te leren. Vb: Cruijff had een aangeboren talent voor teamsporten.
• aangeleerd     => Heb je geleerd. Vb: Cruijff heeft leren voetballen.

Gewenning

Na herhaling van de prikkel vertoont het dier geen gedrag meer:

het is eraan gewend.

0

Inprenting

Direct na de geboorte en in de eerste weken erna. (afhankelijk van de diersoort)

Wordt onthouden en niet meer vergeten

0

Trial and Error

'Proberen en fouten maken' 

Deze vogel eet een monarchvlinder.

Die zijn erg vies: de vogel gaat ervan overgeven.

Geprobeerd en geleerd: een volgende keer zal hij de vlinder niet eten: hij weet dat hij ervan gaat overgeven

0

Conditionering

• Koppel het gedrag aan iets anders. 
  
• Koppel het gedrag aan beloning en/of straf (dresseren)
  

0

Imitatie

Leren door te kijken naar soortgenoten of andere dieren

0

Politiepaarden worden getraind met vuur en harde knallen. Hierdoor schrikken ze niet meer

1. Conditionering
2. Imitatie
3. Gewenning
4. Inprenting

Een hongerige kikker eet een wesp op en wordt gestoken. Voortaan laat hij alle geel-zwarte insecten met rust.

1. Gewenning
2. Inprenting
3. Trial and error
4. Conditionering

Een koekoek legt haar eieren in een nest van een andere soort. Dit is de zelfde soort als waarin ze zelf zijn grootgebracht.

1. Gewenning
2. Inprenting
3. Conditionering
4. Imitatie

1. Conditionering
2. Gewenning
3. Imitatie
4. Inprenting

1. inprenting
2. gewenning
3. conditionering
4. inzichtelijk leren

Hoe noem je leren tijdens een korte (gevoelige) periode?

1. Gewenning
2. Inprenting
3. Trial and error
4. Conditionering

Na het horen van een knal gooit je kamergenoot een prop tegen je hoofd. Na een tijd duik je vanzelf weg bij het horen van de knal. Welk leerproces is dit?

1. Operante conditionering
2. Klassieke conditionering
3. Gewenning
4. Inzicht

Hoe heet het als een dier leert door een ander dier te observeren?

1. Imitatie leren
2. sensitisatie
3. habituatie
4. klassieke conditionering.

Bij welk leerproces leer je mens of dier niet te reageren op een bepaalde prikkel? Of juist wel!

1. Gewenning
2. Inprenting
3. Trial and error
4. Conditionering

Je ringtone is een toeter van een auto. Als een echte auto toetert heb je de neiging om je telefoon te pakken.

1. Inprenting
2. Conditionering
3. Imitatie
4. Gewenning

De honden leren het zoeken van overlevenden tijdens een training. Hoe heet deze vorm van leren?

1. Conditionering
2. Gewenning
3. Inprenting
4. Aangeleerd gedrag

De chimps hiernaast zijn bezig met het verzamelen van hun eten. Dat bestaat onder andere uit termieten die ze met behulp van een takje uit een termietenheuvel peuteren. Ze laten de termieten een einde op het takje lopen om ze vervolgens langs hun lippen af te vegen.

Op welke manier hebben de chimpansees geleerd dat dit een effectieve manier is om eten te verzamelen?

1. inprenting
2. gewenning
3. conditionering
4. imitatie

Je ringtone is een toeter van een auto. Als een echte auto toetert heb je de neiging om je telefoon te pakken.
Wat voor soort gedrag is dit?

1. Inprenting
2. Conditionering
3. Imitatie
4. Gewenning